Yurtseverlik

Başlığın diğer anlamları için Yurtsever (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Heykeltıraş Francisco Pérez del Valle'nin Madrid'deki İspanya İçin Ölenler Anıtı'nda (1840) vatanseverlik alegorisi

Yurtseverlik ya da vatanseverlik bir bireyin ülkesine veya coğrafyasına duyduğu sevgi ve bağlılıktır. Zaman içerisinde farklı anlamlara gelmiştir ve anlamı çevre koşullarına, coğrafyaya ve felsefeye oldukça bağımlıdır.

Vatanseverlik, milliyetçiliğe, daha detaylı şekilde liberal milliyetçilik ideolojisine yakın olmakla beraber vatanseverlik, her zaman milliyetçiliği beraberinde getirmez. Benzer şekilde, milliyetçilik de vatanseverliği şart koşmaz.

İngilizcesi patriot ilk defa Elizabeth Çağı'nda kullanılmış olup geç dönem Latincesinden gelmektedir. Patriota "vatandaş" anlamına gelmektedir.

Tarihi

19. yüzyıl boyunca, vatanseverlik giderek milliyetçilikle bir bütün haline geldi.

Avrupa'da klasik 18. yüzyıl vatanseverliği devlete bağlılık çoğunlukla Kilise'ye olan bağlılıkla zıtlaşıyordu ve ruhbanların yurtlarının cennet olduğunu öğretmemeleri gerektiğini, çünkü bunun onlardaki vatanseverliği geliştireceği düşünülüyordu. Vatanseverliğin klasik anlamının en önemli taraftarlarından biri Jean Jacques Rousseau'ydu.

Türkiye'de vatanseverlik modernleşme çabalarının başladığı 19. yüzyıldan itibaren kuvvetlenmiştir. Türk devletinin modern bir devlet olma yoluna girmesi, vatandaşlık, anayasal düzen gibi modern siyasi kavramların gündeme gelmesiyle, vatanseverlik çeşitli akımların içerisinde kendini göstermiştir. Osmanlı Türkiyesi'nde vatanseverlik anlayışının romantik bir biçimde sanat ve edebiyattaki başlangıcı, Namık Kemal'de bulunabilir. Devleti yaşatma gayesiyle ortaya çıkan modernist Osmanlıcı, İslamcı ve Türkçü akımların hepsinin, vatanseverlik düşüncesinden belli ölçüde etkilendiği söylenebilir.

Ayrıca bakınız

• Sosyalist yurtseverlik