Çin Ay Keşif Programı
Çin Ay Keşif Programı (Çince: 中国探月; pinyin: Zhōngguó Tànyuè) veya Chang'e programı, Çin Ulusal Uzay İdaresi'nin Ay'a yönelik robotik görevlerdir. Program, ay yörünge, iniş, keşif ve örnek toplama araçlarını içermektedir.
Programın ilk uzay aracı Chang'e 1 yörünge aracı, 24 Ekim 2007'de Xichang Uydu Fırlatma Merkezi'nden fırlatıldı.[1] İkinci bir yörünge aracı olan Chang'e 2 ise 1 Ekim 2010 tarihinde fırlatıldı.[2] Chang'e 3, 1 Aralık 2013'te fırlatıldı ve 14 Aralık 2013 tarihinde Ay'a iniş yaptı.
Çin'in Ay görevleri insanlı bir Ay görevi için bir hazırlık olduğu düşünülmektedir. Böyle bir görevin 2025-2030'da gerçekleşmesi planlanmaktadır.[3]
Görevler
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yörünge görevleri
- İniş ve keşif görevleri
- Örnek toplama görevleri
- Chang'e 5-T1 (2014)
- Chang'e 5 (2020)
- Chang'e 6 (2024)
Gerçekleşen görevler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Görev | Fırlatma tarihi | İniş tarihi | Dönüş tarihi | Bilgi | Sonuç |
|---|---|---|---|---|---|
| Chang'e 1 | 24 Ekim 2007 | Ay yörünge aracı | başarılı | ||
| Chang'e 2 | 1 Ekim 2010 | Ay yörünge aracı | başarılı | ||
| Chang'e 3 | 1 Aralık 2013 | 14 Aralık 2013 | Ay'a iniş aracı ve gezicisi | başarılı | |
| Chang'e 5-T1 | 23 Ekim 2014 | 31 Ekim 2014 | Ay'dan örnek getirme görevi için yapılan test uçuşu | başarılı | |
| Queciao 1 | 20 Mayıs 2018 | Chang'e 4 ile iletişimde kalınması için fırlatılan röle uydusu | başarılı | ||
| Chang'e 4 | 7 Aralık 2018 | 3 Ocak 2019 | Ay'a iniş aracı ve gezicisi | başarılı | |
| Chang'e 5 | 23 Kasım 2020 | 1 Aralık 2020 | 16 Aralık 2020 | Ay yörünge aracı, iniş aracı ve örnek getirme görevi | başarılı |
Planlanan görevler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Görev | Fırlatma tarihi | Bilgi |
|---|---|---|
| Queqiao 2 | Mart 2024 | Gelecekteki ay görevleri ile iletişimi destekleyecek röle uydusu |
| Chang'e 6 | Mayıs 2024 | Ay yörünge aracı, iniş aracı ve örnek getirme görevi |
| Chang'e 7 | 2026 | Ay yörünge aracı, iniş aracı, gezici ve zıplama sondası |
| Chang'e 8 | 2028 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ ""嫦娥一号"发射时间确定 但未到公布时机" (Çince). Xinhua News Agency. 7 Temmuz 2007. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018.
- ^ Stephen Clark (1 Ekim 2010). "China's second moon probe dispatched from Earth". Spaceflight Now. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018.
- ^ "China considering manned lunar landing in 2025–2030". 4 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2018.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Çin Ay Keşif Programı ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.