İkili devlet sistemi
İkili devlet sistemi veya ikili devlet teşkilatı, ülkenin doğu-batı veya sağ-sol olarak ikiye ayrılıp yönetilmesidir. Eski Türk Devletlerinde uygulanan bir yönetim biçimidir. İkili teşkilat sistemi ilk olarak Asya Hun Devleti'nde Mete Han zamanında uygulanmıştır. Son olarak uygulayan Türk devleti de Karahanlılar'dır.[1]
Ülkenin doğusunu kağan yönetirken batıyı yönetenlere yabgu unvanı verilirdi. Yabgu genelde kağanın kardeşi veya oğludur. Batı kanadının iç işlerinden sorumludur. Dış işlerde hakana bağlıdır.[2]
İslamiyet öncesinde Türkler ülkeyi yöneten hükümdara yönetme görevinin Gök Tanrı tarafından verildiğine inanırlardı. Bu inanca ise “Kut” inancı denirdi ve bu inanca göre yönetme görevinin kan bağıyla nesilden nesile aktarıldığına inanırlardı.Kut inancı sebebiyle ülkenin ikiye bölünmesi kolaylaşırdı.[1] Kağanın çadırının girişi ve tahtı Gök Tanrının sembolü Güneş olarak kabul edildiği için doğuya bakar Kağan doğuyu yönetirdi.
Geniş topraklara sahip olan ülkenin yönetimi daha kolaylaşırdı ancak yönetimde bulunan çifte hükümdarlık anlaşmazlıklara ve iç karışıklıkların çıkmasına sebep olurdu. Bu durum devletin yıkılmasını veya ikiye ayrılmasını kolaylaştırırdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "İkili Devlet Teşkilatı Nedir? Özellikleri Nelerdir?". Yazbuz.com. 11 Nisan 2022. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ BURAN, Hasan (6 Şubat 2019). "İkili Devlet Teşkilatının Olumlu ve Olumsuz Yönleri – Tarih Portalı". 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.