İyot pentaoksit

İyot pentaoksit
Adlandırmalar
	IUPAC adı İyot pentoksit
	Diğer adlar İyot(V) oksit; İyodik anhidrit
Tanımlayıcılar
CAS numarası	12029-98-0 ;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChEBI	CHEBI:29914 ;
ChemSpider	140179 ;
ECHA InfoCard	100.031.569
PubChem CID	159402;
UNII	UPU35C0Q0N ;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID40923305 ;
	InChI InChI=1S/I2O5/c3-1(4)7-2(5)6 Key: BIZCJSDBWZTASZ-UHFFFAOYSA-N ; InChI=1/I2O5/c3-1(4)7-2(5)6 Key: BIZCJSDBWZTASZ-UHFFFAOYAR;
	SMILES O=I(=O)OI(=O)=O;
Özellikler
Molekül formülü	I2O5
Molekül kütlesi	333,81 g/mol
Görünüm	beyaz kristalimsi katı ; higroskopik
Yoğunluk	4,980 g/cm3
Erime noktası	300 °C (572 °F; 573 K) (ayrışır)
Çözünürlük	suda ve nitrik asitte çözünür; ; etanol, eter ve CS2te çözünmez
Manyetik alınganlık (χ)	−79,4·10−6 cm3/mol
	Termokimya
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)	−173,0 kJ/mol
Tehlikeler
	İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler	oksitleyici
NFPA 704; (yangın karosu)	3 0 0 OX
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar	iyot pentaflorür
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). doğrula (bu nedir? )
	Bilgi kutusu kaynakları

İyot pentaoksit I₂O₅ formülü ile gösterilen kimyasal bileşiktir. Bu iyot oksit, iyot asidinin anhidriti ve iyotun tek kararlı oksididir. 200 °C'de kuru hava akımında iyodik asidi kurutmak suretiyle üretilir:^[1]

2HIO₃ → I₂O₅ + H₂O

Yapısı

I₂O₅ 139.2°'lik I-O-I açısı ile açısal şekle sahiptir, ancak molekülün bir ayna düzlemi yoktur, bu yüzden simetrisi C_2v yerine C₂'dir. Terminal I-O mesafeleri 1,80 Å ve köprüleme IO mesafeleri 1,95 Å civarındadır.^[3]

Reaksiyonları

İyot pentaoksit oda sıcaklığında karbonmonoksit ile karbondioksiti kolayca okside eder:

5CO + I₂O₅ → I₂ + 5CO₂

Bu reaksiyon, bir gaz numunesinde CO konsantrasyonunu analiz etmek için kullanılabilir.

I₂O₅, SO₃ ve S₂O₆F₂ ile [⁺IO₂] iyodil tuzları oluşturur, konsantre sülfürik asit ile ise [IO⁺] iyodosil tuzları oluşturur.

İyot pentoksit, yaklaşık 350 °C'ye ısıtıldığında iyot (buhar) ve oksijene ayrışır.^[4]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ss. 851–852. ISBN 0080379419.
^ Patnaik, P. (2002). Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill. ISBN 0-07-049439-8.
^ Selte, K.; Kjekshus, A. (1970). "Iodine Oxides: Part III. The Crystal Structure of I₂O₅ 10 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (pdf). Acta Chemica Scandinavica. 24 (6): 1912–1924. doi :10.3891/acta.chem.scand.24-1912 18 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ G. Baxter ve G. Tilley, "İyot ve Gümüşün Atomik Ağırlıklarının Bir Tekrarı" , Kimya Haberleri ve Endüstri Bilimleri Dergisi; Cilt 99-100, Kraliyet Cemiyeti Yıldönümü Toplantısı, 3 Aralık 1909, s. 276. ( Google Kitaplar 7 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. )

[G&E-1] Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ss. 851–852. ISBN 0080379419.

[2] Patnaik, P. (2002). Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill. ISBN 0-07-049439-8.

[3] Selte, K.; Kjekshus, A. (1970). "Iodine Oxides: Part III. The Crystal Structure of I₂O₅ 10 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (pdf). Acta Chemica Scandinavica. 24 (6): 1912–1924. doi :10.3891/acta.chem.scand.24-1912 18 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[4] G. Baxter ve G. Tilley, "İyot ve Gümüşün Atomik Ağırlıklarının Bir Tekrarı" , Kimya Haberleri ve Endüstri Bilimleri Dergisi; Cilt 99-100, Kraliyet Cemiyeti Yıldönümü Toplantısı, 3 Aralık 1909, s. 276. ( Google Kitaplar 7 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. )

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d İyot bileşikleri
İyot(-I)	HI AtI ICN I⁻
İyot (I)	HIO ICl IF IBr
İyot(III)	HIO₂ ICl₃ IF₃
İyot(V)	HIO₃ IF₅ I₂O₅
İyot(VII)	HIO₄ H₅IO₆ IF₇