Şark Mektupları
| Turkish Embassy Letters | |
 Özgün basım kapağı | |
| Yazar | Mary Wortley Montagu |
|---|---|
| Yayım | 1763 |
Şark Mektupları[a] (İngilizce özgün adıyla Turkish Embassy Letters[b]), Mary Wortley Montagu'nun 1716 ile 1718 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'na yaptığı seyahatlere dair düşüncelerinin yer aldığı bir mektup koleksiyonudur.[1] Hayatı boyunca bunları toplayıp revize etmiş, el yazmalarını arkadaşları arasında dağıtmış ve ilk kez 1763'te onun ölümünden sonra yayımlanmıştır.[2]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Her ikisi de zengin ve aristokrat ailelerden olan Mary ve Edward Wortley Montagu çifti, 1712'de evlendi. Mary, Edward'ın iddialı siyasi kariyerini ilerletmede aktif bir rol oynadı. Edward, 1716'da Osmanlı sarayına olağanüstü büyükelçi olarak atandı; burası kendisinin ve Mary'nin yurt dışında yirmi yıllık bir görev olmasını bekledikleri yerdi. Edward Montagu'nun görevlerinden biri, Avusturya'nın başkenti Viyana'da çok az etkisi olmasına rağmen, Osmanlı ile Avusturya arasında gelişmekte olan savaşı hafifletmek için İngilizlere arabuluculuk teklif etmekti.[3]
Montagus, Türkiye'ye geçmeden önce Avrupa'yı yoğun bir şekilde dolaştı. Viyana'daki beş aylık kalışlarının yanı sıra Hellevoetsluis, Rotterdam, Lahey, Nijmegen, Köln, Nürnberg, Regensburg, Prag, Brunswick ve Hannover'i ziyaret ettiler. Daha sonra Tuna Nehri boyunca Edward Montagu'nun göreve başladığı İstanbul'a gittiler. Sadece iki yıl sonra İngiltere'ye geri çağrıldı ve çift, dönüşlerinde İtalya ve Fransa'yı dolaştı.[3]
İçerik
[değiştir | kaynağı değiştir]Şark Mektupları, yolculukları sırasında çeşitli yerlerden dost ve akrabalara gönderilen elli sekiz mektuptan oluşur. Yirmi iki mektup, Türkiye'ye giderken Avrupa'daki seyahatlerini anlatıyor, yirmi yedisi Edirne veya İstanbul'daki Türkiye'den ve dokuzu dönüş yolculuklarından yazılmıştı. Mektupların çoğunluğu Avrupa'da yazılmış olmasına rağmen en çok ilgiyi Montagu'nun Türkiye tasvirleri, özellikle de hamam gibi kadınlara özel mekânlarla ilgili tasvirleri çekti.[3]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Türkçede Şark'tan Mektuplar, Doğu Mektupları, Türkiye Mektupları gibi farklı isimlerle basımları mevcuttur.
- ^ Tam adıyla Letters of the Honourable Lady M--y W---y M----e; Written, During Her Travels in Europe, Asia and Africa, to Persons of Distinction, Men of Letters, &c. in Different Parts of Europe. Which Contain, Among Other Curious Relations, Accounts of the Policy and Manners of the Turks; Drawn From Sources That Have Been Inaccessible to Other Travellers; "Saygıdeğer Hanımefendi'nin Mektupları M--y W---y M---e; Avrupa, Asya ve Afrika'daki Seyahatleri Sırasında Seçkin Kişilere, Edebiyat Adamlarına vb. Yazılmıştır. Avrupa'nın Farklı Yerlerinde. Diğer İlginç İlişkilerin Arasında Türklerin Politika ve Davranış Anlatımlarını İçeren; Diğer Gezginlerin Erişemeyeceği Kaynaklardan Alıntı"
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ O'Loughlin 2018, s. 32.
- ^ Hall, Sagal & Zold 2017, s. 2.
- ^ a b c O'Loughlin 2018, s. 34.
Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hall, Jordan; Sagal, Anna K.; Zold, Elizabeth (2017). "Lady Mary Wortley Montagu and the Turkish Embassy Letters: A Survey of Contemporary Criticism". Literature Compass (İngilizce). 14 (10). ss. e12405. doi:10.1111/lic3.12405.
- O'Loughlin, Katrina (2018). "'A very diligent curiosity': Lady Mary Wortley Montagu's Embassy Letters". Women, writing, and travel in the eighteenth century. Cambridge, United Kingdom. ISBN 978-1-108-59992-4. OCLC 1038481886.