Viyana
| Viyana Wien | |
|---|---|
 Bayrak  Mühür  Arma | |
 Eyaletin Avusturya haritasındaki yeri. | |
  Viyana Viyana'nın Avusturya'daki konumu | |
| Ülke |  Avusturya |
| Eyalet | Viyana |
| Alt idari birimler | |
| İdare | |
| Yüzölçümü | |
| • Eyalet | 414.87 km² |
| • Su | 19,39 km² (748 mil²) |
| Rakım | 190 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Eyalet | 1.899,055 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| • Metropol | 2,600,000 |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Alan kodu | +01.00 |
Resmî site www.wien.gv.at | |
.JPG)
.jpg)
.JPG)
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 | |
| Konum | Avusturya |
| Kriter | Kültürel: ii, iv, vi |
| Referans | 1033 |
| Tescil | 2001 (25. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Viyana (Almanca: Wien, İngilizce: Vienna), Avusturya'nın başkenti ve en büyük şehri, aynı zamanda ülkenin dokuz eyaletinden yüzölçümü bakımından en küçüğü, yaklaşık 1.900.000 kişilik nüfusuyla ülkenin en kalabalık şehridir. Çevre ilçeleriyle birlikte Viyana'da yaklaşık iki milyon insan yaşar ki bu da Avusturya nüfusunun yaklaşık dörtte biridir. Nüfus bakımından Viyana Avrupa Birliği'nin en büyük onuncu kentidir. Birleşmiş Milletler bürosuyla Viyana Birleşmiş Milletlerin dört resmî merkez temsilciliğinden birine sahiptir. Kentte bulunan diğer önemli uluslararası kuruluşlar OPEC, AGİT ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'dur (IAEA).
Yüzyıllar boyu Habsburg hanedanının yerleşim yeri olan kent, bu süre boyunca Avrupa'nın kültürel ve politik merkezlerinden biri haline gelmiştir. Kent Londra, New York ve Paris'ten sonra iki milyon nüfusuyla dünyanın en büyük dördüncü kentiyken, I. Dünya Savaşı sonrasında nüfusunun dörtte birini kaybetmiştir.Viyana coğrafi konumu ve çoğu imparatorluğuna yıllarca başkentlik yapmış olmasından dolayı gerek mimari gerekse kültürel açıdan Avrupa'nın en güzel şehirlerinden biridir. hâlâ daha Habsburg hanedanının izlerini taşıyan eski kent merkezi ve Schönbrunn Sarayı Avusturya devletinin başvurusu üzerine Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü tarafından dünya kültür mirası olarak kabul edilmiştir. Viyana'nın sembolü olan Aziz Stefan Katedrali şehrin merkezinde bulunur.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Avusturya Macaristan İmparatorluğu
[değiştir | kaynağı değiştir]19. yüzyılın sonlarından 1938'e kadar şehir, yüksek kültür ve modernizmin bir merkezi olarak kaldı. Bir Dünya Müzik başkenti olarak şehir, Brahms, Bruckner, Mahler ve Richard Strauss gibi bestecilere ev sahipliği yapmıştır. Şehir, sonradan Şansölye olan Engelbert Dollfuss sosyalist milisleri tarafından işgal edilerek 1934 Avusturya İç Savaşına sahne oldu.
Avusturya - Osmanlı İlişkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana, Osmanlı İmparatorluğu tarafından tarihinde iki kere kuşatılmıştır. Birincisi 1529 yılında Kanuni Sultan Süleyman, ikincisi ise 1683 tarihinde Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından kuşatılmıştır. Her iki kuşatmada da iki tarafın da büyük kayıpları olmuştur. İkinci kuşatma sonrasında ağır darbe alan Osmanlı İmparatorluğu'nun geri çekilişi Viyana'da yenilgi olarak kabul edilmiş ve bu yenilgiyi ölümsüzleştirmek adına Innere Stadt bölgesinde bulunan ve bulunduğu meydan ile aynı ismi taşıyan Aziz Stephan Katedrali'ne Osmanlı askerinin ayaklar altına alındığı bir heykel yapılmıştır. Ayrıca Aziz Stephan Katedrali, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuşatmaları sırasında Viyana halkı için sığınak haline gelmiş, savaştan korunmak için katedralin içinde uzun süre kalmışlardır. Birçok savaşa tanık olan bu katedral, Viyana'nın özgürlük sembolü haline gelmiştir. İkinci kuşatmada geri çekilen Osmanlı İmparatorluğu'nun arkasında bıraktığı metal eşyaların toplanması ve toplanan metal eşyaların eritilmesi üzerine Türk Çanı olarak da bilinen ''Pummerin Çanı'' yapılmıştır. 1711 yılında Çan ustası olan Johannes Archamer tarafından 300 farklı teçhizatın (Osmanlıdan kalan toplar, gülleler, kılıçlar ve diğer materyaller) eritilip, 316 santim çapında ve 22,5 ton ağırlığında dev bir çan haline getirilmiştir. 26 Ocak 1712'de katedralin güney kulesine monte edilen çan, II.Dünya Savaşının patlak vermesiyle ve Avusturya'nın, Amerika, Almanya ve Rusya gibi büyük devletlerin arasında savaşta kalmasından dolayı büyük hasarlar almıştır. Bu dönemde katedral de büyük hasarlar görmüş, çatısı yanmış ve Pummerin Çan'ı yere düşerek parçalanmıştır. Parçalanan çanın yerine Yukarı Avusturya Eyaleti'nin (Oberösterreich) Sankt Florian kentinden yirmi ton ağırlığında olan ve yeniden ülkenin en büyük çanı haline gelen Pummerin Çanını yeniden yaparlar. 1952 yılında yapımı biten çan, uzun uğraşlar sonucu 5 Ekim 1957 tarihinde bugünkü yeri olan kuzey kulesine konulmuştur. Çanın üzerine demirden yapılan yeniçeri başları ve II. Viyana Kuşatması'nı hatırlatan bir tablo yapılmıştır. 1534 yılında ihdas edilen Osmanlı akıncılarının yaklaştığını önceden fark edip çanı çalmak için 1956 yılına kadar çanın yanında bir asker görevde kalmıştır. 1956 yılında Viyana Belediye Meclisinin, Osmanlı tehdidinin kalmadığını belirtmesi üzerine çanın yanındaki asker görevden alınmıştır.[1]
Anschluss ve İkinci Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]1938 yılında, Avusturya doğumlu Adolf Hitler Avusturya'ya yaptığı (savaşsız) muzaffer girişten sonra (Anschluss) Heldenplatz'daki Neue Burg balkonundan Avusturyalılara Nasyonal Sosyalizmi dikte etmiştir. Bu gelişme sonrasında Viyana İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar başkent statüsünü kaybetmiştir. 2 Nisan 1945'te Sovyetler Almanlara karşı Viyana Tarruzu'nu başlatarak şehri kuşattı. Birleşik Krallık ve ABD hava saldırılarında tramvay hizmetleri ile su ve elektrik dağıtımı sekteye uğramış kamu ve bir kısım özel binalar yıkılmış ya da hasar görmüştür. Çarpışmalar sonrasında Viyana on bir gün sonra düştü ve Avusturya Nazi Almanyası'ndan ayrılarak Viyana'yı yeniden cumhuriyetin başkenti ilan etti. Şehir 1955 yılına kadar ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve SSCB orduları tarafından bölünmüştür,[2] 1955 yılında imzalanan Staatsvertrag[3] sonrasında Sovyet askerleri kentten çekilmiştir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana 414,89 km² yüzölçümüyle Avusturya'nın en küçük eyaletidir. Ayrıca bir komşu ülkeyle sınırı olmayan tek eyalettir. Küçüklüğüne karşın eyalet-kent olmasının getirdiği avantajlarla Viyana ülkenin en yoğun trafik ve yapılaşma oranlarına sahiptir. Kapladığı alanın % 11,3'ü yapılaşmış alan, % 11,1'i trafik ve % 2,2'si de raylı sistem alanıdır. Bununla birlikte Viyana 117,76 km² yani toplam alanının % 28,4'ü oranında yeşil alana sahiptir ve ülkenin en yoğun kent içi yeşil alana sahip olan eyaletidir. 19,1 km², yani % 4,6 oranında alan sularla kaplıdır ve bu oran sadece Burgenland'da daha yüksektir. Ayrıca Viyana şarap üretilen dört eyaletten biridir. Toplam yüzölçümünün % 1,7 oranındaki bölümünde üzüm bağları bulunur. % 16,6 oranındaki bölge ormanlıktır ve % 15,8 oranındaki bölge de tarım alanıdır.
Coğrafi konum
[değiştir | kaynağı değiştir]
Orta Avrupa'nın en büyük kentlerinden biri olan Viyana gelişimini büyük oranda coğrafi konumuna borçludur. Şehir Kuzeydoğu Alplerinin alçaldığı bölgede, Viyana Havzası'nın kuzeybatı bölgesinde bulunur. Tarihi kent Tuna Nehri'nin güneyinde bulunmaktadır. Günümüzde kent nehrin diğer kıyısına geniş biçimde taşmıştır. Viyana doğu-batı ve kuzey-güney doğrultularındaki eski ticaret yollarının kavşağında kurulmuştur. Tuna nehri Viyana Havzası'nda adalar nedeniyle birçok kola ayrıldığından Viyana'da geçilebilir durumdadır.
Doğu Bloku'nun 1989 yılında yıkılışından bu yana Avusturya'nın kuzey ve doğu komşularıyla ticari ve ekonomik ilişkileri yoğunlaşmıştır. Viyana'nın eski Doğu Bloku ülkelerine coğrafi yakınlığı bu anlamda dikkat çekicidir. Örneğin Viyana Slovakya'nın başkenti Bratislava'ya 60 km yakınlıktadır. İki başkentin bu kadar birbirine yakın olması (Vatikan-Roma ilişkisi sayılmazsa) Avrupa'da benzeri olmayan bir durumdur.
İlçeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana günümüzde 23 bölgeden oluşur. Bunların adlarının yanında numaraları da vardır. Örneğin 'Innere Stadt'a ayrıca '1. bölge' denir. Adres ve posta kodlarında da bu bölge numaraları bulunur.
Viyana 1850 yılına kadar bugün 1. Bölge'nin büyük bir bölümünü oluşturan tarihi kentten oluşuyordu. İmparator Franz Joseph döneminde ilk büyük kent genişletilmesi yapıldı: Kentin yakın çevresindeki varoşlar, kentin bugünkü 9. bölgesine kadar olan ilçeleri oluşturacak şekilde kente dahil edildi. 1 Ocak 1892'de kent ikinci defa genişletildi ve toplam 19 bölgeye kavuştu. 1900 yılında 2. bölgenin kuzey kesimi 20. bölge haline geldi.
1904 yılında yapılan genişletmeyle Tuna'nın sol kıyısındaki Floridsdorf ve Kagran 21. bölge olarak birleştirildi. Bu kent sınırları 1938 yılına kadar sürdü. Nazi işgali altında Büyük Viyana'nın kurulmasıyla Viyana'nın kapladığı alan dört katına çıkartıldıysa da, bu karar 1946 yılında geri alındı. Ama 1954 yılında yürürlüğe giren bu karara göre bugün 22. ve 23. bölgeleri oluşturan kesimler kente bağlı kaldı. Kent sınırları 1954'ten bu yana değişmedi.
Birçok ilçede eski köylerin isimleri hâlen bugün "Grätzl" adı verilen kimi semtleri adlandırmak için kullanılmaktadır. Ancak birçok eski yerleşim bugün kaybolmuştur. Kentin sınırları belirlenirken büyük caddelerin ya da akarsuların sınır olarak kabul edilmesi sonucu kimi yerleşimler bölünmüştür.
Bölgeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana'nın iklimi batıdan okyanus etkisi ve doğudan karasal etkiler arasında bir geçiş iklimidir. Yazlar ılıktır ve ortalama sıcaklık 22 °C-26 °C'dir. Kışlar soğuk ve genellikle sıfırın altındadır. 60 günlük yaza karşı 70 gün kış ortalaması vardır. Aralık'tan Mart'a kadar kar yağışı görülür. Bütün yıl boyunca bol yağış alır ve ortalama yağış miktarı 620 mm'dir.
 Viyana iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 18,7 | 20,6 | 25,5 | 29,5 | 34,0 | 36,5 | 39,5 | 38,4 | 34,0 | 27,8 | 21,7 | 16,1 | 39,5 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 3,2 | 5,2 | 10,3 | 16,2 | 21,1 | 24,0 | 26,5 | 26,0 | 20,6 | 14,6 | 8,1 | 3,6 | 14,9 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 0,3 | 1,5 | 5,7 | 10,7 | 15,7 | 18,7 | 20,8 | 20,2 | 15,4 | 10,2 | 5,1 | 1,1 | 10,4 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −1,9 | −1 | 2,4 | 6,3 | 10,9 | 14,0 | 15,9 | 15,7 | 11,9 | 7,3 | 3,0 | −0,8 | 7,0 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −23,8 | −26 | −16,3 | −8,1 | −1,8 | 3,2 | 6,9 | 6,5 | −0,6 | −9,1 | −14,3 | −20,7 | −26 |
| Ortalama yağış (mm) | 38 | 40 | 51 | 45 | 69 | 70 | 70 | 72 | 61 | 38 | 49 | 48 | 651 |
| Kaynak: Avusturya Meteoroloji ve Geodinamik Enstitüsü[4] | |||||||||||||
Demografi
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
Diller
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana Eyaleti'nin resmî dili Almancadır. Bununla birlikte yoğun olarak bulunan azınlıkların dilleri de kullanılmaktadır. Kimi park tabelaları Almanca, Boşnakça/Hırvatça/Sırpça ve Türkçe olmak üzere üç dilde düzenlenmektedir. Yine Viyana Eyaleti'nin hazırladığı bilgilendirme ve tanıtım broşürleri de bu üç dilde yayınlanmaktadır. Halk arasında kullanılan başlıca dil Güney Almancası'nın Viyana şivesidir.
Dinler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Roma Katolik %49,2
- Mezhepsiz %25,6
- İslam %7.8
- Ortodoks %6,0
- Protestan %4,7
- Yahudilik %0,5
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Viyana Avrupa Birliği'ndeki en zengin şehirlerden biridir. Kişi başına düşen millî gelir yaklaşık olarak 47.200 Euro'dur. Bu sayı AB ortalamasının % 159 una denk gelmektedir ve bu rakam Avusturya ekonomisinin % 25.7 sine tekabül etmektedir.[5] 2015 yılında hazırlanan ekonomik olarak en güçlü şehirler listesinde şehir 9. olmuştur.[6]
1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılması ile birlikte Viyana Avrupa'nın Doğu Avrupa'ya açılan kapısı haline geldi. 300 tane uluslararası şirketin merkezleri Viyana ve çevresinde bulunuyor. Bunlar arasında Hewlett-Packard, Henkel, Baxalta ve Siemens gibi firmalar bulunmaktadır.[7] Viyana'daki şirketler, şehrin Habsburg İmparatorluğu'nun merkezi olarak tarihi rolü nedeniyle Doğu Avrupa ile iş yapma konusunda geniş bağlantılara ve yetkinliğe sahiptir.[8] Viyana'daki uluslararası şirketlerin sayısı hâlâ artıyor. 2014'te 159 2015'te 175 uluslararası firma Viyana'da ofisler kurdu.[9]
2004'ten beri Viyana'da her yıl yaklaşık 8300 yeni şirket kuruluyor.[10] Bu şirketlerin büyük çoğunluğu endüstri, iletişim teklonojileri ve medya hakkındadır.[11] 2012'den beri şehir, Hofburg İmparatorluk Sarayı'nda gerçekleşen 2.500 uluslararası katılımcıyla Orta Avrupa'nın en büyük start-up etkinliği olan yıllık Öncüler Festivali'ne ev sahipliği yapıyor. Start-up sahnesi için çevrimiçi bir portal olan Tech Cocktail, Viyana'yı dünya çapındaki ilk on start-up şehri arasında altıncı sırada yer aldı.[12][13][14]
Turizm ve Konferanslar
[değiştir | kaynağı değiştir]2019 yılında Viyana'da toplam 17.6 milyon kişi bir gece konakladı (2018'e göre %6.8 artış). 2019'daki en büyük ilk 10 pazar ise Almanya, Avusturya, Amerika Birleşik Devletleri, İtalya, Birleşik Krallık, İspanya, Çin, Fransa, Rusya ve İsviçre'dir.[15]
2019'da Viyana Uluslararası Kongre Birliği dernek toplantıları için Viyana'yı 6. sıraya koydu. Uluslararası Dernekler Birliği 2019 yılında Viyana'yı 306 uluslararası toplantı ile Singapur, Brüksel, Seul ve Paris'in ardından 5. sıraya koymuştur.[16] Şehrin en büyük konferans salonu Austria Center Vienna'dır. 22.800 kişilik kapasiteye sahiptir ve Viyana'daki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nin yanında yer almaktadır.[17] Diğer merkezler ise Messe Wien Sergi ve Kongre Merkezi (3.000 kişiye kadar kapasite) ve Hofburg İmparatorluk Sarayı'dır (4.900 kişi).
Turistik mekânları
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihsel ve kültürel yapılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Schönbrunn Sarayı: "Viyana'nın Versailles'i" da denilen köşkte 1400'den fazla oda ve birçok büyük bahçe bulunmaktadır. İçeride aynı zamanda "Coach and Carriage Museum" adında bir müze bulunuyor.
- Hofburg (İmparatorluk Sarayı/Cumhurbaşkanlık Köşkü): 1918'e kadar Habsburg Hanedanlığına ait bir saray olan Hofburg bugünlerde büyük bir müze haline getirilmiştir.
- Belvedere Sarayı: Bahçeleriyle ve Avusturya Belverede Galerisi'yle Viyana'nın en çekici yerlerinden biri.
- Kunsthistorisches Museum 24 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Dünyanın en iyi sanat koleksiyonunu bulunduran müzelerden biri.
- Aziz Stephen Katedrali
Opera Binası - Staatsoper- (Opera Binası) Çoğu insanlara göre dünya operasının merkezi.
- Secession Jugendstil bir sanat evi.
- Karl Kilisesi bulunan barok tarzda bir kilise
- Prater, dinlenme ve eğlence alanı
- Augarten, bir saray ve park
- Schwarzenberg Sarayı, sayılı barok stilde bir saray.
- Hundertwasser Evi
- Askerî Tarih Müzesi
- Sankt Marx Mezarlığı
- Stadtpark
- Haus des Meeres
- Raimund Tiyatrosu
- Theater an der Wien
- MuseumsQuartier
- Volkstheater
- Theater in der Josefstadt
- Votiv Kilisesi
- Lihtenştayn Sarayı
- Volksoper
- Zentralfriedhof
- Viyana Gazometreleri
- Friedhof der Namenlosen
- Schloss Neuwaldegg
- Schwarzenbergpark
.JPG)
Kafeler ve ziyaret edilebilecek mekânlar
[değiştir | kaynağı değiştir]_-_Caf%C3%A9_Dommayer.JPG)
Viyana, müzelerinin ve operalarının yanı sıra kahve kültürü ve lezzetli kekleri ile ünlüdür.
Pazarlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Brunnenmarkt:
Viyana Alışveriş16, Brunnungasse U6 Josefstädter Strasse Pazartesi-Cuma:06.00-17.00 Cumartesi:07.00-14.00 Özellikle Balkan/Türk ürünlerini kolaylıkla bulabileceğiniz bir alışveriş merkezi.
4, Linke und Rechte Wienzeile U1, U2, U4 Karlplatz. Pazartesi-Cumartesi: 06.00-17.00. Viyana'nın taze meyve ve sebze bulabileceğiniz çok ünlü marketlerinden biri. Bu pazar özellikle Cumartesi günleri çok kalabalık oluyor. Burada ayrıca birçok lokanta ve café ve Çinli ve Hint mağazalar bulabilirsiniz.
Giyim mağazaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Steffl:
1, Kaerntner Strasse 19 Tel: 523 1756 U1, u3 Stephansplatz. Pazartesi-Cuma: 09.30-19.00 Cumartesi:09.30-17.00 Birkaç kattan oluşan mağazada DKNY'den Ralph Lauren'e kadar birçok farklı markaya rastlayabilirsiniz. Ayrıca içeride bir İtalyan restoranı, internet kafe ve kitapçı dükkânı bulunuyor.
- Gerngross:
7,Mariahilfer Strare 38-40 Tel:52 180-0 U3 Neubaugasse Pazartesi-Cuma: 9.30-19.00 Cumartesi:9.00-17.00 Beş katlı mağazada sushi bar ve bir teras cafe de hizmet veriyor.
Altyapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana Belediyesi Yöneticisi, neredeyse Viyana Belediye Ofisi gibi şehrin teknik ve sosyal altyapısının büyük bir kısmından sorumludur. Konusunda uzmanlaşmış 60'tan fazla belediye dairesi, 19 belediye bölge ofisi ile birlikte Viyana Şehir Anayasası'nın 71. maddesine göre (Krankenanstaltenverbund, Wiener Wohnen, Wien Kanal) şirketlerini ve şehrin dış kaynaklı veya en başından beri özel şirketlerini (Wiener Stadtwerke Holding AG, Museen der Stadt Wien, Wien Holding GmbH) ve federal başkentte kamu yaşamının önemli alanlarını (Anaokulları, okullar, parklar, halka açık orman alanları, çöp toplama vb.) yönetir.
Altyapı projelerini finanse etmek için 1998'de, Avrupa'daki büyük belediyelerde yaygın olduğu gibi Viyana metrosu ve 2002 yılında, 21. ve 22. bölgelerdeki Viyana kanalizasyon sistemi sınır ötesi bir kiralama sözleşmesi kapsamında satıldı ve o zamandan beri 35 yıllığına geri kiralandı.[18] Viyana şehrinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bir vergi teşvikinden yararlanması gerekiyordu, ancak bu vergi kaçağı birkaç yıl önce kapatıldı ve yatırımcının herhangi bir kazanç kaybı şehir tarafından karşılanmak zorundadır. Bu yasa, 17 Eylül 2003 tarihinden önce akdedilmiş sözleşmelerin geçerli kalmasını şart koşsa da, bu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) düzenlemelerini ihlal etmekte ve AB direnişiyle de karşılaşmaktadır, bu yüzden bu kuralın değiştirilmesi gerekmektedir.[19] Bu arada, sınır ötesi sözleşmeler Viyana belediyesi tarafından iptal edildi.
Viyana Belediyesi yöneticisi (inşaat zabıtası, demiryolu hukuku, su kanunu, vb.); inşaat zabıtalığında eyalet hükûmeti ile, demiryolu kanununda Ulaştırma Bakanlığı ile, su kanununda ikinci derece olarak Çevre Bakanlığı ile şehrin teknik güvenliğinden sorumludur.
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]
Viyana'nın uluslararası Schwechat Havaalanı şehir merkezinden 20 km uzaklıktadır. Şehir merkezine her 30 dakikada bir (05.00-23.45)[20] kalkan Post Bus otobüsleri veya S-Bahn treniyle ulaşılabilir. Ayrıca her 30 dakikada bir (06.06-23.36)[21] sefer yapan ekspres CAT(City Airport Train) 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. treni ile Landstrasse - Wien Mitte tren istasyonuna ulaşabilirsiniz. Bu istasyondan ana güzergâh (Stammstrecke) üzerinde işleyen tüm banliyö trenlerine ile bölgesel bazı trenlere, U3 ve U4 metro hatlarına ve O tramvay hattına aktarma imkânı bulunmaktadır.
Şehiriçi ulaşımda raylı sistemler yoğun olarak kullanılmaktadır. Kentte U simgesi ile gösterilen 5 metro hattı, belediye ve özel olmak üzere 100 e yakın otobüs hattı,[22] 29 tramvay hattı[23] ve Banliyö trenleri (S-Bahn) ile işletilmektedir.[24][25] Cuma ve Cumartesi geceleri metro hatları 24 saat hizmet vermektedir, bunun dışında haftanın tüm günleri gece seferleri yapan Night Line otobüsleri[26] ve belli noktalar arasında hizmet veren gece dolmuşları (ASTAX)[27] bulunmaktadır.
Kent içi toplu taşımada farklı özellikleri bulunan biletler kullanılmaktadır.[28] Biletleri Tabak-Trafik 8 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. dükkanlarından, metro ve banliyölerde istasyon girişlerinde bulunan otomatlardan, tek binişlik kartları tramvaylarda araç içerisinde bulunan otomatlardan satın alabilirsiniz. Tek binişlik ya da saatle sınırlanmış biletleri metro ve banliyö istasyon girişlerinde bulunan, tramvay ve otobüslerde ise araç içinde bulunan validatörler aracılığı ile damgalatmak zorunludur, damgalanmayan biletlere biletsiz yolcu muamelesi yapılır. Viyana'da toplu taşıma araçlarında turnike sistemi yoktur, bilet kontrolü sivil kontrolörler aracılığı ile yapılmaktadır.[29]
Havaalanı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Viyana Havalimanı, Viyana merkezinin 16 km güneydoğusunda bir belediye olan Aşağı Avusturya Schwechat'dadır. Austrian Airlines, Eurowings Europe ve EasyJet Europe ana üssü ve merkezi ve Avusturya'nın doğu bölgesindeki en büyük işverendir. 2017 mali yılında, 74 havayolu dünya çapında 70 ülkede 195 varış noktasına bağlandı. Yeni bir yolcu rekoru kırıldı. 17.844.391 milyonu iç hat yolcusu (+%4,5) ve 6.442.112 milyonu transfer yolcusu (+%4,4) olmak üzere toplam 24.392.805 milyon yolcu (+%4,5), 224.568 uçuş (- %0,8) ile seyahat etti.[30]
Türk Hava Yolları her gün karşılıklı 3 sefer ile Viyana'ya ulaşım imkânı sunmaktadır.
Politika
[değiştir | kaynağı değiştir]1918'den beri her zaman SPÖ en çok oy alan partidir. SPÖ, Yeşiller ve Liberal Forum'un seçim sonuçları her zaman ortalamanın üstünde ve ÖVP'nin sonuçları ortalamanın altında.
Viyana Eyalet Parlamentosundaki partiler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Parti | 2005 | 2001 | 1996 | 1991 | 1987 | 1983 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| SPÖ | 49 | 55 | 52 | 43 | 52 | 62 | 61 |
| ÖVP | 13 | 18 | 16 | 15 | 18 | 30 | 37 |
| Yeşiller | 11 | 14 | 11 | 7 | 7 | 0 | 0 |
| FPÖ | 27 | 13 | 21(14)1 | 29 | 23 | 8 | 2 |
| BZÖ | 0 | 0 | -(7) 1 | - | - | - | - |
| LİF | 0 | - | 0 | 6 | - | - | - |
1: Nisan 2005'ten seçimine kadar BZÖ 7, FPÖ 14 koltuğa sahip
Kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Viyana'nın 13 tane kardeş şehri bulunmaktadır.[31]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1995 UEFA Şampiyonlar Ligi finali
- 2005 Viyana Eyalet Parlamentosu Seçimleri
- 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Wayback Machine". 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ "Geschichte Österreichs". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Geschichte Österreichs". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Klimamittel — ZAMG". Zentralanstalt für Meteorologie und Geodynamik (Almanca). Erişim tarihi: 2020-07-24.
- ^ "ESTAT-2002-05354-00-00-EN-TRA-00 (FR)". 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Sorry, London: New York Is the World's Most Economically Powerful City". Bloomberg.com (İngilizce). 3 Mart 2015. 5 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). investinaustria.at. 3 Mart 2016. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Vienna as hub for Eastern und South-Eastern Europe". wien.gv.at. 8 Aralık 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Wieder Rekordergebnis bei Betriebsansiedlungen". wien.gv.at. 22 Ağustos 2016. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). wko.at. 4 Mart 2016. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ ktv_fbiechele. "Volkswirtschaft Statistiken - Offizielle Statistik der Stadt Wien". wien.gv.at (Almanca). 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ ""Vienna among top ten start-up cities worldwide"". 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Pioneers Festival 2015 – Pioneers.io". pioneers.io. 15 Ekim 2015. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ Newman, Kira M. (2 Şubat 2015). "Top 10 Cities Where Entrepreneurs Want to Meet Up". Tech.co (İngilizce). 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Ankünfte & Nächtigungen / Arrivals & bednights 2019". b2b.wien.info (Almanca). 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Vienna takes fifth place in global UIA congress statistics". vienna.convention.at (İngilizce). 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Austria Center Vienna - Startpage". acv.at. 4 Şubat 2016. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "27. Sitzung des Wiener Gemeinderates am 23. April 2003, Postnummer 48, wörtliches Protokoll, S. 25 ff". 27 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ Mitteilung"WTO verurteilt steuerliche Subventionen der USA – EU fordert von den USA Abschaffung der unzulässigen Steuervergünstigungen für Boeing und andere Unternehmen – Brüssel, 13. Februar 2006" (PDF). Generaldirektion für Handel der Europäischen Kommission, Brüssel (Almanca). 2006-02-13. 2006-08-25 tarihinde kaynağından (PDF; 23 kB) arşivlendi. Birden fazla
|periodical=ve|work=kullanıldı (yardım) 25 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Wayback Machine" (PDF). 25 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023. - ^ "Seite nicht gefunden" (PDF). 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Fahrplan". 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Radware Bot Manager Captcha". 23 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Radware Bot Manager Captcha". 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Radware Bot Manager Captcha". 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "at-TS.21 » Viyana Toplu Taşımacılık Sistemi [İnceleme]". 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Radware Bot Manager Captcha". 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Radware Bot Manager Captcha". 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Tickets". 23 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ Rekordjahr 2017: Flughafen-Wien-Gruppe mit 30,9 Mio. (+6,9 %) Passagieren erstmals über 30 Mio.-Grenze. 17 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. In: viennaairport.com, 16. Jänner 2018.
- ^ ktv_cott. "City-to-city cooperation - exchange of experience and knowledge". wien.gv.at (İngilizce). 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
 | ||
Avrupa Birliği üyesi ülkelerin başkentleri | ||
|---|---|---|
 | ||
| Doğu | Schönbrunn Sarayı ve Bahçesi (1996) • Wachau Vadisi'nin Kültürel Peyzajı (2000) • Tarihi Viyana Şehri (2001) • Fertő Gölü / Neusiedl Gölü1 (2001) • Semmering Demiryolu (1998) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017) |  |
|---|---|---|
| Güney | Hallstatt-Dachstein ve Salzkammergut'un Kültürel Peyzajı (1997) • Tarihi Graz Şehri ve Eggenberg Şatosu (1999) (2010) • Semmering Demiryolu (1998) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017) | |
| Batı | Hallstatt-Dachstein ve Salzkammergut'un Kültürel Peyzajı (1997) • Tarihi Salzburg Şehri (1996) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017) | |
1 Macaristan ile ortak paylaşılan eserler | ||
.svg){kind=small}
| Otorite kontrolü |
|
|---|
