1432-1436 Arnavut İsyanı
| 1432-1436 Arnavutluk İsyanı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Arnavut isyancılar |
 Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Gjergj Arianiti Andrea Thopia Depë Zenebishi Nicholas Dukagjini |
Sinan Paşa Turahan Bey Ali Bey İshak Bey | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 15,000 - 20,000 | |||||||
1432-1436 Arnavutluk İsyanı, 1432-1436 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bölgedeki yerel soyluların tımar sistemi kapsamında Osmanlı toprak sahipleri, merkezi yönetimi ve vergi sistemi ile değiştirilmesi sonucu[1] yerel sakinleri ve soylular Gjergj Arianiti önderliğinde Osmanlılara karşı ayaklandı. Andrea Thopia 1432'de Orta Arnavutluk'ta yer alan Osmanlı güçlerini yenmesi[1] sonucu isyan tüm bölgeye yayıldı ve Osmanlılar baş liman olan Avlonya'nın kontrolünü kaybetti.[2]
İsyan sırasında Kutsal Roma German İmparatorluğu da dahil olmak üzere Osmanlı karşıtı bir koalisyon kurmak pek çok girişim yapıldı. Papa IV. Eugene ayaklanmaya yardım etmek için birlik gönderilmesini istedi ve para toplamaya çalıştı.[3]
1435 yılında Kutsal Roma Germen İmparatoru Lüksemburglu Sigismıund, Bulgar bir soylusu olan Frujin'i ve 1436 yılının başlarında asilerle bir iş birliği olasılığını görüşmek üzere Osmanlı tahtında hak sahibi olan Davud'u gönderdi.[4]
Tüm bu girişimlere rağmen ayaklanma, 1436 yılının ortasında Turahan Bey'in komutasında toplanan büyük bir askerî güç tarafından, askeri zaferlerine rağmen asilerin merkezi bir liderlik olmaksızın özerkçe davranmaları ve bu eksikliklerinin son yenilgilerine katkıda bulunması yüzünden bastırıldı.[4] Osmanlı egemenliğini kabul edenlerle başlangıçtaki mülklerinin ve kısmi özerkliklerinin korunacağına dair anlaşma yapıldı.
Sonrasında
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı otoritesini sağlamlaştırmak için II. Murad, Yakub Muzaka ve İskender Bey gibi yerli Arnavutları Arnavutluk Sancağı'nda yüksek mevkilere atadı. Diğerleri sürgüne gönderilirken veya savaşmaya devam ederken Osmanlı hakimiyetini kabul eden soylulara bir miktar özerklikle birlikte Osmanlı'nın önceden elinde tuttuğu topraklar ve yerler verildi. 1436-1437'de asiler Ergiri ve Avlonya'da hala etkindiler. Teodor Korona Muzaka, Berat[4] bölgesinde bir isyan başlattı. Asiler İşkodra ve Parga gibi Venedik bölgelerini Osmanlı topraklarına baskın yapmak için üs olarak kullanırken II. Murad'ın elçileri Ekim 1436 yılında Venediklilere asilerin faaliyetlerini şikayet etti.[4]
Osmanlı yönetimi Balkanlar'da genişlerken Arnavut tımar sahipleri ve yetkilileri Anadolu'daki tımar sahipleri ve yetkilileriyle bir kez daha yer değiştirdi.[4] Osmanlılar yavaş yavaş 1444 yılında İskender Bey yönetiminde Leş Birliği'nin kurulmasına ve Osmanlı-Arnavut Savaşları'nda yeni bir dönemin başlamasına yol açtılar.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.
- ^ İnalcık, Halil (1954). Hicr ̂ı835 tarihli sûret-i defter-i sancak-i Arvanid. Türk Tarih Kurumu Yayınlarından.
- ^ Buda, Aleks (2002). Shkrime historike (in Albanian). Toena. ISBN 978-99927-1-651-9. Retrieved 19 September 2012.
- ^ a b c d e f Islami, Selim; Anamali, Skënder; Korkuti, Muzafer; Prendi, Frano; Shukriu, Edi (2002). Kristaq Prifti, Muzafer Korkuti (Ed.). Historia e popullit shqiptar (Arnavutça). Botimet Toena. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
.svg){kind=small}