21. Peron

21. Peron
Başladığı yer	Türkiye
Tarzlar	Progresif rock, Anadolu rock
Etkin yıllar	1973-günümüz
İlişkili hareketler	Maria Rita Epik
Resmî site	http://www.21peron.com

21. Peron, 1970'lerde aktif olan bir Türk progresif rock grubudur. İzmir'de kurulan grup 1979 Eurovision Şarkı Yarışması'na Maria Rita Epik ile "Seviyorum" adlı şarkı ile katılacaktı ancak politik nedenlerden dolayı Türkiye yarışmaya katılmaktan vazgeçti.

Kariyer

Kuruluş

Grubun temelleri Milliyet gazetesinin 1970'te düzenlediği Türkiye Liselerarası Müzik ve Halk Oyunları Yarışmasında atıldı. İzmir Koleji, yarışmaya "Yalnızlığın Sesi" şarkısıyla katıldı. Grubun klavyesinde Andreas Wildermann bulunmaktaydı. "İcra" dalında birinci, "Beste" dalında ise ikinci oldular. 1972'de ise aynı yarışmada bu sefer iki dalda da ikinci oldular. Bu sefer orgda Wildermann'ın yanında daha sonra grupta olacak gitarist Haluk Öztekin de bulunuyordu. Performanslarında kendi besteleri yanında The Who gibi ünlü grupları da yorumluyorlardı. 1973'te Öztekin ve Wildermann Ege Üniversitesi'ne geçtiler.

21. Peron, 11 Temmuz 1973'te saat 11'de 11 numaralı otobüs durağında 6 kişinin buluşmasıyla Bornova, İzmir'de kuruldu. Grubun ilk kadrosunda orgda Wildermann, gitarlarda Öztekin ve Seyhan Eriş, bas gitarda Aron Serez, davulda Halil Yıldırım, kemanda da Alp Gültekin olarak kuruldu. Grup hem yabancı rock parçalarını, hem de dönemin popüler müzik tarzı olan Anadolu rock tarzı müzik yapıyorlardı. 1974'te TRT'da radyo programı yapan Ümit Tuncağ'ın programına jingle hazırladılar. Bu dönemde kendi bestelerini yapmaya başladılar. 1975'te konserler de başladı. Mayıs 1975'te ilk kayıtlarını arkadaşlarının evinde yaptılar. Bu kayıtlardan yayınlanan şarkılar "Anne", "18400 TL", "F.MÖ (Film Müziği Olabilir), "Çocukluk Anılarım" ve Igor Stravinski'nin bir bestesinin üzerinde yaptıkları "Petruşka" şarkıları oldu.

İlk kayıtlar

Kayıtlardan kısa bir süre sonra Serez ve Eriş'in yerine davula Erden Erdem ve bas gitara Gökhan Akçay geçti. Okul da devam ettiği için müzik çalışmaları yavaş ilerliyordu. 1977'de Atilla Özdemiroğlu ve Şanar Yurdatapan'ın plak şirketi için bu sefer İstanbul'da profesyonel stüdyoda kayıt yaptılar. Bu kayıtlarda "İnilti", "Beş", "Şarap Mahzeninde Gece", "F.M.O. II (Film Müziği Olamadı)", "Köy Düğünü", Claude Debussy'nin bir melodisinin üstüne yaptıkları "Arap Bebeğin Dansı" ve bestedikleri Orhan Veli Kanık şiiri "Anlatamıyorum" vardı. Son şarkı grubun ilk vokalli şarkısıydı ve vokalleri bas gitarist Akçay yapmıştı. Bu kayıtlar plak olamadı ancak grup TRT'de yer almaya başladı. İzzet Öz'ün programında sahne aldılar.

1978'de grup vokalli çalışmalar yapmaya karar verdi. Mart 1978'de Gültekin'in konservatuvardan arkadaşları ile "Petruşka"ya yeniden düzenleyip 12 dakikalık versiyonunu kaydettiler. Yine aynı yıl Alman progresif rock grubu Embryo'nun İzmir konserinin alt grubu oldular. Ancak konser öncesi kemancı Gültekin gruptan ayrıldı. Gültekin'in ayrılmasından sonra grup tarzını değiştirmeye karar verdi. Daha ticari bir müzik yapmaya başlayan grup, vokale yine İzmirli sanatçı Maria Rita Epik'i aldı.

Eurovision şarkı yarışması

Grup kısa süre sonra Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmaya karar verdiler. Söz ve müziğini Epik'in yazdığı Seviyorum şarkısı ile finale kaldılar. Ancak bir ay sonra Türkiye, İsrail'de düzenlenecek yarışmaya Arap ülkelerinin baskısı ile katılmadı. Epik ve 21. Peron, aynı yıl "Seviyorum" adlı uzunçaları kaydetti. Bu plak 21. Peron'un önceki çalışmalarından farklı olarak soft rock ve pop tarzındaydı. Plağın yarısını Epik'in besteleri, yarısı ise 21. Peron besteleriydi. Bunlardan ikisi Necati Cumalı şiirleri (Yağmurlu Deniz, Gecenin Bu Yanında), ikisi Orhan Veli Kanık şiirleri (Anlatamıyorum, Birdenbire) sonucusu ile kendi besteleri "Gelsene"ydi. Grup prodüktörlerinin baskısı nedeniyle değiştirdikleri tarzdan memnun olmayınca Epik'ten ayrılıp solo kariyerlerine devam etmeye karar verdiler. Ancak 1980'de grup elemanları kendi yollarına gitmeye karar verdi ve dağıldı.

Müziğe geri dönüş

Grubun 70'lerde yaptığı kayıtlar 2003'te ilk kez yayınlandı. Kayıtlar 1991'de Wildermann tarafından CD'ye aktarılmıştı. 12 şarkılık CD sadece 1000 tane basıldı. Bu albüm ayrıca LP olarak da piyasaya sürüldü.

Grup; Wildermann, Öztekin, Akçay, Erdem'in aralarına Gültekin'i almaları ile 2012'de tekrar bir araya geldi. Bu sefer genç bir solist Deniz Yıldırım da aralarına katıldı. Grup, 2014'ün son aylarında Tapon isimli albümleri ile tekrar sevenleriyle buluştu. Albüm, pop ve prog olmak üzere iki bölümden oluşmaktaydı.

Diskografi

• 1979: Tanışma (Türkiye Baskısı), Seviyorum (Almanya Baskısı)
• 2003: 21.Peron (1970'ler Kayıtları)
• 2014: Tapon
• 2017: Home Recordings (1974 Mono Ev Kayıtları)
• 2018: Live (1977 Konser)
• 2018: Sanki Hep Buradaydık

Kadro

• Erden Erdem - Davul (1975-1980; 2012-günümüz)
• Gökhan Akçay - Bas gitar (1975-1980; 2012-günümüz)
• Haluk Öztekin - Gitar (1973-1980; 2012-günümüz)
• Andreas Wildermann - Klavye (1973-1980; 2012-günümüz)
• Alp Gültekin - Keman (1973-1978; 2012-günümüz)
• Ahmet Safa İkis - Vokal (2016-günümüz)

Eski elemanlar

• Seyhan Eriş - Gitar (1973-1975)
• Aron Serez - Bas gitar (1973-1975)
• Halil Yıldırım - Davul (1973-1975)
• Maria Rita Epik - Vokal (1978-1980)
• Deniz Yıldırım - Vokal (2012-2015)

Dış bağlantılar

• 21. Peron albüm kitapçığı30 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Cem Şeftalicioğlu - 21. Peron12 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.