859 Suriye depremi

859 Suriye depremi, 859 veya 860 yılında (hicri 245) Suriye'nin özellikle Akdeniz kıyılarını etkileyen bir depremdir. Lazkiye ve Cebele'nin neredeyse tamamen yıkılmasına, Antakya'da büyük hasara ve çok sayıda ölüme yol açtı.

Deprem

Deprem için 8 Nisan 859'dan 27 Mart 860'a kadar değişen çeşitli tahmini tarihler vardır, ancak çoğu tarihçi depremi 30 Aralık 859'dan 29 Ocak 860'a kadarki zaman dilimine tarihler.

Bu depremin Akka, Adana, Antakya, Bağdat, Balisum, Buka, Harran, Humus (Emesa), Madatinum, Maresha (Marisa), Rasulaicum, Samandağ ve Uti şehirleri de dahil olmak üzere çok büyük bir alanı etkilediğine dair birkaç anlatım vardır. Suriye'nin yanı sıra, bildirilen diğer etkilenen bölgeler Anadolu, Arap Yarımadası, Mısır ve Filistin'di. Tüm anlatımlar büyük bir hasardan ve can kaybından bahseder. Ancak, birkaç depremin etkilerinin tek bir büyük deprem anlatısına dönüştürülmüş olması muhtemeldir. Antakya'da artçı sarsıntılar aylarca devam etti.

Hasar

Depremden en çok etkilenen yerleşimler Akdeniz kıyısındaki Lazkiye ve Cebele kıyı kasabalarıydı ve her ikisi de neredeyse tamamen yıkıldı. Kuzeydeki Antakya da çok kötü etkilendi, 1.500 büyük bina yıkıldı ve şehrin surlarındaki kulelerden 70 ila 190'ı çöktü.

Cebel Akra'nın bir kısmının denize çökmüş olduğu anlaşılıyor ki tarihçi Suyuti (16. yüzyıl) depremin Antakya civarındaki tüm bir dağı parçaladığını bildirdi. Dağın kalıntılarının Akdeniz'e düştüğü ve beraberinde 1005 ev ve 90 köyü götürdüğü bildiriliyor, ancak bu gerçeklerin yer aldığı eserin belirli baskısı "çok karışık" olarak tanımlanıyor. Parçalanmış dağın aynı anlatımı Taberi (9.-10. yüzyıl), George Elmacin (13. yüzyıl) ve Bar Hebraeus'un (13. yüzyıl) eserlerinde yer alıyor.

Cebel Akra'nın denize çöküşünü anlatan bu depremin anlatımları, bunun ardından denizin kıyıdan çekildiğini ve suyun geri dönüp kıyılara doğru dalgalandığını söylüyor. Bu muhtemelen bir tsunaminin tanımıdır. Olayın tanımı, George Kedrenos'un (11. yüzyıl) verdiği 551 tsunamisinin tanımına benzer.