Ache
Ache/Guayaki | |
|---|---|
 Achélerden bir kişi tepeye doğru nişan alıyor | |
| Toplam nüfus | |
1500[1] (2011) | |
| Paraguay | |
| Diller | |
Guayaki (Ache/Achece), İspanyolca | |
| Din | |
Geleneksel kabile dini |
Aché (/ɑːˈtʃeɪ/ ah-CHAY) ya da Acheler ya da Guayaki; Paraguay'ın yerli halklarından biridir. Paraguay'ın doğusunda yaşayan avcı-toplayıcı halktır.
Aché'lerin 17. yüzyıldaki en eski Cizvit kayıtlarından 20. yüzyıldaki barışçıl dış temaslarına kadar, Aché'ler küçük gruplar halinde yaşayan ve geçim için tamamen vahşi orman kaynaklarına bağlı göçebe avcı-toplayıcılar olarak tanımlanmıştır.[2] 20. yüzyılda, Aché'nin dört farklı etnolinguistik popülasyonu ile temas kurulmuş ve uzlaştırılmıştır. Bunlar Kuzey Aché, Yvytyruzu Aché, Ypety Aché ve Ñacunday Aché'dir. Bu nüfusların her biri, diğer gruplar arasında barışçıl bir etkileşimin olmadığı, birden fazla yerleşim grubundan oluşan endogamik bir diyalektik gruptu.
Aché'ler fetih döneminden 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar kırsal Paraguaylı sömürgeciler, çiftlik sahipleri ve büyük toprak sahipleri tarafından defalarca istismara uğramıştır. 20. yüzyılda, büyük ölçüde askeri diktatör Alfredo Stroessner yönetiminde, Paraguay kırsalında yaklaşık 20.000 kilometrekarelik bir alanın tek sakinleri olan Kuzey Aché'ler, toplamda 50 kilometrekareden biraz daha fazla tapulu araziye sahip sadece iki rezervasyona hapsedildi. Bu süreçte katledildiler, köleleştirildiler ve yeterli tıbbi tedavinin sağlanmadığı rezervasyonlarda toplandılar. Bu süreç özellikle onları pasifize etmek ve atalarının topraklarından uzaklaştırmak için gerçekleştirildi, böylece devşirme yatırımcılar (çoğunlukla Brezilyalı) bir zamanlar sadece Aché'lere ait olan topraklara yerleşip buraları geliştirebileceklerdi. Büyük çok uluslu iş grupları - örneğin La Industrial Paraguaya. S.A. (LIPSA)- halihazırda işgal edilmiş toprakların tapu haklarını elde etti ve daha sonra bunları Aché gruplarının binlerce yıldır dolaştığı ve hala mevcut olduğu toprakları satın alan yatırımcılara gizlice sattı. Aché sakinlerinin Canindeyu ve Alto Paraná ormanlarında, Hernandarias'ta tapulanan topraklarda mevcut olduğu ve yaşadığı gerçeği Coronel Oviedo gibi şehirler tarafından göz ardı edilmiş gibi görünüyor.
Kuetuvy Aché'ler 1970'lerde Mbaracayu bölgesinden zorla çıkarılmış, ancak 2000 yılında atalarının anavatanlarına dönmeyi başarmışlardır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Aché." [Tarih hatası] (5)[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ethnologue. Retrieved 20 Dec 2011.
- ^ Hill, Kim, A. Magdalena Hurtado, and Aldine de Gruyter. Aché Life History: The Ecology and Demography of a Foraging People. New York: Aldine Translation, 1996. 978-0-202-02037-2.
