Adrenal yetmezlik
Adrenal yetmezlik, adrenal bezlerin, başta kortizol olmak üzere yeterli miktarda steroid hormonu üretmediği bir durumdur; ancak aldosteron (bir mineralokortikoid) üretiminin bozulmasını da içerebilir.[1][2] İdrarla sodyum kaybı nedeniyle tuz veya tuzlu yiyeceklere aşerme yaygındır.[3]
Addison hastalığı ve konjenital adrenal hiperplazi, adrenal yetmezlik olarak ortaya çıkabilir. Tedavi edilmezse adrenal yetmezlik karın ağrıları, kusma, kas zayıflığı ve yorgunluk, depresyon, düşük tansiyon, kilo kaybı, böbrek yetmezliği, ruh hali ve kişilikte değişiklikler ve şok (adrenal kriz) ile sonuçlanabilir.[4] Vücudun bir kaza, yaralanma, ameliyat veya ciddi enfeksiyon gibi strese maruz kalması durumunda adrenal kriz meydana gelebilir; bu durumu ölüm hızlı bir şekilde takip edebilir.[4]
Adrenal yetmezlik, hipotalamus veya hipofiz bezi, adrenal fonksiyonu düzenlemeye yardımcı olan hormonları yeterli miktarda üretmediğinde de ortaya çıkabilir.[1][5][6] Buna ikincil veya üçüncül adrenal yetmezlik denir ve sırasıyla hipofizde ACTH üretiminin olmaması veya hipotalamusta CRH eksikliğinden kaynaklanır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Eileen K. Corrigan (2007). "Adrenal Insufficiency (Secondary Addison's or Addison's Disease)". NIH Publication No. 90-3054. 15 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi22 Ekim 2022.
- ^ Medical Subject Headings Adrenal+Insufficiency
- ^ Ten (1 Temmuz 2001). "Addison's Disease 2001". Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 86 (7): 2909-2922. doi:10.1210/jcem.86.7.7636. PMID 11443143.
- ^ a b Ashley B. Grossman, MD (2007). "Addison's Disease". Adrenal Gland Disorders. 15 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi22 Ekim 2022.
- ^ "JAMA patient page. Adrenal insufficiency". JAMA. 294 (19): 2528. 2005. doi:10.1001/jama.294.19.2528. PMID 16287965.
- ^ "Dorlands Medical Dictionary:adrenal insufficiency". 8 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022.
- ^ "Secondary Adrenal Insufficiency - Endocrine and Metabolic Disorders". Merck Manuals Professional Edition. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022.