Mineralokortikoidler
| Mineralokortikoidler | |
|---|---|
| İlaç sınıfı | |
 Aldosteron, temel endojen mineralocorticoidtir. | |
| Sınıf tanımlayıcıları | |
| Diğer adlar | Kortikosteroid; Mineralokortikosteroid |
| ATC kodu | H02AA |
| Biyolojik hedef | Mineralocorticoid reseptörü |
| Kimyasal sınıf | Steroidler |
| Hukuki durum | |
| Vikiveri | |
Mineralokortikoidler bir kortikosteroidler sınıfıdır, Glukokortikoidler ile birlikte steroid hormonlarındandır . Mineralokortikoidler adrenal kortekste üretilir, tuz ve su dengelerini (elektrolit dengesi ve sıvı dengesi ) etkiler. Primer mineralokortikoid aldosterondur .
Fizyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Mineralokortikoid adı, bu hormonların bir mineral olan sodyumun tutulmasında rol oynadığının keşfedildiği ilk çalışmalarda türetilmiştir. Birincil mineralokortikoid aldosterondur ancak bir dizi başka hormon (progesteron [1] ve deoksikortikosteron dahil ) mineralokortikoid benzeri ek işlevlere sahiptir.
Aldosteron, kortikal toplayıcı tübülün ana hücrelerinde potasyumun aktif salgılanmasının yanı sıra, sodyumun aktif yeniden emilimini ve buna bağlı olarak suyun pasif bir şekilde yeniden emilimini sağlamak için böbrekler üzerinde etki eder. Bu da kan basıncının ve kan hacminin artmasına neden olur.
Aldosteron, adrenal bezin korteksinin zona glomerulosasın adı verilen bölgesinde üretilir. Salgılanmasına esas olarak anjiyotensin II aracılık eder. Aldesteron salgısında ayrıca adrenokortikotropik hormon (ACTH) ve lokal potasyum seviyeleri de etkilidir.
Patofizyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Hiperaldosteronizm (yüksek aldosteron üretimi sendromu)
[değiştir | kaynağı değiştir]Genellikle ya idiyopatik adrenal hiperplaziden ya da bir adrenal adenomdan kaynaklanır. Ortaya çıkan iki ana sorun:
- Aşırı Na+ ve su tutulumuna bağlı hipertansiyon ve ödem.
- Potasyum iyonlarının (K+) atılımın artması sonucu.Aşırı K+ kaybı ile kas zayıflığı ve sonunda paralizi olur.
Hipoaldosteronizm (yetersiz aldosteron üretimi sendromu)
[değiştir | kaynağı değiştir]Addison hastalığı ile tuz kaybına neden olabileceği gibi konjenital adrenal hiperplazi gibi doğuştan hastalıklar da bu duruma neden olabilir. Akut yetersiz üretim (hemorajik adrenalit ) genellikle ölümcüldür.
Farmakoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]
Sentetik bir mineralokortikoid örneği fludrokortizondur .
Önemli anti-mineralokortikoidler spironolakton ve eplerenondur .
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Progesterone: An enigmatic ligand for the mineralocorticoid receptor". Biochem Pharmacol. 177: 113976. July 2020. doi:10.1016/j.bcp.2020.113976. PMID 32305433.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları | |
|---|---|
| Gastrointestinal kanal / metabolizma (A) | |
| Kan ve kan yapıcı organlar (B) | |
| Kardiyovasküler sistem (C) | |
| Deri (D) | |
| Genitoüriner sistem (G) | |
| Endokrin sistem (H) | |
| Enfeksiyonlar ve enfestasyonlar (J, P, QI) | |
| Malign hastalıklar (L01-L02) | |
| Bağışıklık hastalıkları (L03-L04) | |
| Kaslar, kemikler ve eklemler (M) | |
| Beyin ve sinir sistemi (N) |
|
| Solunum sistemi (R) | |
| Duyu organları (S) | |
| Diğer ATC (V) | |
