Airbus A350
| Airbus A350 | |
|---|---|
 Qatar Airways'e ait bir Airbus A350-900 | |
| Türü | Geniş gövdeli yolcu uçağı |
| Ulusal köken | Çok uluslu |
| Üretici | Airbus |
| İlk uçuş | 14 Haziran 2013[1] |
| Hizmete giriş | 15 Ocak 2015 Qatar Airways ile (-900), 2016 yılında (-800) 2017 yılında (-1000)[2] |
| Durumu | Etkin Hizmette |
| Ana kullanıcı | |
| Diğer kullanıcılar | |
| Üretim aralığı | 2010-günümüz[3] |
| Üretim sayısı | 674 (Ağustos 2025) |
| Program maliyeti | 11 milyar € (tahmini) |
| Birim maliyeti | A350-800: US$269.5 milyon[4] A350-900: US$304.8M[4] A350-1000: US$351.9M[4] |
Airbus A350, Airbus tarafından geliştirilen ve üretilen uzun menzilli, geniş gövdeli, çift motorlu bir yolcu uçağıdır. 2004'te Boeing 787 Dreamliner'a rakip olarak önerilen ilk tasarım, kompozit kanatlar, gelişmiş kanatçıklar ve yeni motorlarla donatılan bir Airbus A330 geliştirmesi olarak planlandı. Ancak pazar desteği yetersiz kalınca Airbus, 2006'da tamamen yeni bir “XWB” (eXtra Wide Body) tasarımına geçti ve uçak, iki Rolls-Royce Trent XWB yüksek baypaslı turbofan motorla donatıldı. Prototip, 14 Haziran 2013'te Fransa'nın Toulouse kentinde ilk uçuşunu yaptı. Avrupa Hava Emniyeti Ajansı'ndan tip sertifikasını Eylül 2014'te, Federal Havacılık İdaresi sertifikasını ise iki ay sonra aldı.
A350, büyük ölçüde karbon fiber takviyeli polimerlerden üretilen ilk Airbus uçağıdır. Gövdesi, ekonomi sınıfında standart olarak 3-3-3 koltuk düzenine göre tasarlanarak, A330/A340'ın 2-4-2 düzenine kıyasla bir artış sağlamaktadır. A330 ile ortak tip derecelendirmesine sahiptir. İki ana varyanta sahiptir: A350-900, 15.750-kilometre (8.500-deniz-mili) menzilde 300-350 yolcu kapasitesi ve 283-ton (624.000 lb) maksimum kalkış ağırlığı (MTOW) ile hizmet vermektedir; daha uzun gövdeli A350-1000 ise 350-410 yolcu taşıyabilir, 16.700 kilometre (9.000 nmi) menzile ve 322-ton (710.000 lb) MTOW değerine sahiptir.
15 Ocak 2015 tarihinde ilk A350-900, Qatar Airways tarafından hizmete girdi, ardından 24 Şubat 2018 tarihinde aynı operatör tarafından A350-1000 hizmete girdi. Ağustos 2025 itibarıyla, Singapur Havayolları filosunda 65 uçakla en büyük operatör olurken, Türk Hava Yolları ise 110 uçak siparişiyle en büyük müşteri konumundadır. Toplamda 1.435 adet A350 sipariş edildi ve bunların 674 adedi teslim edildi; 673 uçak 38 farklı operatör tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. Küresel A350 filosu bugüne dek 1.240'tan fazla rotada 1,58 milyondan fazla uçuş gerçekleştirerek 400 milyondan fazla yolcu taşıdı ve hiçbir ölümcül kazaya karışmadı. Sadece bir uçak, havaalanı güvenliğiyle ilgili bir kaza sonucu kaybedildi. A340'ın halefi olan A350, Boeing'in uzun menzilli çift motorlu uçakları 787 Dreamliner, 777 ve gelecekteki 777X modelleriyle doğrudan rekabet etmektedir.
Değişkenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
A350'in üç değişkeni vardır ve Üretim çalışmalarına 2006'da başladı. A350-900, 15 Ocak 2015 tarihinde Katar Havayolları'nın ilk uçağı teslim alması ile hizmete girmiştir. A350-800, 2016 yılında hizmete girmesi planlanmaktadır. Son model A350-1000'in, 2017'de hizmete girmesi planlanmaktadır.
A350-800
[değiştir | kaynağı değiştir]A350-800: 3-sınıf kabininde 270 yolcuyu taşıyabilecek ve 8,300 deniz mili (15,400 km)lik menzile sahiptir. Boeing-787 9u'yla ve A330-200 ile kıyaslanabilir.
A350-900
[değiştir | kaynağı değiştir]A350-900: A350 nin Tasarlanan ilk modeli 3-sınıf kabininde 314 yolcuyu taşıyabilecek ve 8,100 deniz mili (15,000 km)lik menzile sahip olacak. A350-900'in, yakıt maliyetinin oturacak yer başına Boeing-777 200ER'e göre % 25 daha az düşük olması planlanmaktadır.
A350-900F
[değiştir | kaynağı değiştir]A350-900F: Sadece kargo taşıyacak bir modelin üretilmesi planlanmaktadır. Daha henüz tasarımına başlanılmamıştır. Bu uçak da daha güçlü motorlara yer verilecek ve A350-1000'in iniş takımları kullanılarak uçak kuvvetlendirilecektir.
A350-1000
[değiştir | kaynağı değiştir]A350-1000: A350 ailesinin en büyük değişkenidir ve 3-sınıf kabininde 350 yolcuyu taşıyabilecek. 8,000 deniz mili (15,000 km) lik menzile sahip olacak.
Teknik özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Model | A350-800 | A350-900 | A350-1000 | |
|---|---|---|---|---|
| Kokpit Mürettebatı | İki | |||
| Yolcu Kapasitesi | 270 3-sınıf 312 2-sınıf |
314 3-sınıf 366 2-sınıf |
350 3-sınıf 412 2-sınıf | |
| Uzunluk | 60,7 m (199 ft) | 67 m (220 ft) | 74 m (243 ft) | |
| Kanat Uzunluğu | 64,8 m (213 ft) | |||
| Kanat Alanı | 443 m² | |||
| Kanat Açısı | 31.9° | |||
| Yükseklik | 16,9 m (55 ft) | |||
| Uçak gövdesi genişliği | 5,96 m (19,6 ft) | |||
| Kabin genişliği | 5,59 m (18,3 ft) | |||
| Kargo Kapasitesi | LD3 | 36 LD3 | 44 LD3 | |
| Maksimum kalkış ağırlığı | 248 ton|547.000 lb| | 268 ton|590.838 lb | 298 ton|656.977 lb| | |
| Seyir Hızı | Mach 0.85 (903 km/h, 561 mph, 487 knots, at 40,000 ft/12.19 km) | |||
| Masimum Seyir Hızı | Mach 0.89 (945 km/h, 587 mph, 510 knots, at 40,000 ft/12.19 km) | |||
| Maksimum Yüklü Menzili | 15.400 km (8,320 nmi) | 15.000 km (8,099 nmi) | 16.100 km (8,700 nmi) | |
| Masimum Yakıt Kapasitesi | 129.000 Lt(34,100 US gal) | 138.000 Lt(36,456 US gal) | 156.000 Lt(41,200 US gal) | |
| Uçuş Tavanı | 43.100 ft(13.1 km) | 41.450 ft(12.6 km) | ||
| Motor (2×) | Rolls-Royce Trent XWB | |||
| Max İtiş Kapasitesi | 74.000 lbf (329 kN) | 83.000 lbf (369 kN) | 92.000 lbf(409 kN) | |
Kaynaklar: Airbus A350-800 specifications,[5] Airbus A350-900 specifications,[6] Airbus A350-1000 specifications[7]
Siparişler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Uçak Modeli | Toplam Siparişler | Toplam Teslimatlar |
| A350-1000 | 168 | 50 |
| A350-900 | 762 | 341 |
| A350-800 | 16 | 16 |
| Toplam | 946 | 407 |
- A350-800: 269.5 milyon$
- A350-900: 304.8 milyon$
- A350-1000: 351.9 milyon$
Kıyaslanabilir uçaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Airbus A350 14 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Paris Airshow 2007'de Airbus A350
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Airbus confirms timing for A350 XWB First Flight" (İngilizce). Airbus. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2013.
- ^ "Airbus advances towards first flight of A350 twinjet". Flight International. 23 Ekim 2012. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2015.
- ^ "German Airbus A350 XWB Production commences" (Basın açıklaması). Airbus S.A.S. 31 Ağustos 2010. 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2011.
- ^ a b c "Airbus average list prices 2015". Airbus.com. 13 Ocak 2015. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
- ^ A350-800 Specifications 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Airbus. Retrieved 6 December 2008.
- ^ A350-900 Specifications 14 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Airbus. Retrieved 6 December 2008.
- ^ A350-1000 Specifications 19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Airbus. Retrieved 8 December 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.
