Aksaray malaklısı

Aksaray Malaklısı
Rumuzlar	Anadolu Aslanı
Ülke	Türkiye Aksaray
Özellikler Ağırlık 90 kiloya kadar ulaşabilir Boy 80-90 cm Ömür 9-11 yıl
Sınıflandırma ve standartlar FCI Mastif. Grup {{{FCI bölümü}}}. Bölüm #{{{FCI sayısı}}} [Araştırma aşamasında standardı]
Köpek (Canis lupus familiaris)

Aksaray Malaklısı, Türkiye'nin Aksaray ili ve çevresinde görülen iri yapılı bir köpek cinsidir.

Bacakları ve ayakları kalın, kafası büyük ve dudağı sarkıktır. Aksaray yöresinde dudağa "malak" denildiği için bu adı almıştır.

Evliya Çelebi bu köpeği "Anadolu Aslanı" olarak adlandırmıştır. Bu nedenle diğer bir ismi de "Anadolu Aslanı"dır.

Erkekleri ortalama olarak kalçadan buruna 130 cm uzunluğa, omuz yüksekliği 90 cm’ye ve ağırlığı 90 kiloya kadar ulaşabilir.

Sakin ve uysal bir karaktere sahiptir. Sürüleri korumak için kullanılabilir.

Ağzının sürekli salya akıtması, hareketli olması ve mizacı gereği eve uygun olmaması sebebiyle, apartmanda ya da ev içinde beslenmesi uygun değildir.

Çevresi çitlerle çevrili bahçelerde veya geniş arazilerde bakılması gerekir.

Tarihi

Aksaray Malaklı köpekleri, 3500 yıl önce Orta Asya'dan Sümerler tarafından Mezopotamya havzasına getirilmiştir. Yaklaşık 2000 yıl önce ise Anadolu'da Asurlular tarafından savaşlarda düşmanlara karşı savaş köpeği olarak kullanılmıştır.

Aksaray Malaklısı, koyun sürülerinde bekçi köpeği olarak görev yapar. İyi bir kurt düşmanıdır. Yetiştirilme şekline göre saldırgan ya da sakin karakterde bir köpek olarak beslenebilir. Ev, fabrika ve benzeri yerlerde bekçi köpeği olarak da bulundurulur.

Aksaray Malaklısı Irk Standardı, Fiziki Oluşum ve Görünümü

Aksaray Malaklısı'nın gözlerinin üst tarafı çoğunlukla kırışıktır. Gözlerinin alt kısmı dışa doğru dönüktür, üst kapakları ise göz bebeğinin üstüne doğru kapatacak şekilde düşüktür. Ağız yapısı, üst ve alt çene kısa olmakla birlikte küt bir görünüme sahiptir. Alt dudakları dışarı ve aşağıya doğru sarkıktır. Üst dudakları da aşağıya doğru sarkıktır. Bu dudak yapısı yöremizde "Malak" olarak adlandırıldığı için, köpeğe Aksaray Malaklısı adı verilmiştir.

Kulak yapısı, kafa yapısına göre değişiklik göstermekle birlikte normal ve büyük olanları da vardır. Dişleri, çoban köpeklerindeki ağız diş yapısına benzerliğiyle bilinir. Nadir olarak çatal dişli olanları da görülmektedir.

Kafa yapısı, Aksaray Malaklısı'nda çok aranan fiziki özelliklerden biridir. Kafa büyüklüğü; iki göz hizasının birleştiği, ortasının alt kısmının hafifçe çökük olduğu ve buruna kadar devam eden hizadır. Burnunun üstünde beyaz lekeler bulunanlar da vardır.

Gerdanın yeleli ve kabarık olması da ayırt edici özelliklerindendir. Aksaray Malaklısı'nın göğüs kafesi geniş, bel kısmı ise incedir.

Kuyruk yapısı kamçı kuyruk, "L" kuyruk veya kıvrık kuyruk olabilir.

Ayak yapısı; kalın bilekler, uzun ayaklar, geniş patiler şeklindedir. Arka ayaklarda çift mahmuz, tek mahmuz veya mahmuzsuz olanlar da bulunmaktadır.

Aksaray Malaklısı'nın renkleri; boz, karabaş duman, griye benzer karabaş, ala renk ve nadiren çapar malaklıdır.

Bunun yanında Aksaray Malaklısı'nın ayak patisi ve bileklerinde beyaz renkler görülebilir. Bu özellik, Aksaray Malaklısı kanında ala malaklılar bulunmasından kaynaklanmaktadır. Boz karabaşların büyük çoğunluğunda ön ayaklarında beyaz yama bulunur, arka ayaklarında da rastlanabilir. Ayrıca ön göğsünün, iki ayağın birleştiği ön ve arka taraflarında beyaz yamalar olabilir.

Tüy yapısı kısır tüylü veya normale yakın tüylüdür.

Annelik ve Gebelik

Anne Malaklıların çiftleşme süreleri yaklaşık 5 gün civarındadır. Hamilelik süresi 63-70 gün arasında değişir. Yavrular, anne sütü ile 20-40 gün arasında beslenir. Anne Malaklılar, yavruları sütten kestikten sonra 6 ila 8 ay içinde çiftleşmeye hazır hale gelirler.

Çiftleşmeden 7 gün önce adet dönemi başlar. 8 gün beklenir ve 9. günde çiftleşmeye izin verilir.

Anne Malaklıların genellikle 8 memesi vardır, nadiren 10 memeli olanları da bulunur. Çiftleşmede ise 3 ila 9 yavru arasında doğum yaparlar.

Malaklı köpeklerinde yakın akraba çiftleşmeleri ile farklı ırklarla çiftleşme kanunen yasaktır.

Yavru Malaklılar, 20-40 gün sonra anne sütünü keserler. Bu dönemden sonra inek sütü, suyla bire bir oranında karıştırılır; içine arpa unu ve bir adet yumurta kabuğu eklenerek hazırlanan karışıma "yal" denir. Yavru büyüdükçe bu miktar artırılır.

60. günden sonra gençlik aşıları yapılır. 4-5 aylık olduklarında dişleri yenilenir ve bu dönemde ateşlenme görülebilir.

Tüm bu süreç boyunca veteriner kontrolünde tutulmaları önemlidir.

Irk Çalışmaları

Irk tespit çalışmaları uluslararası düzeyde (FCI, KIF ve AKMİD) tarafından sürdürülmektedir. Türkiye'de ise (KIF ve AKMİD) ortak çalışmaları hâlen devam etmektedir.