Alaska Rusları
[[Dosya:Ninilchik Russian church.jpg  |frameless]]Ninilchik, Alaska, Eylül 2006 (alt) | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Alaska | 1,4% |
| Diller | |
| Din | |
Alaska Rusları (İngilizce: Alaskan Russians; Rusça: русские Аляски ), Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinde Amerika'nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi sürecinde Rus Alaskası'ndan kalan etnik Ruslar. Alaska nüfusunun % 1,4 ünü oluşturlar.[1]
Alaska'daki ilk Rus Ortodoks Kilisesi 1795 yılında Kodiak'ta kurulmuştur. Daha sonraki yıllarda Alaska'nın kuzeyi (İnyupikler) ve İç Alaska hariç diğer bölgelerde artan sayıda kilise kurulmuştur.[2] Rusların Alaska yerlileri ile yaptıkları evliliklerden doğan çocuklar Kreol (Creoles) olarak adlandırılır.
Günümüzde Alaska Ruslarının en yoğun yaşadığı yerleşim Kenai Peninsula Borough ilçesi sınırlarındaki Ninilchik (Нинилчик) sayım yeridir ve burada yakın zamanlara kadar "Ninilchik Russian dialect" denen ve yerli dillerden alıntı içeren Rusça da konuşulurdu.[3][4][5][6]
Rus Kazakları
[değiştir | kaynağı değiştir]Promışlenniklerin çoğunun Rus Kazakları olması dolayısıyla Alaska yerli dillerinde Ruslar için kullanılan adlar Rusça Казаки Kazaki kelimesinden köken alır:
- Aleutça Kasakax̂ (Kasakam Unangangis «Rus Aleutları»)
- Supikçe Kasaakaq (Kasaakam caayua «Rus çayı»)
- Yupikçe - Çupikçe Kass'aq
- Nunivak Çupikçesi Kass'ar sonradan "Amerikan" anlamını kazandığı için Ruslara «gerçek Kass’ar» anlamına Kass'alugpiag denmeye başlanmıştır.
- Değinakça Gishagh
Yerleşimler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nikolaevsk, Alaska (Николаевск)
- Ninilchik, Alaska (Нинилчик)
- Razdolna, Alaska (Раздолна)
- Voznesenka, Alaska (Вознесенка)
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Alaska'daki Rus nüfusu hiçbir zaman 1000 kişiyi aşmamış, fakat ekonomik, kültürel ve ruhsal durumları güçlü olmuştur.[4]
| yer | Rus erkeği | Rus kadını | Kreol erkeği | Kreol kadını | toplam |
|---|---|---|---|---|---|
| New Archangel (Sitka) | |||||
| Kodiak | |||||
| Ukamok adası | |||||
| Katmai | |||||
| Sutkhum | |||||
| Voskresenskii (Seward) | |||||
| Konstantinovskii | |||||
| Nikolaevskii | |||||
| Aleksandrovskii (Kenai) | |||||
| Ross (California) | |||||
| Pribilof adaları | |||||
| Nushagak | |||||
| toplam | |||||
Ninilchik Rusçası
[değiştir | kaynağı değiştir]Ninilchik Rusçasında balık adları:[8]
| Ninilchik Rusçası | Standart Rusça | Alaska İngilizcesi | anlamı |
| r'íba | рыба | fish | balık |
| chaw'ícha | чавыча | king salmon | Oncorhynchus tshawytscha |
| gal'éts | голец | trout | Salvelinus malma |
| kámbal | камбала | flounder | Platichthys stellatus |
| krásnay ríba | краснай рыба | red salmon | Oncorhynchus nerka |
| k'ísuch | кижуч | silver salmon | Oncorhynchus kisutch |
| páltus | палтус | halibut | Hippoglossus stenolepis |
| garbúsha | горбуша | hump/humpback salmon | Oncorhynchus gorbuscha |
| sabáka | собака | dog salmon | Oncorhynchus keta |
| s'íyótka | селёдка | herring | ringa |
| sómga | сёмга | steelhead | gökkuşağı alabalığı |
| tr'iská | треска | cod | morina |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ "An early Russian Orthodox Church". Vilda.alaska.edu. 25 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2010.
- ^ Mira B. Bergelson & Andrej A. Kibrik, The Ninilchik variety of Russian: Linguistic heritage of Alaska 13 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Slavica Helsingiensia 40 Instrumentarium of Linguistics Sociolinguistic Approaches to Non-Standard Russian, Helsinki, 2010
- ^ a b Mira B. Bergelson & Andrej A. Kibrik, Alaskan Russian: The story of the Ninilchik community as told by its language 13 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Jessica Kantarovich (), The Linguistic Variation of Russians in Alaska: A Look at the Structure of Ninilchik Russian 9 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ "Russian American Reader" (PDF). 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2013.
- ^ YouTube: Ninilchik Russian fish words with English
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Russian Orthodox Church in America 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.