Ali Sabri
| Ali Sabri على صبرى | |
|---|---|
| |
| Ali Sabri ve Cemal Abdül Nâsır, 1966. | |
| Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı | |
| Görev süresi 1 Ekim 1965 - 20 Mart 1968 | |
| Başkan | Cemal Abdünnasır |
| Yerine geldiği | Enver Sedat |
| Yerine gelen | Hüseyin el Şafii |
| Görev süresi 30 Ekim 1970 - 2 Mayıs 1971 | |
| Başkan | Enver Sedat |
| Yerine gelen | Mahmud Fevzi |
| Mısır Başbakanı | |
| Görev süresi Eylül 1962 - 29 Eylül 1965 | |
| Başkan | Cemal Abdünnasır |
| Yerine geldiği | Cemal Abdünnasır |
| Yerine gelen | Zekeriya Muhiddin |
| Genel İstihbarat Müdürü | |
| Görev süresi 1952-1955 | |
| Yerine geldiği | Zekeriya Muhiddin |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 30 Ağustos 1920 |
| Ölüm | 3 Ağustos 1991 (71 yaşında) Kahire, Mısır |
| Partisi | Hür Subaylar Hareketi |
| Mesleği | Asker, Siyasetçi |
| Dini | İslam |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Mısır
|
| Branşı | Mısır Silahlı Kuvvetleri |
| Rütbesi | Mareşal |
Ali Sabri (1920 - 3 Ağustos 1991, Kahire) (Arapça: على صبرى, IPA: [ˈʕæli ˈsˤɑbɾi]), Türk kökenli Mısırlı asker ve devlet adamı.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ali Sabri, Türk asıllı bir Mısırlıdır.[1] Annesi Devlet Şemsi ve babası Abbas-Balig Sabri Türk-Çerkes kökenli bir aileden gelmekteydi. Türk-Çerkes kökenli aileler o dönemin Mısır'ında imtiyazlı bir sınıfa mensuptular. Ali Sabri de eski dönem milliyetçilerden, eski mebus ve Arabi Paşa'nın maddi destekçilerinden Ali Şemsi Paşa'nın torunuydu. Dedesi Arabi Paşa Ayaklanması sonrasında hapsedilmiş, kefaletle serbest kalması ardından ise meclisteki görevini ölene kadar sürdürmüştü. Sabri ayrıca Vafd Partisi'nin kurucularından, birçok bakanlık görevini üstlenmiş ve merkez bankası gibi çalışan Mısır Ulusal Bankası'nın başkanlığı yapmış Ali Şemsi Paşa'nın yeğeniydi.[2] Baba tarafından büyük amcası Muhammed Faizi Paşa, Hidiv II. Abbas Hilmi devrinde Evkaf Nezareti görevini yürütmüştü. Bir erkek ve bir kız kardeşi olan Ali Sabri, iyi bir eğitim almış ve yoğun olarak Kahire'nin üst sınıfından insanların yaşadığı Maadi mahallesinde büyümüştür. Tenis ve yüzme sporlarıyla ilgilenen Sabri aynı zamanda üç dil bilmekteydi.
3 Ağustos 1991'de Kahire'de öldü.
Siyasi hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Hür Subaylar Hareketi içinde yer alan ikinci kuşaktandır. Genel İstihbarat Müdürlüğü'nün 1955-1957 arasında başında bulundu. Cemal Abdül Nâsır'ın yakın adamlarından olsan Sabri, 1957'den 1962'ye kadar Başkanlık İşlerinden Sorumlu Bakan olarak görev yaptı.[3] Eylül 1962'den 29 Eylül 1965'e kadar Mısır Başbakanı olarak görev yaptı ve Nâsır'la çalışan ilk başbakan oldu. 1970'te Nâsır'ın ölümüne kadar cumhurbaşkanı danışmanı olarak hizmet etti.
Cemal Abdünnasır'ın ölümünden sonra en güçlü başkan adaylarından birisiydi. 1970'te Enver Sedat'ın cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası önemli görevler üstlenmesi bekleniyordu ve cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atandı. Fakat 1971'de görevinden alındı ve Sovyetler Birliği yanlısı politika izleyerek Sedat'ı devirmeye çalışmakla suçlandı. 25 yıl hapse mahkûm edildi. Enver Sedat'ın "Devrimi Düzeltme" hamlesi sırasında suçlandı ve bazı mallarına el konuldu. 1981'de serbest bırakıldı. Sosyalist görüşlere sahip olmasına rağmen üst sınıftan gelen birisi olduğu için eleştirildi.
Dış Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Harris M. Lentz, "Heads of States and Governments Since 1945", Routledge, 2013.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Goldschmidt, Arthur (2000). Biographical dictionary of modern Egypt. Lynne Rienner Publishers. s. 171. ISBN 1-55587-229-8.
- ^ Privileged for Three Centuries: The House of Shamsy Pasha, Elias Press, Cairo, 2011
- ^ "Enver Sedat ve muhalifleri" (PDF). 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2016.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Cemal Abdünnasır |
Mısır Başbakanı 1962–1965 |
Sonra gelen: Zekeriya Muhiddin |
| Önce gelen: Enver Sedat |
Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı 1965–1968 |
Sonra gelen: Hüseyin el Şafii |
| Hidivlik (1878-1914) | |
|---|---|
| Sultanlık (1914-1922) | |
| Krallık (1922-1953) | |
| Cumhuriyet (1953-) | |
.svg)
.svg)
