Anadolu levhası
Anadolu levhası, Avrasya levhası, Arap levhası, Afrika Levhası, Egeit levhası tarafından çevrelenen Anadolu'nun büyük kısmını kapsayan yerkabuğu parçasıdır.
Yerkürenin iç kısımları akışkan halde mağmanın bulunduğu manto katmanı bulunur. Bu akışkan yapının üzerinde katı haldeki Taşküre (Litosfer) bulunur. Mantodaki mağma konveksiyon hareketleriyle üzerinde yer alan yerkabuğunu sürükler. Hareket eden yerkabuğu kırılarak parçalara ayrılır. Her bir parçaya Levha denir. Mağmanın kıtaları sürükleyerek hareket ettirmesine Levha tektoniği denir.
Bu levhalardan biri de Anadolu levhasıdır. Anadolu levhasının kuzeyinde Avrasya levhası, güneyinde Arap levhası ve Afrika levhası yer alır. Afrika levhası 18 mm/yıl hızla kuzeybatıya doğru hareket ederek Anadolu levhasına baskı uygular. Bu baskı Anadolu'nun batıya doğru hareket etmesine yol açar. Anadolu levhasının Avrasya levhasıyla sınırını Kuzey Anadolu Fay Hattı belirler. Bu hatta Anadolu 25 mm/yıl hızla batıya doğru hareket eder. Anadolu'nun Arap levhasıyla karşılaşma alanı Doğu anadolu fay hattıdır. 558 km uzunluğundaki fay, Bingöl Karlıova'dan İskendurun körfezine kadar uzanır. Burada Doğu Afrika fay hattının devamı olan Ölüdeniz fayı ile birleşir. Fay hatları büyük depremlerin oluştuğu alanlardır.[1]
Arap levhası Avrasya ile Akdeniz tabanında karşılaşır ve burada Dalma-Batma hattı oluşur. Afrika'nın Avrasya'nın altına doğru daldığı Helen ve Kıbrıs fayı boyunca Anadolu'yu bu alanda çeker. Anadolu'nun batısındaki güneybatı yönlü açılmanın sebebinin bu çekme hareketi olduğu sanılmaktadır.[2]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "8 MART 2010 BAŞYURT (KARAKOÇAN) DEPREMİ" (PDF). 1. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı. 14 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2014.
- ^ "Anadolu levhası itiliyor mu?, yoksa çekiliyor mu?" (PDF). jmo.org.tr. 14 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2014.
