Arşimet'in Pençesi

Arşimet'in Pençesi (Grekçe: Ἁρπάγη, harpágē; 'kapan', demir el olarak da bilinir), Siraküza surlarının denize bakan kesimini amfibi saldırılara karşı savunmak için Arşimet tarafından tasarlanmış antik bir silahtı. Kesin yapısı belirsiz olsa da, antik tarihçilerin anlatımlarında, saldıran bir quinquereme'yi pruvasından kaldırabilen, kancalı bir vinç türü olarak tanımlanmaktadır. Pençe serbest bırakıldığında gemi, kayalara veya aşağıdaki suya düşerek kaçınılmaz olarak alabora oluyordu ve dahi bu makine, sözümona mürettebatı denize fırlatacak kadar güçlü bir şekilde tekneleri sallayabilirdi.[1]
Bu makineler, MÖ 214'te Roma Cumhuriyeti'nin Marcus Claudius Marcellus komutasındaki 60 quinqueremeden oluşan bir filoyla Siraküza'ya saldırdığı İkinci Pön Savaşı sırasında önemli bir rol oynadı. Roma filosu karanlık çökünce şehir surlarına yaklaştığında, makineler konuşlandırıldı, birçok gemiyi batırdı ve saldırıyı kargaşaya sürükledi. Livius gibi tarihçiler, Roma'nın verdiği ağır kayıpların bu makinelere ve Arşimet tarafından tasarlanan mancınıklara dayandığını ileri sürdü.
Bu buluşun olabilirliği, 1999'da BBC'nin Secrets of the Ancients dizisinde ve 2005'in başlarında Discovery Channel'ın Superweapons of the Ancient World dizisinde test edildi. Superweapons'ın yapımcıları, Arşimet hakkında bilinenler göz önüne alındığında gerçekçi bir tasarım yapıp uygulamakla görevli bir grup mühendisi bir araya getirdi. Yedi gün içinde yaratımlarını test edebildiler ve bir Roma gemisinin maketini batıracak biçimde devirmeyi başardılar. Bu, Pençe'nin varlığını kanıtlamasa da, mümkün olabileceğini gösterir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Rorres, Chris; Harris, Harry, G. (Aug 19–24, 2001). "A Formidable War Machine: Construction and Operations of Archimedes' Iron Hand" (PDF). Symposium on Extraordinary Machines and Structures in Antiquity: 28 Mart 2025.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Young, C. K. (December 2004). "Archimedes's iron hand or claw – a new interpretation of an old mystery". Centaurus. 46 (3): 189-207. doi:10.1111/j.1600-0498.2004.00009.x.