Atlas ayısı - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Hakkında
  • 2 Kökeni
  • 3 Ekoloji
  • 4 Nesil tükenmesi
  • 5 Kaynakça
  • 6 Dış bağlantılar

Atlas ayısı

Bağlantı ekle
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Atlas ayısı
Ursus arctos crowtheri
Korunma durumu

Tükenmiş (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Alt takım: Caniformia
(Köpeğimsiler)
Familya: Ursidae
(Ayıgiller)
Cins: Ursus
Tür: U. arctos
Alt tür: †U.a. crowtheri
Üçlü adlandırma
Ursus arctos crowtheri
Schinz, 1844
Atlas ayısının Roma döneminde yapılan mozaik resmedilişi.

Atlas ayısı veya Afrika ayısı[1][2] (Ursus arctos crowtheri) Kuzey Afrika'da yaşamış, günümüzde soyu tükenmiş olan boz ayı türü.[3] Bu tür ilk olarak, İspanya'dan Afrika'ya giden Romalılar tarafından keşfedilmiştir.[4][5]

Hakkında

[değiştir | kaynağı değiştir]

Atlas ayısı, modern zamanlara kadar ayakta kalan tek yerli ayıydı. Bir dönem, Atlas Dağları'nda ve komşu bölgelerde, Fas'tan Libya'ya kadar yaşayan türün soyunun tükendiği düşünülüyor.[5] Atlas ayıları genel olarak kahverengimsi siyah renkteydi. Kürkleri 4-5 inç (102-127 mm) uzunluğunda ve pençeleri Amerikan kara ayısı'nınkinden daha kısa ancak daha kalındı. Atlas ayılarının 2,7 m uzunluğunda ve 450 kilo ağırlığında oldukları bilinmektedir.[6] Bilinene göre bu ayılar kökler, meşe palamudu ve fındıklarla beslenirlerdi.[7]

Kökeni

[değiştir | kaynağı değiştir]

Atlas ayısının gerçekte nereden geldiği bilinmemektedir; genetik çalışmalar onu herhangi bir boz ayı türü ile ilişkilendiremedi, ancak kutup ayısı ile zayıf ama önemli Mitokondriyal DNA bağlantıları tespit edildi.[4]

Ekoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Atlas ayısının ekolojisinin diğer kahverengi ayıların ekolojisine benzer olduğu varsayılmaktadır. Simpatri yırtıcılar arasında Afrika parsı ve Nübye aslanı ile bağdaştırılır.[1][8]

Nesil tükenmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Atlas ayısının soyunun tükenmesi kısmen Roma İmparatorluğu dönemine atfedilebilir; imparatorluk Kuzey Afrika'ya kadar genişledikçe, Romalılar, Atlas ayısını ve diğer birçok hayvan türünü yoğun bir şekilde avladı, yakaladı ve onları spor oyunlarında kullandı. Bu durum yüzyıllar boyunca devam etti, bu süre zarfında gladyatörlere, aslanlara, kaplanlara ve diğer hayvanlara karşı savaşlarda binlerce ayı kullanıldı. Arenadaki saldırganlıklarını artırmak için acımasızca davranışlara maruz kaldılar, genellikle aç bırakılarak yetersiz beslendiler.[9][10] Roma halkının etkinlikleri Atlas ayısının neslinin tükenmesinde büyük rol oynadığı söylenebilir.[11]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Bryden, H. A. (ed.) (1899). Great and small game of Africa Rowland Ward Ltd., London. Pp. 544–608.
  2. ^ Schaller, p. 220–21.
  3. ^ * Hamdinea, Watik (1998). "Fransızca: Histoire récente de l'ours brun au Maghreb". Fransızca: Comptes Rendus de l'Académie des Sciences (Fransızca). 321 (7). Thévenotb, Michel; Michaux, Jacques. ss. 565—570. doi:10.1016/S0764-4469(98)80458-7. 
  4. ^ a b Calvignac, S.; Hughes, S.; Tougard, C.; Michaux, J.; Thevenot, M.; Philippe, M.; Hamdine, W.; Hanni, C. (2008). "Ancient DNA evidence for the loss of a highly divergent brown bear clade during historical times". Mol. Ecol. 17 (8). ss. 1962-1970. doi:10.1111/j.1365-294x.2008.03631.x. PMID 18363668. 
  5. ^ a b Calvignac, Sebastien; Hughes, Sandrine; Hanni, Catherine (2009). "Genetic diversity of endangered brown bear (Ursus arctos) populations at the crossroads of Europe, Asia and Africa". Diversity and Distributions. 15 (5). ss. 742-750. doi:10.1111/j.1472-4642.2009.00586.x. 
  6. ^ Bob Strauss (2014), Atlas bear facts 
  7. ^ Mayne Reid (1865). Bruin: The Grand Bear Hunt. Ticknor and Fields. 
  8. ^ Nowell, Kristin; Jackson, Peter (1996). Wild Cats: Status Survey and Conservation Action Plan (PDF). Gland, Switzerland: IUCN/SSC Cat Specialist Group. ss. 1-334. ISBN 978-2-8317-0045-8. 27 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  9. ^ Ortega, Joseph J. "The Atlas Bear." PlanetEarthScience. Web. 24 October 2014. <http://planetearthscienceart.blogspot.com/2010/07/africas-only-bear-brief-natural-history.html 12 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
  10. ^ Strauss, Bob. "Atlas Bear." About Education. 1 January 2014. Web. 22 Oct. 2014
  11. ^ The Great Bear Almanac. Guilford, CT, 1993, pg. 281.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikitür'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur:
Ursus arctos crowtheri
  • Encyclopedia of Life'da Atlas ayısı 11 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Atlas_ayısı&oldid=35781649" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Nesli tükenen türler
  • İnsan faaliyetleri nedeniyle nesli tükenen türler
  • 1500'den sonra soyu tükenmiş memeliler
  • Boz ayılar
  • 1844'te tanımlanan hayvanlar
  • Ayıgiller
  • Nesli tükenen Afrika hayvanları
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Otomatik taksonkutu eklenmesi gereken sayfalar
  • Parametre girilmemiş taksonçubukları
  • Vikiveri takson ID'si olmayan taksonçubukları
  • Sayfa en son 09.32, 8 Ağustos 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Atlas ayısı
Konu ekle