Avrupa Birliği'nin üç sütunu

Avrupa Birliği'nin zaman içinde genişlemesi (animasyon)

Avrupa Birliği'nin üç sütunu (İngilizce: Three pillars of the European Union), 7 Şubat 1992 tarihinde Hollanda'nın Maastricht kentinde imzalanan ve Avrupa Birliği'ni resmen kuran Maastricht Antlaşması uyarınca birlik politikalarının ayrıldığı üç ana başlıktır.

Üç sütun

1. Topluluk sütunu da denen birinci sütun, ekonomik, toplumsal ve çevresel konuları ele alır.
2. Ortak dışişleri ve güvenlik politikası da denen ikinci sütun dış ilişkileri ve askerî konularla ilgilenir.
3. Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği de denen üçüncü sütun suça karşı birlikte çalışmayı kapsar. Bu başlık ilk olarak Adalet ve içişleri olarak adlandırılmıştır.

		Avrupa Birliği

	Avrupa Toplulukları		Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası		Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği
	Avrupa Topluluğu (AT): Gümrük birliği ve tek pazar Ortak Tarım Politikası Ortak Balıkçılık Politikası AB rekabet hukuku Ekonomik ve parasal birlik AB vatandaşlığı Eğitim ve kültür Trans-Avrupa Ağları Tüketici hakları Sağlık hizmeti Araştırma (ör. Yedinci Çerçeve Programı) Çevre hukuku Sosyal politika İltica politikası Schengen Anlaşması Göç politikası Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (ECSC, 2002'ye kadar): Kömür ve çelik endüstrisi Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM): Nükleer enerji		Dış siyaset: İnsan hakları Demokrasi Dış yardım Güvenlik politikası: Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası AB Savaş Grupları Helsinki Headline Goal Force Catalogue Barış gücü		Uyuşturucu ve silah kaçakçılığı Terörizm İnsan ticareti Organize suç Rüşvet ve dolandırıcılık
	Birinci sütun: Topluluk bütünleşmesi yöntemi		İkinci sütun: Hükûmetlerarası iş birliği yöntemi		Üçüncü sütun: Hükûmetlerarası iş birliği yöntemi

Sütunların özellikleri

Her bir sütun uluslarüstü ve hükûmetlerarası ilkelere dayalıdır. Uluslarüstü ilkeler birinci sütunda en yoğun biçimde görülür. Birnici sütunun işlevi 1967 yılında Brüksel Antlaşması'yla yapısal özellikleri birleştirilen Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'ndan oluşan Avrupa Toplulukları'nın görevleridir. Bir süre daha Avrupa Ekonomik Topluluğu olarak anılan bu kurumun adındaki ekonomik ibaresi 1992 Maastricht Antlaşması'yla kaldırıldı. Daha sonra Amsterdam Antlaşması'nda üçüncü sütundan birinci sütuna yeni görev ve sorumluluk alanları aktarıldı. 2002 yılında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu yürürlükten kalktı çünkü geçerli olması öngörülen elli yıllık süre doldu.

Ortak Güvenlik ve Dışişleri Politikası ile Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası'nda, Avrupa Parlamentosu'nun, Avrupa Adalet Divanı'nın ve Avrupa Komisyonu'nun güçleri Liderler Zirvesi'ne oranla oldukça kısıtlıdır.