Koca Balkan Dağları

Koca Balkan Dağları ya da İngilizcede yaygın olan kullanımıyla Balkan Dağları (Bulgarca: Стара Планина Stara Planina), Bulgaristan'ı kuzeybatıdan doğuya, ortasından bölen, 600 kilometre civarında bir dağ sırasıdır.^[1] En yüksek yeri Botev'dir (2.376 m).^[1] Ünlü Şipka Geçidi ve savaşları burada yapılmıştır.^[1]

Balkan Sıradağları (Kısaca Balkan), Güney Avrupa'da bulunan kıvrımlı sıradağlardır. Asıl tarak kısmı bugünkü Bulgaristan'dadır.

Dağın kapladığı bölgede doğa parkı olarak dört millî park kurulmuştur. Bunlar; Sinite Kamani, Balgarka, Wratschanski Balkan ve Stranina Planina'dır. Ayrıca bitkiler ve canlıların (flora ve faunanın) korunabilmesi için birçok doğal alan bulunmaktadır.

Etimoloji

Antik çağlarda Balkan Dağları "Hemus", Bulgarca, "XeMyc", Yunanca "Aimoç", Trakyaca, "Haimos" ve Latince "Haemus" olarak adlandırılmıştır.

Balkan kelimesi Türkçeden gelmektedir ve çok ağaçlı, çalı çırpılı veya çok ormanlı dağlar, bataklık anlamını taşımaktadır.

Bununla birlikte Türkmenistan'da, Büyük Balkan (Uly Balkan) olarak adlandırılmış bir sıradağ zinciri olup başkenti Balkanabat olan bir bölge (provins) de bulunmaktadır.

Coğrafya

Konum ve Bölümler

Balkan sıradağları 600 kilometre uzunluğunda olup, Balkan Yarımadası'nın kuzey kenarında doğu-batı yönünde aşağı Tuna Nehri'nin düzlemlerine doğru ilerlemektedir. Sıradağ Trakya arazisinin doğal kuzey sınırını teşkil etmektedir. Yuvarlatılmış dağlık görünümü ile bu sıradağ güneye doğru dik olarak alçalır ve birçok geçitlere sahiptir, bu geçitlerden en önemli olanları Şipka Geçiti ile Devlet (Republik) Geçiti'dir. Ayrıca birçok yarma vadiler tarafından kesilir, bu vadilerden en kayda değer olanı Iskar Vadisi'dir. En yüksek tepesi 2376 metredir.

Dağlık alan batıdan doğuya doğru üç bölüme ayrılır: Batı Balkan, Orta Balkan (Yüksek Balkan) ve Doğu Balkan (Küçük Balkan). Benzer şekilde kuzeyden güneye doğru da üç bölüme ayrılır: Ön Balkan (Pred-Balkan), Asıl Tarak (Sırt) ve Alt-Balkan (Pod-Balkan). Batıda 2169 metreye kadar yükselen Batı Balkan Sırbistan ile Bulgaristan arasındaki doğal sınırı oluşturur. Orta Balkanların batı sınırı Iskar Yarması veya Arabakonak Geçiti ile işaretlenmiştir ve Doğu (Küçük) Balkan, Wratnik Geçiti'nde başlar.