Barbados kirazı
| Barbados kirazı | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
  | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Malpighia emarginata
DC. | ||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||
|
Malpighia biflora Poir. |
Barbados kirazı (Malpighia emarginata), Malpighiaceae familyasından meyvesi için tarımı yapılan bitki türü.
Barbados kirazı ayrıca İngilizcede, "Acerola", "Acerola kirazı", "Batı Antil kirazı" gibi adlarla da bilinir.
Yayılımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Güney Florida, ABD'nin Rio Grande vadisi, Orta Amerika, Meksika, Güney Amerika, Peru'nun güneyi, Brezilya, Kanarya Adaları, Etiyopya, Madagaskar, Tayvan, Hawai, Sri Lanka, Gana gibi ülkelerde yetişir.
Biyolojisi ve üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tropik bir bitkidir, -2 derecenin altındaki soğuklar bitkinin meyvelerin zarar görmesine ve ölümüne sebep olabilir. Bazı türleri 6 metreye kadar ulaşan bir boya sahip olsa da genelde 2-3 metreye kadar büyüyebilmektedir. Her toprakta yetişebilse de asitli topraklarda daha iyi yetiştiği bilinmektedir. Kurak dönemlere dayanıklı olsa da, bitki verimi için düzenli sulama ister. Bitki kendine tozlandığından meyve vermesi için başka bir bitkiye ihtiyaç duymaz. Arılar, böcek, sinek gibi tozlaştırıcılarla bitki meyve verecek hale gelmektedir. Her daim yeşil bir bitki olmakla, tüm yıl boyunca küçük pembe çiçekler üretir. Bunlar genellikle İlkbaharın başından sonbaharın sonuna kadardır ve meyveler çiçekten 4-6 hafta sonra olgunlaşır. Tohumdan çıkan bitki kalitesiz meyve vermesi ve tadının buruk olması sebebiyle, genel olarak tohumdan filizlenen meyvelere aşı yapmak suretiyle veyahut çelik, köklendirme gibi metotlarla çoğaltması yapılır. Birçok kültür çeşidi vardır; 'Manoa Sweet', 'Tropical Ruby','A-1', 'B-15' 'Florida Sweet' veya 'B-17' gibi. Bunların meyveleri daha büyüktür ve küçük meyvelere göre daha tatlıdır, hastalıklara da daha dirençlidir. Bu sebeple de tercih edilirler.
Kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Meyveler genellikle 2,5 cm ve daha büyük olabilir. Meyveler, parlak kırmızı üç tane geniş yuvarlak kenarlıdır ve çekirdekler merkezde bulunur. Meyve eti genellikle sarıdır ve çok yüksek Vitamin C ve antioksidan içerir bu sebeplerlede bitki üretilir. Bitkinin meyveleri, yaklaşık olarak bir portakalın 32 katı C vitamini içerir. Meyveler, çekiciliğinden dolayı sık sık böcek ve kuşların hedefi olur. Ayrıca bu bitki, çok çeşitli tırtıl, kelebek ve böcek türlerine de ev sahipliği yapmaktadır.
Meyveleri çiğ olarak tüketilmesi yanında, yüksek C vitamini sebebiyle bebek mamalarında, içki, kokteyl yapımında, gıda sanayinde kullanılır. Ayrıca bitki, budanabilmesi sebebiyle bonsai olarak da kullanılabilmektedir.