Benjamin Peirce

Benjamin Peirce

ForMemRS HonFRSE
Benjamin Peirce; ForMemRS HonFRSE
	Peirce, y. 1870
Doğum	4 Nisan 1809; Salem, Massachusetts, ABD
Ölüm	6 Ekim 1880 (71 yaşında); Cambridge, Massachusetts, ABD
Mezun olduğu okul(lar)	Harvard Üniversitesi
Tanınma nedeni	Aykırı değerler için Peirce ölçütü (istatistik); Matematiğin zorunlu gerçekler bilimi olarak tanımı; lineer cebirler; gök mekaniği;
Evlilik	Sarah Hunt Mills
Çocuk(lar)	5, Charles, Herbert ve James dahil
Ebeveyn(ler)	Benjamin Peirce (baba)
Kariyeri
Dalı	Matematik; istatistik; bilim politikası;
Çalıştığı kurumlar	Harvard Üniversitesi; Birleşik Devletler Sahil ve Jeodezik Araştırmalar Müfettişi
Akademik danışmanları	Nathaniel Bowditch
Önemli öğrencileri	Joseph Lovering
İmza

Benjamin Peirce (ForMemRS HonFRSE; /ˈpɜːrs/;^[1] 4 Nisan 1809 - 6 Ekim 1880), Amerikalı bir matematikçi, astronom ve fizikçidir. Peirce, 19. yüzyılın önde gelen bilim insanlarından biri olarak kabul edilir ve matematiğin temel prensiplerine yaptığı katkılarla tanınır. Harvard Üniversitesi'nde uzun yıllar profesörlük yapmış ve Amerika'da matematik ve bilim eğitiminin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır.

Hayatı

Benjamin Peirce, Salem, Massachusetts'te doğmuştur. Harvard Üniversitesi'nden 1829 yılında mezun olmuş ve 1831 yılında aynı üniversitede matematik profesörü olarak atanmıştır. Peirce'in akademik kariyeri boyunca yaptığı çalışmalar, matematik, astronomi ve fizik gibi çeşitli alanları kapsamıştır.

Peirce'in çalışmaları, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde bilimsel araştırmaların ve eğitimin gelişiminde etkili olmuştur. Amerikan Matematik Derneği'nin (American Mathematical Society) kurucularından biri olarak da önemli bir yere sahiptir.^[2]

Çalışmaları

Peirce'in çalışmaları, genellikle matematiksel analiz, sayılar teorisi, cebir ve astronomi gibi alanlarda yoğunlaşmıştır. Önemli katkılarından bazıları şunlardır:^[3]

Matematiksel Mantık ve Cebir:
- Peirce, matematiksel mantık ve cebir üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Özellikle, karmaşık sayıların cebirsel yapılarına dair incelemeleri önemlidir.
Astronomi:
- Peirce, 1847 yılında Neptün gezegeninin keşfi üzerine önemli çalışmalar yapmıştır. Özellikle, gezegenlerin yörüngeleriyle ilgili hesaplamalar üzerine yoğunlaşmıştır.
Bilimsel Felsefe:
- Peirce, bilimsel felsefe ve matematiğin doğasına ilişkin derin düşünceleriyle tanınır. Matematiği "mantığın bilimi" olarak tanımlamıştır.

Mirası

Benjamin Peirce, Amerika'da modern matematiksel düşüncenin gelişimine öncülük eden isimlerden biri olarak görülmektedir. Oğlu Charles Sanders Peirce, babasının etkisiyle büyümüş ve modern felsefe ve mantığın en önemli isimlerinden biri haline gelmiştir.

Peirce, bilimsel çalışmaları ve eğitimdeki liderliğiyle matematik, astronomi ve fizik alanlarında kalıcı bir iz bırakmıştır. 1880 yılında Cambridge, Massachusetts'te hayatını kaybetmiştir. Bugün, bilim dünyasında matematiksel mantık ve bilim felsefesine katkılarıyla hatırlanmaktadır.

Kaynakça

^ "Peirce", in the case of Benjamin Peirce and family, always rhymes with "terse" and so, in most dialects, is pronounced like the word "purse". See "Note on the Pronunciation of 'Peirce'", The Peirce [Edition] Project Newsletter, Vol. 1, Nos. 3/4, Dec. 1994, Eprint 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^ "APS Member History". search.amphilsoc.org. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
^ Auspitz, Josiah Lee (Sonbahar 1994). "The Wasp Leaves the Bottle: Charles Sanders Peirce". The American Scholar. 63 (4): 602-618. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Ocak 2025.

[1] "Peirce", in the case of Benjamin Peirce and family, always rhymes with "terse" and so, in most dialects, is pronounced like the word "purse^ⓘ". See "Note on the Pronunciation of 'Peirce'", The Peirce [Edition] Project Newsletter, Vol. 1, Nos. 3/4, Dec. 1994, Eprint 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[2] "APS Member History". search.amphilsoc.org. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.

[3] Auspitz, Josiah Lee (Sonbahar 1994). "The Wasp Leaves the Bottle: Charles Sanders Peirce". The American Scholar. 63 (4): 602-618. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Ocak 2025.

[1]

[2]

[3]