Massachusetts - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tarihçe
    • 1.1 İngiltere kolonisi dönemi
    • 1.2 Bağımsızlık Savaşı Öncesi
    • 1.3 Bağımsızlık Savaşı Dönemi
    • 1.4 Eyaletlik Dönemi
  • 2 Coğrafya
  • 3 Ayrıca bakınız
  • 4 Galeri
  • 5 Kaynakça
  • 6 Dış bağlantılar

Massachusetts

  • Afrikaans
  • አማርኛ
  • Aragonés
  • Ænglisc
  • العربية
  • ܐܪܡܝܐ
  • الدارجة
  • مصرى
  • Asturianu
  • Aymar aru
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Basa Bali
  • Boarisch
  • Žemaitėška
  • Bikol Central
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • भोजपुरी
  • Bislama
  • বাংলা
  • বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Буряад
  • Català
  • Chavacano de Zamboanga
  • 閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
  • Нохчийн
  • Cebuano
  • ᏣᎳᎩ
  • کوردی
  • Corsu
  • Qırımtatarca
  • Čeština
  • Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ
  • Чӑвашла
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Dagbanli
  • Deutsch
  • Zazaki
  • Eʋegbe
  • Ελληνικά
  • Emiliàn e rumagnòl
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Na Vosa Vakaviti
  • Føroyskt
  • Français
  • Arpetan
  • Nordfriisk
  • Frysk
  • Gaeilge
  • Gagauz
  • Gàidhlig
  • Galego
  • Avañe'ẽ
  • 𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺
  • Gaelg
  • Hausa
  • 客家語 / Hak-kâ-ngî
  • Hawaiʻi
  • עברית
  • हिन्दी
  • Fiji Hindi
  • Hrvatski
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Արեւմտահայերէն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • Interlingue
  • Igbo
  • Iñupiatun
  • Ilokano
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut
  • 日本語
  • Jawa
  • ქართული
  • Kabɩyɛ
  • Қазақша
  • 한국어
  • Къарачай-малкъар
  • Kurdî
  • Kernowek
  • Кыргызча
  • Latina
  • Ladino
  • Lëtzebuergesch
  • Lingua Franca Nova
  • Limburgs
  • Ligure
  • Ladin
  • Lombard
  • ລາວ
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • मैथिली
  • Malagasy
  • Олык марий
  • Māori
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Монгол
  • ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ
  • मराठी
  • Кырык мары
  • Bahasa Melayu
  • မြန်မာဘာသာ
  • مازِرونی
  • Plattdüütsch
  • Nedersaksies
  • नेपाली
  • नेपाल भाषा
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Ирон
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Kapampangan
  • Papiamentu
  • Picard
  • पालि
  • Polski
  • Piemontèis
  • پنجابی
  • پښتو
  • Português
  • Runa Simi
  • Rumantsch
  • Română
  • Русский
  • Русиньскый
  • संस्कृतम्
  • Саха тыла
  • Sardu
  • Sicilianu
  • Scots
  • سنڌي
  • Davvisámegiella
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Anarâškielâ
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Seeltersk
  • Svenska
  • Kiswahili
  • Ślůnski
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Tagalog
  • Tolışi
  • Toki pona
  • Татарча / tatarça
  • ChiTumbuka
  • ئۇيغۇرچە / Uyghurche
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Vèneto
  • Tiếng Việt
  • West-Vlams
  • Volapük
  • Winaray
  • 吴语
  • İsiXhosa
  • მარგალური
  • ייִדיש
  • Yorùbá
  • Vahcuengh
  • Zeêuws
  • 中文
  • 文言
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
  • İsiZulu
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikigezgin
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Koordinatlar: 42°18′N 71°48′W / 42.3°K 71.8°B / 42.3; -71.8
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Massachusetts
Eyalet
Massachusetts bayrağı
Bayrak
Massachusetts mührü
Mühür
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
BaşkentBoston
İdare
 • ValiMaura Healey (D)
 • Vali vekiliKim Driscoll (D)
 • Üst meclisMassachusetts Senatosu
 • Alt meclisMassachusetts Temsilciler Meclisi
 • SenatörlerElizabeth Warren (D)
Ed Markey (D)
Yüzölçümü
 • Toplam27,337 km²
 • Kara
20,306 km² (7,84 mil²)
 • Su
7,032 km² (2,715 mil²)
Rakım150 m
En yüksek nokta1,063,4 m (3.488,8 ft)
En alçak nokta0 m (0 ft)
Nüfus
 (2020)[1]
 • Toplam7.033,469
 • Yoğunluk324/km²
Zaman dilimiUTC-05.00
 • Yaz (YSU)UTC-04.00
ISO 3166 koduUS-MA
Resmî site
mass.gov

Massachusetts (İngilizce telaffuz: [ˌmæsəˈtʃuːsɪts]  ( dinle)), ABD'nin kuzeydoğu kıyısında, New England bölgesinde yer alan bir eyalettir. En büyük şehri ve başkenti Boston şehridir. Eyaletin adı bir Amerikan yerli kabilesi olan Massachusett kabilesinden gelmektedir ve bu kabilenin dilinde massachusett "büyük tepeler bölgesi" anlamına gelmektedir. Tarihsel olarak Massachusetts ülkenin en liberal ve günümüzde sosyo-ekonomik açıdan en gelişmiş eyaletlerindendir. Kişi başı gelir Connecticut, Maryland gibi benzer özellikteki eyaletlerle birlikte devamlı olarak ülke genelinde ilk 5 içerisinde yer alır. 6 milyonun üzerindeki nüfusu ve nispeten küçük yüz ölçümüyle ülkenin en yoğun nüfus bölgelerinden bazılarını barındırır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiltere kolonisi dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Massachusetts, İngiltere'nin kuzeydeki en önemli kolonisiydi. Birçok Amerikan kurum ve gelenekleri burada doğdu. İngiltere'nin güney kolonilerindeki çiftlik yapılaşmasının tersine, bu bölge küçük kasabalar şeklinde kuruldu. Massachusetts'e iki önemli göçmen grubu yerleşti: Bunlardan birisi Pilgrim (Hacı) denilen gruptu ve Plymouth kolonisini kurdular. İkinci grup Puritan (Bağnaz) adı verilen çok dindar bir gruptu. Bu ikinci grup önce Salem bölgesine sonra da Boston'a yerleşti ve Massachusetts Körfez kolonisini kurdular. Zamanla bölgeye yerleşen dindar halk laikleşti ve Yanki (Yankee) olarak adlandırılmaya başlandılar. Koloni 1670'lerde Kızılderililerle yapılan Kral Philip Savaşını kazandı. Daha sonra Britanya İmparatorluğu ile birlikte Fransız ve Kızılderili Savaşlarını savaştı. Kanada'ya karşı birkaç başarılı saldırıda bulundu.

Bağımsızlık Savaşı Öncesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Massachusetts Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında çok önemli bir rol oynadı. Boston Çay Partisi denilen ve Massachusetts'in Boston kentinde gerçekleşen olay 1773 yılında Bağımsızlık Savaşının ilk kıvılcımını oluşturdu. Büyük Britanya Krallığının kolonilere uyguladığı yüksek vergiler Boston halkının isyanına yol açtı. İsyancılar İngiltere'den ithal edilen çay balyalarını gemilerden denize atarak imha ettiler. Bu olaydan sonra kolonilerin İngiltere'den bağımsız olmaları fikri giderek yaygınlaştı ve sonunda Amerikan Bağımsızlık Savaşı patlak verdi.

Bağımsızlık Savaşı Dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerikan Bağımsızlık Savaşının birçok önemli savaşları Massachusetts'de savaşıldı. Lexington ve Concord Savaşı, Boston'un kuşatılması ve Bunker Hill Savaşı bunlardan bazılarıdır.

Eyaletlik Dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri kurulunca Massachusetts kurucu 13 eyaletten biri oldu. John Hancock eyaletin ilk valisi seçildi. 1788 yılında Massachusetts ABD anayasasını onaylayan 6. eyalet oldu. Massachusetts köleliği kaldıran ilk eyaletlerden biriydi. Daha 1790 yılında yapılan nüfus sayımları eyalette köleliğin ortadan kalkmış olduğunu göstermektedir. 1820 yılında Massachusetts'in bir bölgesi olan Maine ayrılarak bağımsız bir eyalet haline geldi. Böylece Massachusetts'in günümüzdeki sınırları çizilmiş oldu.


Massachusetts bazı önemli spor dallarının ilk defa icat edildiği yer olarak önem taşır. Basketbol sporu ile defa 1891 yılında Massachusetts'in Springfield kasabasında icat edildi. Voleybol sporu da 1895 yılında Holyoke kasabasında icat edildi.

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
Eyaletin haritası

Eyaletin kuzeyinde New Hampshire ve Vermont, batısında New York ve güneyinde Connecticut ve Rhode Island eyaletleri yer almaktadır. Massachusetts Atlantik Okyanusu kıyısında yer alır ve ABD'nin en önemli limanlarından birkaçına ev sahipliği yapar.

Eyaletin güneydoğusunda Cape Cod adı verilen plajları ve tatil beldeleriyle ünlü bir yarımada yer alır. Cape Cod'un güneyinde de Martha's Vineyard ve Nantucket adaları vardır. Tamamen Massachusetts sınırları içinde yer alan en büyük nehri Charles nehridir. İçinden geçen diğer nehirler Connecticut Nehri ve Merrimack Nehridir. Eyalet içindeki en büyük göl Quabbin Rezervuarıdır. En yüksek noktası 1.063 metre yüksekliğindeki Mt. Greylock dağıdır.

Massachusetts'in can damarı ve en büyük kenti Boston kentidir. Boston kenti eyaletin doğusundaki Atlantik Okyanusunun bir körfezi olan Massachusetts Körfezinde yer alan bir liman kentidir. Boston ABD'nin en önemli kentlerinden biridir. Özellikle üniversiteleri, teknoloji firmaları ve tıp merkezleriyle tanınır. Örneğin meşhur Harvard Üniversitesi ile Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Boston'a yürüme mesafesindeki Cambridge şehrindedir. Adeta Birleşik Devletler'in Bilim ve Teknik üssü gibidir. New York'a 375 km uzaklıktadır. Boston'un büyük şehir nüfusu yaklaşık 5.800.000 civarındadır, fakat nüfusun büyük çoğunluğu ana kentin dışındaki banliyölerde yaşamaktadır.

Massachusetts'in kayda değer diğer büyük kentleri Worcester ve Springfield'dir. Eyalet kendi içinde 14 ayrı yerel yönetim bölgesine ayrılmıştır (batıdan doğuya) Berkshire, Franklin, Hampshire, Hampden, Worcester, Middlesex, Essex, Suffolk, Norfolk, Bristol, Plymouth, Barnstable, Dukes ve Nantucket.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Massachusetts'te eşcinsel evlilik

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Massachusetts ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
  • Concord
    Concord
  • Mount Greylock
    Mount Greylock

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "2020 Census Apportionment Results". census.gov. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Eyaletin resmi web sitesi 17 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Massachusetts eyaleti
Konular
  • İklim
  • Çevre
  • Massachusettsliler
  • Coğrafya
  • Jeoloji
  • Hükümet
  • Tarih
  • Hukuk
  • Ulaşım
Sosyal
  • Kültür
  • Suç
  • Demografi
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Politika
Bölge
  • The Berkshires
  • Blackstone Vadisi
  • Cape Ann
  • Cape Cod
  • Orta Massachusetts
  • Büyük Boston
  • The Islands
  • Merrimack Vadisi
  • MetroWest
  • Montachusett-North County
  • North Shore
  • Pioneer Vadisi
  • Quabbin-Swift River Vadisi
  • South Coast
  • South County
  • South Shore
  • Güneydoğu Massachusetts
  • Batı Massachusetts
Şehirler
  • Agawam
  • Amesbury
  • Attleboro
  • Barnstable
  • Beverly
  • Boston
  • Braintree
  • Bridgewater
  • Brockton
  • Cambridge
  • Chelsea
  • Chicopee
  • Easthampton
  • Everett
  • Fall River
  • Fitchburg
  • Franklin
  • Gardner
  • Gloucester
  • Greenfield
  • Haverhill
  • Holyoke
  • Lawrence
  • Leominster
  • Lowell
  • Lynn
  • Malden
  • Marlborough
  • Medford
  • Melrose
  • Methuen
  • New Bedford
  • Newburyport
  • Newton
  • North Adams
  • Northampton
  • Palmer
  • Peabody
  • Pittsfield
  • Quincy
  • Randolph
  • Revere
  • Salem
  • Somerville
  • Southbridge
  • Springfield
  • Taunton
  • Waltham
  • Watertown
  • Wellesley
  • Westfield
  • West Springfield
  • Weymouth
  • Winthrop
  • Woburn
  • Worcester
İlçeler
  • Barnstable
  • Berkshire
  • Bristol
  • Dukes
  • Essex
  • Franklin
  • Hampden
  • Hampshire
  • Middlesex
  • Nantucket Adası
  • Norfolk
  • Plymouth
  • Suffolk
  • Worcester
  • g
  • t
  • d
Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri ve bölgeleri
Eyaletler
  • Alabama
  • Alaska
  • Arizona
  • Arkansas
  • Batı Virginia
  • Colorado
  • Connecticut
  • Güney Dakota
  • Kuzey Dakota
  • Delaware
  • Florida
  • Georgia
  • Güney Karolina
  • Hawaii
  • Idaho
  • Illinois
  • Indiana
  • Iowa
  • Kaliforniya
  • Kansas
  • Kentucky
  • Kuzey Karolina
  • Louisiana
  • Maine
  • Maryland
  • Massachusetts
  • Michigan
  • Minnesota
  • Mississippi
  • Missouri
  • Montana
  • Nebraska
  • Nevada
  • New Hampshire
  • New Jersey
  • New Mexico
  • New York
  • Ohio
  • Oklahoma
  • Oregon
  • Pensilvanya
  • Rhode Island
  • Teksas
  • Tennessee
  • Utah
  • Vermont
  • Virginia
  • Washington
  • Wisconsin
  • Wyoming
Federal bölge
  • Washington, DC
Ada bölgeleri
  • Amerikan Samoası
  • Guam
  • Kuzey Mariana Adaları
  • Porto Riko
  • Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları
Küçük dış adalar
  • Baker Adası
  • Howland Adası
  • Jarvis Adası
  • Johnston Atolü
  • Kingman Resifi
  • Midway Adası
  • Navassa Adası
  • Palmyra Atolü
  • Wake Adası


Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX452359
  • BNF: cb11941588j (data)
  • CiNii: DA02915768
  • GND: 4037858-5
  • ISNI: 0000 0004 0434 8629
  • LCCN: n79007084
  • MusicBrainz: 05f68b4c-10f3-49b5-b28c-260a1b707043
  • NARA: 10045228
  • NDL: 00629272
  • NKC: ge129979
  • NLA: 35333005
  • NLI: 987007552531405171
  • NSK: 000697680
  • RERO: A003570273
  • SUDOC: 176565507
  • VIAF: 130169058
  • WorldCat (LCCN): n79-007084
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Massachusetts&oldid=35843097" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Massachusetts
  • 1788'de Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan oluşumlar
  • 1788'de kurulan bölgeler ve ülkeler
Gizli kategoriler:
  • Sayısal olmayan formatnum bağımsız değişkenlerine sahip sayfalar
  • Commons kategori bağlantısı Vikiveri'den çekilen sayfalar
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • CINII tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MusicBrainz area tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NSK tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • RERO tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 11.27, 16 Ağustos 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Massachusetts
Konu ekle