Brahmagupta teoremi - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Teoremin açıklaması
  • 2 Teoremin ispatı[1]
  • 3 Ayrıca bakınız
  • 4 Kaynakça
  • 5 Dış bağlantılar ve ilave okumalar

Brahmagupta teoremi

  • العربية
  • বাংলা
  • Català
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Español
  • Français
  • हिन्दी
  • 日本語
  • ភាសាខ្មែរ
  • 한국어
  • Русский
  • Slovenščina
  • தமிழ்
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
B D ¯ ⊥ A C ¯ , E F ¯ ⊥ B C ¯ {\displaystyle {\overline {BD}}\perp {\overline {AC}},{\overline {EF}}\perp {\overline {BC}}} {\displaystyle {\overline {BD}}\perp {\overline {AC}},{\overline {EF}}\perp {\overline {BC}}} ⇒ | A F ¯ | = | F D ¯ | {\displaystyle \Rightarrow |{\overline {AF}}|=|{\overline {FD}}|} {\displaystyle \Rightarrow |{\overline {AF}}|=|{\overline {FD}}|}

Geometride, Brahmagupta teoremi, eğer bir kirişler dörtgeni ortodiyagonal ise (yani, dik köşegenlere sahipse), o zaman köşegenlerin kesişme noktasından bir kenara çizilen dikmenin karşı kenarı daima ikiye böldüğünü belirtir.[1] Adını Hint matematikçi Brahmagupta'dan (598-668) almıştır.[2]

Teoremin açıklaması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha spesifik olarak, A {\displaystyle A} {\displaystyle A}, B {\displaystyle B} {\displaystyle B}, C {\displaystyle C} {\displaystyle C} ve D {\displaystyle D} {\displaystyle D}, A C {\displaystyle AC} {\displaystyle AC} ve B D {\displaystyle BD} {\displaystyle BD} doğrularının dik olacağı şekilde bir daire üzerinde dört nokta olsun. A C {\displaystyle AC} {\displaystyle AC} ve B D {\displaystyle BD} {\displaystyle BD}'nin kesişme noktasını M {\displaystyle M} {\displaystyle M} ile gösterilsin. ' M {\displaystyle M} {\displaystyle M}den B C {\displaystyle BC} {\displaystyle BC} doğrusuna dik çizilsin ve E {\displaystyle E} {\displaystyle E} kesişme noktasına gelsin. F {\displaystyle F} {\displaystyle F}, E M {\displaystyle EM} {\displaystyle EM} doğrusu ile A D {\displaystyle AD} {\displaystyle AD} kenarının kesişim noktası olsun. Daha sonra teorem, F {\displaystyle F} {\displaystyle F}'nin A D {\displaystyle AD} {\displaystyle AD} doğru parçasının orta noktası olduğunu belirtir.

Teoremin ispatı[1]

[değiştir | kaynağı değiştir]
Teoremin kanıtı.

A F = F D {\displaystyle AF=FD} {\displaystyle AF=FD} olduğunu kanıtlamamız gerekiyor. Biz A F {\displaystyle AF} {\displaystyle AF} ve F D {\displaystyle FD} {\displaystyle FD}'nin aslında F M {\displaystyle FM} {\displaystyle FM}'ye eşit olduklarını ispat edeceğiz.

A F = F M {\displaystyle AF=FM} {\displaystyle AF=FM} olduğunu kanıtlamak için, önce ∠ F A M {\displaystyle \angle FAM} {\displaystyle \angle FAM} ve ∠ C B M {\displaystyle \angle CBM} {\displaystyle \angle CBM} açılarının eşit olduğuna dikkat edin, çünkü bunlar dairenin aynı yayını gören çevre açılardır. Ayrıca, ∠ C B M {\displaystyle \angle CBM} {\displaystyle \angle CBM} ve ∠ C M E {\displaystyle \angle CME} {\displaystyle \angle CME} açılarının her ikisi de ∠ B C M {\displaystyle \angle BCM} {\displaystyle \angle BCM} açısına tamamlayıcıdır (yani toplamları 90°'ye eşittir) ve bu nedenle her iki açı eşittirler. Son olarak, ∠ C M E {\displaystyle \angle CME} {\displaystyle \angle CME} ve ∠ F M A {\displaystyle \angle FMA} {\displaystyle \angle FMA} açıları aynıdır. Dolayısıyla, △ A F M {\displaystyle \triangle AFM} {\displaystyle \triangle AFM} bir ikizkenar üçgendir ve dolayısıyla A F {\displaystyle AF} {\displaystyle AF} ve F M {\displaystyle FM} {\displaystyle FM} kenarları eşittir.

F D = F M {\displaystyle FD=FM} {\displaystyle FD=FM}'nin benzer şekilde gittiğinin kanıtı: ∠ F D M {\displaystyle \angle FDM} {\displaystyle \angle FDM}, ∠ B C M {\displaystyle \angle BCM} {\displaystyle \angle BCM}, ∠ B M E {\displaystyle \angle BME} {\displaystyle \angle BME} ve ∠ D M F {\displaystyle \angle DMF} {\displaystyle \angle DMF} açılarının tümü eşittir, bu nedenle △ D F M {\displaystyle \triangle DFM} {\displaystyle \triangle DFM} bir ikizkenar üçgendir, dolayısıyla F D = F M {\displaystyle FD=FM} {\displaystyle FD=FM}'dir. Buradan teoremin iddia ettiği gibi A F = F D {\displaystyle AF=FD} {\displaystyle AF=FD} olduğu görülebilir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Kirişler dörtgeninin alanı için Brahmagupta formülü

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Bradley, Michael (2006). The birth of mathematics : ancient times to 1300. New York: Infobase Publishing. ss. 70, 85. ISBN 0-8160-5423-1. OCLC 62152830. 
  2. ^ Coxeter, H. S. M.; Greitzer, Samuel L. (1967). Geometry Revisited (PDF). 19. Washington, DC: Math. Assoc. Amer. s. 59. ISBN 0-88385-619-0. 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar ve ilave okumalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Brahmagupta teoremi 17 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. @ Proofwiki
  • Brahmagupta Teoremi 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. @ Cut-the-Knot
  • Eric W. Weisstein, Brahmagupta's theorem (MathWorld)
  • Murthy, M. N. (2019). Brahmagupta’s theorem. At Right Angles, (5), 27.
  • Kaye, G. R. (1919). Indian mathematics. Isis, 2(2), ss. 326-356.
  • Dvorožňák, Marek & Pech, Pavel. (2009), Brahmagupta’s Theorem Automatic Computer Proof
  • Askey R. (2010) Completing Brahmagupta’s Extension of Ptolemy’s Theorem. In: Alladi K., Klauder J., Rao C. (eds) The Legacy of Alladi Ramakrishnan in the Mathematical Sciences. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6263-8_11
  • Dashrath Kumar & Dr. Mrityunjay JhaA, (2019), Critical Study of Brahmagupta’s Theorems on Cyclic Quadrilateral 10 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., JETIR, March 2019, Volume 6, Issue 3, ISSN 2349-5162, ss. 383-384
  • Richeson, A. (1930). An Extension of Brahmagupta's Theorem. American Journal of Mathematics, 52(2), ss. 425-438. doi:10.2307/2370695
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Brahmagupta_teoremi&oldid=33930913" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Öklid geometrisi teoremleri
  • Çemberler
  • Dörtgenler
  • Hint matematiği
  • Brahmagupta
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Kanıt içeren maddeler
  • Sayfa en son 05.11, 3 Ekim 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Brahmagupta teoremi
Konu ekle