Buryatya

Buryatya
Республика Бурятия
Буряад Улас
	Buryatya; Республика Бурятия; Буряад Улас
Buryatya bayrağı	Buryatya arması
	Milli Marş: Buryat Cumhuriyeti Millî Marşı;
	Konum
	Buryatya
	Yönetim
Ülke:	Rusya
Federâl Bölge:	Sibirya
Ekonomik Bölge:	Uzak Doğu
Başkent:	Ulan Ude
Vali:	Aleksey Tsıdenov
Yasama organı:	Buryatya Halk Huralı
Anayasa:	Buryatya Anayasası
	Genel bilgiler
Yüzölçüm:	351.300 km² (135.638 sq mi)
- Rusya içinde:	15
Nüfus:	981.238
- Rusya içinde:	56
- Şehir nüfusu:	%59,6
- Köy nüfusu:	%40,4
- Yoğunluk:	3 /km² (7 /sq mi)
	Diğer bilgiler
Dili:	Rusça, Buryatça
Kuruluş tarihi:	30 Mayıs 1923
Kodu:	03
ISO 3166-2:RU:	RU-BU
Resmî; İnternet sayfası:	http://egov-buryatia.ru/

Buryat Cumhuriyeti (Buryatça: Буряад Улас, Rusça: Респу́блика Буря́тия), Rusya'ya bağlı federe cumhuriyet olan ülkenin yüz ölçümü: 351 400 km², nüfusu ise 900.000'dir. Başkenti Ulan Ude'dir.

Buryat Özerk Cumhuriyeti'nde ilk koloniler 1600 yıllarında kurulmaya başlanmıştır. 1923 yılında Buryat-Moğol Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. Hâlen Rusya Federasyonu'nu oluşturan cumhuriyetlerden birisidir.

Buryat Cumhuriyetinde Şamanizm ve Budizm yaygın dinlerdir. Yerel halk Şamanizm ve Budizme inanır. Rus göçmenler ise Hristiyanlığın ortodoksluk mezhebindendirler.

İdari taksimat

Günümüzde Buryatya 21 idari ile ve 2 büyükşehir bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgelerden Türklerin en yoğun olduğu yer Ahın Aymag ilçesinin (Ахын мунициал аймаг), Soyot yöresindeki Sorok köyüdür. 2013 nüfus sayımına göre Soyot yöresinin nüfusu 1043 kişidir.^[1] «Soyot» idari birimi bölgesi şu yerleşim merkezlerine ayrılır:^[2] Sorok, Hurga, Zun Holba, Botogol köyü, Vokson ve Samarta. Buryatya'da yaşayan Soyot Türkleri, batı yöndeki Tuva Türkleri ile soydaş olup dil ve kültür hemen hemen aynıdır.

Ekonomi

Cumhuriyet ekonomisi tarıma dayalıdır. Buğday, sebze, patates, deri, önemli kalemlerdendir. Balıkçılık, avcılık, koyun yetiştiriciliğinin yanı sıra madencilik ve makine sanayide önemli gelir getiren ekonomik faktörlerdir.

Nüfus

2010 istatistiklerine göre Buryatların 286.800 (29,5 %) ile nüfus artışı görülmektedir. Türk topluluklarından Tatarların 6.800 (0,7 %), Soyotların 3.600 (0,4 %) şeklindedir. Rusların nüfusu ise 630.800 (64,9 %) ile düşüş seyrindedir. Öbür uluslardan Ukraynalılar 5.600 (0,7 %), Evenkiler 2.900 (0,3 %) olmuştur.^[3] 2014 verilerine göre Buryatya'nın toplam nüfusu 973 860 kişidir.^[4]

	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2002
Buryatlar	214.957 (%43,8)	116.382 (%21,3)	135.798 (%20,2)	178.660 (%22)	206.860 (%23)	249.525 (%24)	272.910 (%27,8)
Soyot Türkleri	161 (%0,0)	116.382 (%21,3)	135.798 (%20,2)	178.660 (%22)	206.860 (%23)	249.525 (%24)	2.739 (%0,3)
Ruslar	258.796 (%52,7)	393.057 (%72)	502.568 (%74,6)	596.960 (%73,5)	647.785 (%72)	726.165 (%69,9)	665.512 (%67,8)
Ukraynalılar	1.982 (%0,4)	13.392 (%2,5)	10.183 (%1,5)	10.769 (%1,3)	15.290 (%1,7)	22.868 (%2,2)	9.585 (%1)
Tatarlar	3.092 (%0,6)	3.840 (%0,7)	8.058 (%1,2)	9.991 (%1,2)	10.290 (%1,1)	10.496 (1)	8.189 (%0,8)
Evenkler	2.808 (%0,6)	1.818 (%0,3)	1.335 (%0,2)	1.685 (%0,2)	1.543 (%0,2)	1.679 (%0,2)	2.334 (%0,2)
Diğerleri	9.440 (%1,9)	17.277 (%3,2)	15.384 (%2,3)	14.186 (%1,7)	17.630 (%2)	27.519 (%2,7)	19.969 (%2)

Resim galerisi

Güney Buryat
Sibirya kaplanı

Kaynakça

^ Soyot Türklerinin kendi bölgesinde nüfusları www.gks.ru/free_doc/doc_2013/bul_dr/mun_obr2013.rar
^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2014.
^ 2010 yılı istatistiklerine göre Buryatya nüfusu www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
^ Buryatya toplam nüfusu www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/Popul2014.xls Оценка численности постоянного населения на 1 января 2014 года.

Wikimedia Commons'ta Buryatya ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

[1] Soyot Türklerinin kendi bölgesinde nüfusları www.gks.ru/free_doc/doc_2013/bul_dr/mun_obr2013.rar

[2] "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2014.

[3] 2010 yılı istatistiklerine göre Buryatya nüfusu www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года

[4] Buryatya toplam nüfusu www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/Popul2014.xls Оценка численности постоянного населения на 1 января 2014 года.

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Rusya'nın federal bölümleri
Cumhuriyetler	Adige Altay Başkurdistan Buryatya Çeçenistan Çuvaşistan Dağıstan Hakasya İnguşetya Kabardino-Balkarya Karelya Kırım³ Komi Kalmukya Karaçay-Çerkesya Mari El Mordovya Kuzey Osetya-Alanya Saha Tataristan Tuva Udmurtya
Kraylar	Altay Habarovsk Kamçatka Krasnodar Krasnoyarsk Perm Primorskiy Stavropol Zabaykalskiy
Oblastlar	Amur Arhangelsk Astrahan Belgorod Bryansk Çelyabinsk İrkutsk İvanovo Kaliningrad Kaluga Kemerovo Kirov Kostroma Kurgan Kursk Leningrad Lipetsk Magadan Moskova Murmansk Nijniy Novgorod Novgorod Novosibirsk Omsk Orenburg Oryol Penza Pskov Rostov Ryazan Sahalin Samara Saratov Smolensk Sverdlovsk Tambov Tomsk Tula Tver Tümen Ulyanovsk Vladimir Volgograd Vologda Voronej Yaroslavl
Federal şehirler	Moskova Sankt-Peterburg Sivastopol³
Özerk oblastlar	Yahudi
Özerk okruglar	Çukotka Hantı-Mansi¹ Nenets² Yamalo-Nenets¹
¹Tümen Oblastı'na bağlıdır. ²Arhangelsk Oblastı'na bağlıdır. ³ Kırım'ın ve Sivastopol şehrinin durumu Mart 2014'ten bu yana Rusya ile Ukrayna arasında ihtilaftadır. Ukrayna Kırım'ın kendisinin özerk cumhuriyetlerinden biri, Sivastopol'u ise özel statülü şehir olarak tanımakta, diğer taraftan Rusya ise Kırım'ı kendi federal birimi, Sivastopol'u ise kendi federal şehri olarak tanımaktadır.