Artvin akrebi
| Artvin akrebi | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Calchas nordmanni
Birula, 1899 | ||||||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||||||||||||
|
Paraiurus nordmanni |
Artvin akrebi (Calchas nordmanni), Iuridae familyasından Türkiye'ye özgü endemik bir akrep türüdür.
İlk kez 1899'da Ardanuç'ta bulunarak bilim dünyasına tanıtılmıştır. Önceleri Ege adalarıyla Anadolu'nun diğer bölümlerinde bulunan Calchas popülasyonları C. nordmanni adı altında monotipik tek türde toplanıyordu. 2009 yılında František Kovařík ve arkadaşlarınca yayımlanan çalışmayla cins revize edildi ve nominant C. nordmanni türü yalnızca Kuzeydoğu Anadolu (Artvin ve Erzurum) popülasyonları için korundu. Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Irak popülasyonları Calchas birulai adıyla, Güney Anadolu ve Yunanistan'ın Ege adalarındaki popülasyonlar ise Calchas gruberi adlarıyla yeni türler olarak kaydedildi.
Morfoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta boy akrepler olup 45 – 52 mm uzubluğundadır. Tarak dişleri, erkeklerde 7, dişilerde 6 - 7. Renklenmesi değişkenlik gösterir. Sırtı kızıl kahverengi ya da koyu kahverengi, pedipalp ve metasoma karinası siyaha yakın koyuluktadır. Bacaklar ile telson parlak, sarı, sarı kahverengi ya da kahverengidir. Telson vezikülü uzun olup iğne kısa ve kıvrıktır. İç dentikül (ID) sayısı 5 - 6, medyan dentikül (MD) sayısı ise 6 - 7 dentiküldür. Kuyruk segmentlerinde bütün karinalar iyi gelişmiş granüllü, pedipalp tibiasının ventralinde 1, pedipalp chelasının ventralinde 5 trichobothri bulunmasıyla tanınır.
Biyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Biyolojisi hakkında fazla bilgi yoktur. Taş altlarında, evlerde ve tabakalaşmış kayaların çatlaklarında görülür.
Yayılımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'ye özgü endemik tür olup en kuzeyde, Artvin ve Erzurum illerinde yayılım gösterir.
Tehlikesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ender olduğu için tıbbi önemi bilinmemekle birlikte, aynı familyadan Iurus türleri gibi zararsız oldukları sanılmaktadır. Zehirleme vakalarına dair bir rapor yoktur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Victor Fet, Michael E. Soleglad and František Kovařík (2009) 25 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .Etudes on iurids, II. Revision of genus Calchas Birula, 1899, with the description of two new species (Scorpiones: Iuridae), Euscorpius — Occasional Publications in Scorpiology. 2009, No. 82
- Özcan Özkan ve K. Zafer Karaer (2003), Türkiye Akrepleri