Ulukurt - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Biçimbilim
  • 2 Sınıflandırma ve sistematik
    • 2.1 Filogeni
  • 3 Ayrıca bakınız
  • 4 Dış bağlantılar
  • 5 Kaynakça
    • 5.1 Özel
    • 5.2 Genel

Ulukurt

  • Afrikaans
  • العربية
  • Azərbaycanca
  • Basa Bali
  • Български
  • Banjar
  • বাংলা
  • Català
  • Cebuano
  • Čeština
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Galego
  • עברית
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Лезги
  • Lingua Franca Nova
  • Latviešu
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • اردو
  • Tiếng Việt
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Canis dirus sayfasından yönlendirildi)
Ulukurt
Yaşadığı dönem aralığı: 0,125-0,095 myö
Üst pleyistosen-Holosen[1][2] 
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
↓
Montelenmiş iskeleti, Doğal Tarih Müzesi (Los angeles)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora
Familya: Canidae
Oymak: Canini
Alt oymak: Canina
Cins: †Aenocyon
Merriam, 1918
Tür: †A. dirus
İkili adlandırma
†Aenocyon dirus
Leidy, 1858[3]
Alt türler
  • †Aenocyon dirus dirus Leidy, 1858[3]
  • †Aenocyon dirus guildayi Kurtén, 1984[4]
Dağılımı
Sinonimler
  • Canis primaevus Leidy, 1854[5]
  • Canis dirus Leidy, 1858[3]
  • Canis indianensis Leidy, 1869[6]
  • Canis mississippiensis Allen, 1876[7]
  • Canis nehringi Ameghino, 1902[8]
  • Canis ayersi Sellards, 1916[9]
  • Aenocyon dirus nebrascensis Frick, 1930 (nomen nudum)[10]

Ulukurt (Aenocyon dirus ya da eski adıyla Canis dirus),[11] Geç Pleyistosen'de ve Erken Holosen'de Amerika'da yaşamış, büyük bir köpekgildir. En ünlü fosil köpekgillerden biridir. Çağdaş kurtlarla karşılaştırıldığında, ulukurtların orantılı olarak daha büyük kafatasları ve dişleri, öte yandan daha kısa bacakları vardı.[12] 30 Ocak 2025 tarihinde bu türden 3 birey kısmen yeniden var hale getirildi [13]

Fosilleri en iyi, 1.600'den fazla bireyin korunduğu Kaliforniya'daki Rancho La Brea katran çukurlarından bilinir. Bu kurtların katranda kapana kısılan hayvanlarla beslenmeye gittiği ve daha sonra kendilerinin tuzağa düştüğü düşünülüyor.[12]

Biçimbilim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeniden canlandırma, Charles R. Knight (1921)

Ulukurt, büyük ve küçük buz devri memelileri ve leşlerle beslenen, yaklaşık 2 metre uzunluğa kadar ulaşabilen bir Amerika etçiliydi.[12] Ortalama bir ulukurt en büyük bozkurtlardan biraz daha büyüktü, yaklaşık 65 kg ağırlığında ve 1,5 m uzunluğundaydı. Bozkurttan çok daha ağır bir yapıya ve oranla daha büyük bir kafaya sahipti. İlginç bir şekilde, bacakları bozkurdunkine göre kısaydı. Bir ulukurdun iskeletini bir bozkurdun iskeletiyle karşılaştırırsanız, en büyük ayrım kafatası ve dişleridir. Ulukurdun kafatası, bozkurdun kafatasından çok daha ağır görünmekle kalmaz, aynı zamanda daha güçlü dişler içerir.[14] Ulukurdun dişleri kemik kırma ve yeme konusunda çağdaş köpekgillerden daha iyiydi.[12]

Diğer çağdaş köpekgillerde olduğu gibi, ön ve arka ayakları koşmak için özelleşmişti. Sadece ayak parmakları üzerinde yürüyordu ve sağlam pençeleri geri çekilemiyordu.[12]

Sınıflandırma ve sistematik

[değiştir | kaynağı değiştir]

2021 yılında yayımlanan bir moleküler genetik araştırma, ulukurdun köpek ailesinin bir üyesi olduğunu doğruladı. Bununla birlikte ulukurtları bozkurdun atalarından yaklaşık 5,5 milyon yıl önce ayrılan bir Yeni Dünya köpekgilleri soyuna yerleştirdi.[2]

Filogeni

[değiştir | kaynağı değiştir]

Perri vd. (2021) tarafından oluşturulmuş, moleküler genetik kanıtlara dayalı soyağacı:[15]

Canini
 
 
 
 

Canis (kurtlar, köpekler, avrasya çakalları)

 
 

Cuon alpinus (Asya yaban köpeği)

 
 
 

Lycaon pictus (Afrika yaban köpeği)

 
 
 
 

Lupulella (Afrika çakalları)

 
 
 
 
 

† Aenocyon dirus (ulukurt)

 
 
 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Arctodus - (kısa yüzlü ayı)
  • Kılıç dişli kaplan
  • Pachycrocuta - (kısa yüzlü sırtlan)
  • Romulus, Remus ve Khaleesi

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Wikimedia Commons'ta Aenocyon dirus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
  • Vikitür'de Canis dirus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Canis dirus". Paleobiology Database. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b "Dire wolves were real—and even stranger than we thought". Animals (İngilizce). 13 Ocak 2021. 21 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 
  3. ^ a b c Leidy, Joseph (1858). "Notice of remains of extinct vertebrata, from the Valley of the Niobrara River, collected during the Exploring Expedition of 1857, in Nebraska, under the command of Lieut. G. K. Warren, U. S. Top. Eng., by Dr. F. V. Hayden, Geologist to the Expedition, Proceedings". 10. Philadelphia,: Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021. 
  4. ^ Kurtén, B. (1984). Contributions in Quaternary vertebrate paleontology : a volume in memorial to John E. Guilday. John E. Guilday, Hugh H. Genoways, Mary R. Dawson, Carnegie Museum of Natural History. Pittsburgh: Carnegie Museum of Natural History. ss. 218-227. ISBN 0-935868-07-0. OCLC 11348652. 
  5. ^ Leidy, Joseph (1854). "Notice of some fossil bones discovered by Mr. Francis A. Lincke, in the banks of the Ohio River, Indiana". 7. Philadelphia,: Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021. 
  6. ^ Leidy, J. (1869). "The extinct mammalian fauna of Dakota and Nebraska, including an account of some allied forms from other localities, together with a synopsis of the mammalian remains of North America". Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 7: 368. 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi7 Ekim 2021. 
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; allen1876 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ AMEGHINO, F. 1902. Notas sobre algunos mamíferos fósiles nuevos ó poco conocidos del valle de Tarija. Anales del Museo Nacional de Buenos Aires, 3º serie, 1:225-261
  9. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; sellards1916 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  10. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; frick1930 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  11. ^ Ertuğrul, Erman (14 Ocak 2021). "Ulukurt Olarak Bilinen Antik Tür, Aslında Kurt Değilmiş". Arkeofili. 17 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2024. 
  12. ^ a b c d e Encyclopedia of Dinosaurs & Prehistoric Life, 2008, ss. 200-201
  13. ^ Oksijen, Gazete (4 Ağustos 2025). "Nesli tükenen 'ulukurtlar' 12.500 yıl sonra hayata döndü". gazeteoksijen.com. 9 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2025. 
  14. ^ Piper 2009 sa. 111-113.
  15. ^ Perri, Angela R.; Mitchell, Kieren J.; Mouton, Alice; Álvarez-Carretero, Sandra; Hulme-Beaman, Ardern; Haile, James; Jamieson, Alexandra; Meachen, Julie; Lin, Audrey T.; Schubert, Blaine W.; Ameen, Carly (Mart 2021). "Dire wolves were the last of an ancient New World canid lineage". Nature (İngilizce). 591 (7848): 87-91. doi:10.1038/s41586-020-03082-x. ISSN 1476-4687. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Ağustos 2021. 

Genel

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Encyclopedia of dinosaurs & prehistoric life. American Museum of Natural History. New York, N.Y.: DK Publishing in association with the American Museum of Natural History. 2008. ISBN 978-0-7566-3836-8. OCLC 181602635. 
  • Piper, Ross (2009). Extinct animals : an encyclopedia of species that have disappeared during human history. Westport, Conn.: Greenwood Press. ISBN 0-313-34988-6. OCLC 317945088. 
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q496689
  • BioLib: 302086
  • EoL: 4444493
  • Fossilworks: 44837
  • GBIF: 5936116
  • iNaturalist: 201438
  • NCBI: 2562269
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • LCCN: sh2002004650
  • NLI: 987007539733505171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulukurt&oldid=36042093" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Tarih öncesi köpekgiller
  • Buzul Çağı memelileri
  • Joseph Leidy tarafından adlandırılmış taksonlar
  • 1858'de tanımlanan fosil taksonları
  • Süper yırtıcılar
  • Canini
  • Holosen devri soy tükenmeleri
Gizli kategoriler:
  • Kaynak gösterme hatası bulunan maddeler
  • Vikiveri'de aralık haritası bulunan taksonkutular
  • Commons kategori bağlantısı Vikiveri'den çekilen sayfalar
  • Parametre girilmemiş taksonçubukları
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 20.21, 18 Eylül 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Ulukurt
Konu ekle