Carlo Scarpa
Carlo Scarpa | |
|---|---|
 Scarpa, 1954'te Venedik'te Frank Lloyd Wright'ın çizimlerini incelerken | |
| Doğum | 2 Haziran 1906 Venedik, İtalya |
| Ölüm | 28 Kasım 1978 (72 yaşında) Sendai, Japonya |
| Milliyet | İtalyan |
| Meslek | Mimar · Tasarımcı |
| Önemli eser(ler) |
|
Carlo Scarpa (2 Haziran 1906 – 28 Kasım 1978), Venedik kültürünün malzemeleri, peyzajı ve tarihinden olduğu kadar Japon estetiğinden de etkilenmiş İtalyan bir mimar ve tasarımcıydı.[1] Tarihe, yerel bağlama, sanat ve zanaat tekniklerine ve yaratıcı düşünceye duyduğu ilgiyi cam ve mobilya tasarımı gibi alanlarda özgün biçimlerde ortaya koymuştur.[2][3][4]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Scarpa, 2 Haziran 1906'da Venedik’te doğdu. Çocukluğunun büyük bir kısmını, ailesinin taşındığı Vicenza’da geçirdi. Annesinin, o 13 yaşındayken vefat etmesi üzerine babası ve kardeşiyle birlikte yeniden Venedik’e döndü. Venedik Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık eğitimi aldı[5] Buradan Mimarlık Profesörü unvanıyla mezun olduktan sonra mimar Francesco Rinaldo’nun yanında çalıştı ve daha sonra onun yeğeni Nini Lazzari (Onorina Lazzari) ile evlendi.
Ancak, II. Dünya Savaşı sonrasında İtalyan hükümetince zorunlu tutulan mimarlık meslek sınavına girmeyi reddetti. Bu nedenle, yasal olarak bir mimarla ortaklık kurmadan mesleğini icra etmesi mümkün değildi. Bundan ötürü, birlikte çalıştığı kişiler—müşterileri, zanaatkârlar ve meslektaşları—ona "mimar" değil, “Profesör” diye hitap ediyorlardı.
Scarpa'nın mimarlığı, mevsimlerin geçişinden tarihin sürekliliğine kadar zamanın etkilerine duyarlıdır ve bu yaklaşım, duyusal bir malzeme tahayyülüne dayanır. Mario Botta'nın tez danışmanlığını Scarpa'nın restorasyonunu ve bahçe tasarımını üstlendiği Fondazione Querini Stampalia'nın yöneticisi olan Giuseppe Mazzariol ile birlikte üstlenmiştir. Scarpa, 1940'ların sonlarından ölümüne dek Venedik Mimarlık Fakültesi'nde çizim ve iç mekân tasarımı dersleri vermiştir. Yapıtlarının büyük kısmı Veneto bölgesindedir; ancak İtalya'nın diğer bölgelerinde ve Kanada, ABD, Suudi Arabistan, Fransa ve İsviçre'de de peyzajlar, bahçeler ve yapılar tasarlamıştır. İsminin on bir harfli oluşu, mimari tasarımlarında tekrar eden bir motif olarak kullanılmıştır.[6]
Scarpa'nın ölümünden sonra tamamlanamamış olan projelerinden biri, Monselice'deki Villa Palazzetto'dur. Bu yapı, Scarpa'nın Brion mezarlığı dışında gerçekleştirdiği en iddialı peyzaj ve bahçe projelerindendir. Cassina firmasında çalışan ve Scarpa'nın Japonya'ya ilk seyahatini mümkün kılan Aldo Businaro adına gerçekleştirilmiştir. Businaro, 2006 yılının Ağustos ayında, yapıya Scarpa'nın 100. doğum yılı anısına eklenen merdivenler tamamlanmadan birkaç ay önce vefat etmiştir. Bu merdivenler, Ekim 2006'da Scarpa'nın oğlu Tobia tarafından tasarıma eklenmiştir.
1978 yılında, Japonya'nın Sendai şehrindeyken beton merdivenlerden düşen Scarpa, on gün boyunca hastanede kaldıktan sonra yaşamını yitirmiştir. San Vito d'Altivole'deki L biçimli Brion mezarlığı, ortaçağ şövalyelerini andıran bir şekilde, keten örtülere sarılı olarak ayakta gömülmüştür.
1984 yılında İtalyan besteci Luigi Nono, A Carlo Scarpa, Architetto, Ai suoi infiniti possibili başlıklı mikro aralıklarla yazılmış orkestral kompozisyonunu Scarpa'ya ithaf etmiştir.[7]
Tasarım kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]_-_BEIC_6337280.jpg)
Scarpa, mimar olmasının yanı sıra bir tasarımcıydı. Kariyerinin başında Murano'daki cam ustalarıyla birlikte çalışmış, MVM Cappellin & Co. ve Venini için şişeler ve avizeler tasarlamıştır. Venini için yaptığı tasarımlar zamanla çok değer kazanmış; örneğin, 1940 tarihli bir vazo 2012 yılında Christie’s müzayedesinde yaklaşık 309.000 dolara, bir ikinci el dükkânında bulunmuş başka bir vazo ise 2023'te 107.100 dolara satılmıştır.[8][9]
1960'lı yıllarda Dino Gavina ile tanıştıktan sonra endüstriyel tasarım dünyasına da adım atan Scarpa, Gavina şirketinin başkanlığını üstlenmiştir.
1968 yılında Studio Simon'un kurulmasıyla birlikte endüstriyel mobilya tasarlamaya başlamış, Simon ve Bernini firmaları için tasarımlar yapmıştır.[10] 1968 tarihli Doge masası ile 1973 tarihli Cornaro kanepesi bu alandaki en bilinen eserlerindendir.[11]
Önemli eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gallerie dell'Accademia, Venedik, İtalya [12]
- Padiglione del libro d'arte, Giardini di Castello, La Bienale, Venedik, 1950–1952 [13]
- Palazzo Abatellis: La Galleria Di Sicilia, Palermo, 1953–1954 [14]
- Palazzo Ca'Foscari, Venedik, İtalya, 1935–1956
- Venezuela Pavyonu, La Biennale, Venedik, İtalya, 1954–1956 [15]
- Veritti Evi, Udine, İtalya, 1955–1961 [16]
- Museo Canova di Possagno, İtalya, 1955–1957 [17]
- Museo di Castelvecchio, Verona, İtalya, 1956–1964 [18]
- Negozio Olivetti, Piazza S. Marco, Venedik, İtalya, 1957–1958 [19]
- Fondazione Querini Stampalia, Venedik, 1961–1963 [20][21]
- Brion mezarlığı, San Vito d'Altivole, İtalya, 1969–1978 [22]
- Banca Popolare di Verona, İtalya, 1973–1978 [23]
- Verona'daki Museo di Castelvecchio Restoranı / Carlo Scarpa [24]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Carlo Scarpa and Japan. The influence of Japanese art and architecture in the work of Carlo Scarpa. lincoln.ac.uk
- ^ Albertini, Bianca; Bagnoli, Alessandro (1988). Carlo Scarpa: Architecture in Details. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 0262011077.
- ^ Barovier, Marina (1991). Carlo Scarpa: I Vetri Di Murano 1927-1947. Venezia : Il cardo. OCLC 26484061.
- ^ Smith, Roberta (5 Aralık 2013). "Clear, Opaque and Oh, So Delizioso 'Venetian Glass by Carlo Scarpa' at the Met". The New York Times. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2025.
- ^ Fiell, Charlotte; Fiell, Peter (2005). Design of the 20th Century. 25th anniversary. Köln: Taschen. s. 633. ISBN 9783822840788. OCLC 809539744.
- ^ Frascari, Marco (June 1999). "Architectural Traces of an Admirable Cipher: Eleven in the Opus of Carlo Scarpa". Nexus Network Journal. 1 (1–2): 7-22. doi:10.1007/s00004-998-0002-4
.
- ^ "A Carlo Scarpa, architetto, ai suoi infiniti possibili". Archivio Luigi Nono (Luigi Nono Archive). 8 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2020.
- ^ Boucher, Brian (13 Aralık 2023). "A Carlo Scarpa Vase Found in a Thrift Store Makes $107,000 at Auction". Artnet News (İngilizce). 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ "$4 thrift-store vase sells for $107,100 at auction". The Art Newspaper – International art news and events. 14 Aralık 2023. 16 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ "Carlo Scarpa, Sandro Bagnoli". en.silvanaeditoriale.it (İngilizce). 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024.
- ^ "Carlo Scarpa, When Design Comes from Creativity". Italian Design Club (İngilizce). 18 Ocak 2022. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2022.
- ^ Scarpa carried out "sensitive restoration work" on the building."Carlo Scarpa, Architect". understandingitaly.com. 22 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ Museo Nazionale della Arti Dell XXI Secolo (1950). "Collezioni XX secolo torna indietro Padiglione del libro d'arte, Giardini di Castello". MAXXI. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015.
- ^ Polano, Sergio (1989). "Carlo Scarpa: Palazzo Abatellis : La Galleria della Sicilia, Palermo 1953–54". Milan : Mondadori Electa. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Scarpa, Carlo. "Venezuelan Pavilion (1954–56), Venice Architecture Biennale 2014". La Biennale. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015.
- ^ Olsberg, Nicholas; Ranalli, George; Bedard, Jean-Francios; Polano, Sergio; Di Lieto, Alba; Friedman, Mildred (1999). "Carlo Scarpa, architect : Intervening With History". Getty Search Gateway. Montreal, Quebec, Canada : Canadian Centre For Architecture New York : Monacelli Press. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "L'ampliamento di Scarpa al Museo di Possagno". Museo Canova. 18 Kasım 2023. 29 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Murphy, Richard (1990). "Carlo Scarpa and the Castelvecchio". London; Boston : Butterworth Architecture, 1990. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Camerlengo, Lia (1984). "Negozio Olivetti, Procuratie vecchie, piazza S. Marco, Venezia, 1957 – 1958". Getty Search Gateway. Milano : Electa. s. 120. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Carlo Scarpa". Fondazione Querini Stampalia. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015.
- ^ Murphy, Richard (1993). "Querini Stampalia Foundation : Carlo Scarpa". Getty Search Gateway. London : Phaidon. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Duboy, Phillipe; Noever, Peter; Noever, Peter (1989). "Carlo Scarpa : the other city : the architect's working method as shown by the Brion cemetery in San Vito d'Altivole". Getty Search Gateway. Berlin : Ernst & Sohn. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Olsberg, Nicholas; Ranalli, George; Bedard, Jean-Francios; Polano, Sergio; di Lieta, Alba; Friedman, Mildred (1999). "Carlo Scarpa, architect : intervening with history". Getty Search Gateway. Montreal, Quebec, Canada : Canadian Centre For Architecture; New York : Monacelli Press. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Clásicos de Arquitectura: Restauración del Museo de Castelvecchio en Verona / Carlo Scarpa". ArchDaily México (İspanyolca). 18 Haziran 2014. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2023.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beltramini, Guido; Zannier, Italo (2007). Carlo Scarpa: Architecture and Design. New York: Rizzoli.
- Crippa, Maria Antonietta (1986). Loffi Randolin, Marina (Ed.). = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21134059000001551 "Carlo Scarpa: Theory, Design, Projects"
|arşivurl=değerini kontrol edin (yardım). Cambridge, Massachusetts: MIT Press. 12 Kasım 2020 tarihinde = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21134059000001551 kaynağından|url=değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi.|ad=eksik (yardım) - Dal Co, Francesco; Mazzariol, Giuseppe (1984). = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21137312200001551 "Carlo Scarpa: opera completa"
|arşivurl=değerini kontrol edin (yardım). Getty Search Gateway (İtalyanca). Milan: Electa. 12 Kasım 2020 tarihinde = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21137312200001551 kaynağından|url=değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. - Dal Co, Francesco; Mazzariol, Giuseppe (1985). Carlo Scarpa: The Complete Works. Milan: Electa; New York: Rizzoli.
- Dal Co, Francesco (2009). To Construct, to Compose: Carlo Scarpa and the Villa Ottolenghi. Amsterdam: SUN.
- Guidi, Guido (2011). Carlo Scarpa's Tomba Brion. Ostfildern: Hatje Cantz.
- Giunta, Santo (2020). Carlo Scarpa. A [curious] shaft of light, a golden standard, the hands and a face of a woman. Reflections on the design process and layout of Palazzo Abatellis 1953–1954. Richard Murphy'nin önsözü ve Giampiero Bosoni'nin sonsözüyle, Marsilio, Venedik, 978-88-297-0654-9.
- Los, Sergio (1967). = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21117912870001551 "Carlo Scarpa, architetto poeta"
|arşivurl=değerini kontrol edin (yardım). Getty Search Gateway (İtalyanca). Londra: RIBA. 12 Kasım 2020 tarihinde = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21117912870001551 kaynağından|url=değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. - Los, Sergio (1995). = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21119144960001551 "Carlo Scarpa : guida all'architettura"
|arşivurl=değerini kontrol edin (yardım) (İtalyanca). Venedik: Arsenale. 12 Kasım 2020 tarihinde = GRI&afterPDS = true&institution = 01GRI&docId = GETTY_ALMA21119144960001551 kaynağından|url=değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. - Los, Sergio (2009). Carlo Scarpa: 1906–1978: A Poet of Architecture. Taschen. ISBN 978-3822821121.
- McCarter, Robert (2013). Carlo Scarpa. Londra: Phaidon Press. (2. basım, 2017)
- Olsberg, Nicholas; Ranalli, George; Polano, Sergio; Di Lietio, Alba; Freidman, Mildred; Bedard, Jean-Francois; Guidi, Guido (1999). Carlo Scarpa, Architect: Intervening with History. 1st. New York: Canadian Centre For Architecture: Monacelli Press. s. 256. ISBN 1580930352.
- Schultz, Anne-Catrin (2007). Carlo Scarpa: Layers. Stuttgart: Edition Axel Menges.
- Semi, Franca (2010). A Lezione con Carlo Scarpa (İtalyanca). Venedik: Cicero. ISBN 9788889632260.
- Sonego, Carla (1995). Carlo Scarpa. Gli anni della formazione. Venedik: IUAV, (yayınlanmamış tez, Professor Marco De Michelis, danışman). (İtalyanca)
