Hacımusalar Höyüğü
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Hacımusalar Höyüğü |
| il: | Antalya |
| İlçe: | Elmalı |
| Köy: | Beyler |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | Tescilli[1] |
| Tescil No ve derece: | 1483 / 1 |
| Tescil tarihi: | 01.07.1992 |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Hacımusalar Höyüğü-Choma, Antalya ili Elmalı İlçesinin 15–20 km. güneybatısında, Hacımusalar ile Beyler köyleri arasında yer alan bir höyüktür. Hacımusalar Höyük, Beyler Höyük olarak da bilinmektedir. Tepe, 350 x 300 metre boyutlarında olup 13 metre yüksekliktedir. 1970'li yıllarda kurutulan[2] bir gölün kenarında, verimli bir ovada yer almaktaydı.[3]
  Hacımusalar Höyüğü Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||||
| Konum | Hacımusalar, Elmalı, Antalya, Türkiye | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Likya | ||||||||||
| Koordinatlar | 36°38′32″N 29°50′10″E / 36.64222°K 29.83616°D | ||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||
Hacımusalar Höyüğü
 | |||||||||||
Choma
[değiştir | kaynağı değiştir]Choma (Grekçe: Χῶμα), antik Likya'nın iç kesimlerinde yer alan bir yerleşim yeriydi. Plinius'a göre, Aedesa Nehri üzerinde bulunuyordu.[4] Batlamyus ise Choma'yı eski Güney-Batı Anadolu'da dağlık bir bölge olan Milyas'ın dört şehrinden biri olarak listeler ve Kandyba yakınlarına konumlandırır.[5] Günümüzde antik kentin kalıntıları, Antalya'nın Elmalı ilçesine bağlı Hacımusalar köyü yakınlarındaki bir antik yerleşimle özdeşleştirilmektedir.[6] Antik kentin kazılmış bazı yapıları günümüzde görülebilir durumdadır.
Kazılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Höyükte yüzey araştırmaları 1949 yılından itibaren M. S. F. Hood ve M. Mellink tarafından yürütülmüştür. Kazı çalışmaları ise 1994 yılında başlamış olup Bilkent Üniversitesi'nden İlknur Özgen başkanlığında sürdürülmüştür.[3]
Tabakalanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerleşimin Neolitik Çağ'dan Orta Bizans Dönemi'ne kadar kesintisiz olarak iskan gördüğü anlaşılmaktadır ve antik çağda adının Khoma olduğu belirtilmektedir.[7] Kazılarda saptanan tabakalar Erken Tunç Çağı, Roma ve Bizans Demir Çağı'dır.[3]
Buluntular
[değiştir | kaynağı değiştir]Tepenin batı yamacındaki açmada Erken Tunç Çağı mimarisi açığa çıkarılmıştır. Bu tabakanın mimarisi Troya ve diğer Batı Anadolu Erken Tunç Çağı mimarisinde görüldüğü gibi megaron benzeri yapılardan oluşmaktadır. Bu kesimde yapılan kazılarda kırmızı ve siyah açkılı çanak çömlek parçaları ile pişmiş toprak figürler, bir mühür, ağırşaklar, tezgâh ağırlıkları ve tunç iğneler ele geçmiştir.[3]
Höyüğün merkezinde bir Bizans kilisesi, mozaik zeminler ve duvar resimleri ortaya çıkarılmıştır. "Üç koçlu bir yapı" olarak tanımlanmaktadır ve güneyinde bir mezarlık bulunmaktadır.[8] Kilisenin ilk halinde bile 600 metrekarelik bir yapı olduğu ortaya çıkarılmıştır.[2] Kazı başkanı İlknur Özgen'in açıklamalarına göre, Antik Döneme ait piskoposluk listelerinde Hacımusalar'ın (Khoma) bir piskoposluk merkezi olarak gösterilmesi, bir bakıma bu bulguları desteklemektedir. Yine kazı başkanının yaptığı açıklamalara göre yerleşmenin etrafının bir surla çevrili olduğu ve oldukça iyi tahkim edildiği ortaya çıkmıştr. Ancak Bizans Dönemi'nde sur yenilenmemiştir. Bunun nedeni, yerleşmenin dini bir merkez olmasına ve bu nedenle sakinlerinin din adamlarından ibaret olabileceğine bağlanmaktadır.[9]
Höyüğün batısında kazılan yine Bizans kilisesi ise, kaçak kazılar ve inşaat malzemesi alınması nedeniyle oldukça hasar görmüştür.[10]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Hacımusalar Höyüğü ile ilgili coğrafi veriler - Yakın plan kroki 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fotoğraflar
- Kazı alanıyla ilgili fotoğraflar[ölü/kırık bağlantı]
- [1] 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İngilizce
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2012.
- ^ a b "Current Archaeology In Turkey". 6 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2012.
- ^ a b c d TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları
- ^ Pliny. Naturalis Historia. Vol. 5.27.
- ^ Batlamyus. The Geography. Vol. 5.3
- ^ "The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, CABANES ("Ildum") Castellón, Spain. , CHOMA (Hacimusalar) Lycia, Turkey". www.perseus.tufts.edu. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2025.
- ^ Bilkent Üniversitesi[ölü/kırık bağlantı]
- ^ 2010 Yılı Hacımusalar Kazısı Raporu'[ölü/kırık bağlantı] Sh.: 3-4
- ^ "Arkeoloji Haberleri". 2 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2012.
- ^ 2010 Yılı Hacımusalar Kazısı Raporu'[ölü/kırık bağlantı] Sh.: 6
| Otorite kontrolü |
|
|---|