Cleveland Zirvesi
Cleveland Zirvesi veya Muhammed Ali Zirvesi 4 Haziran 1967 tarihinde Cleveland, Ohio'da düzenlenen toplantıdır. Toplantı, Vietnam Savaşına zorunlu askerlik görevini yapmayı reddeden ünlü boksör Muhammed Ali'ye destek vermek isteyen sporcular tarafından organize edilmiştir. Toplantıya ünlü Amerikan futbolcusu Jim Brown'un önderliğinde çok sayıda tanınmış sporcu katılmış ve kamuoyu önünde Muhammed Ali'nin yanında olduklarını ifade etmişlerdir.[1]
Arka planı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ülkesinde Afro-Amerikalıların maruz bırakıldığı aşağılanma, şiddet, cinayet ve insan haklarından mahrum bırakılmasını şiddetli şekilde eleştiren Muhammed Ali, zorunlu askerlik görevi kapsamında Vietnam Savaşı'naı katılmayı reddettiği için takibata uğramış, mesleği olan boks sporunu yapmaktan men edilmiş adeta kara listeye alınmıştı. Bu durumda kamuoyunda tanınan Afro-Amerikalı elit sporcuların desteğinin açıklanması gündem olmuş, fiki öne süren Ali'nin menajeri Jabir Herbert Muhammed konuyu önce Jim Brown'a açmıştır. Brown bu toplantıyı kurgulamış ve tanınan atletlere çağrı yapmıştır.
Toplantı
[değiştir | kaynağı değiştir]Katılımcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kareem Abdul-Jabbar
- Muhammed Ali
- Walter Beach
- Jim Brown
- Willie Davis
- Curtis McClinton
- Bobby Mitchell
- Bill Russell
- Jim Shorter
- Carl Stokes
- Sidney Williams
- John Wooten
Görüşme
[değiştir | kaynağı değiştir]Toplantı Brown'un kurmuş olduğu Negro Industrial Economic Union ofisinin bulunduğu 10511 Euclid Caddesi adresinde yapılır. Toplantıya Ali dahil 12 Afro-Amerikalı elit sporcu katılır. Toplantı sonrasında yapılan yorumlarda sporcuların zirve öncesinde hiç biraraya gelmediği, çoğunun askerlik vazifesini yaptığı için aslında Muhammed Ali'yi devletle uzlaşması için ikna etmeye geldikleri iddia edilir. Ancak başta Brown olmak üzere sporcular bunu yalanlayarak, kararı ne olursa olsun Ali'ye destek verdiklerini ve her hangi bir fikri empoze etmeyi düşünmediklerini ifade ederler. Toplantı yaklaşık 3 saat sürmüş ve desteğe gelen sporcular Ali'nin yanında olduklarını ifade etseler de vereceği kararın ciddi sonuçları olacağı konusunda onu uyardıklarını belirtirler. Ali ise sporcuları kararının mantıklı izahatını yaparak ikna etmiş ve görüşmenin ardından basının karşısına çıkılmıştır.
Basın toplantısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Toplantıya girerken düşünceleri ne olursa olsun elit sporcuların tamamı görüşmenin ardından Muhammed Ali'ye destek bildirmiş, yanında olduklarını ifade etmişlerdir. Basın toplantısında da Ali'nin Vietnam Savaşı'na gitmeme kararını desteklediklerini kamuoyuna göstermişlerdir.
Değerlendirme
[değiştir | kaynağı değiştir]Ali o dönemde ünlü bir elit sporcu olsa da askere gitmeye karşı çıktığı için kamuoyu önünde linç edilmiş, hapse atılma tehdidi altında, boks lisansı iptal edilmiş bir kişi konumundadır. Zirveye katılan 11 sporcu bu durumdaki birisinin yanında durarak kariyerlerini, şöhretlerini ve dolayısıyla hayat tarzlarını kaybetmeyi göze alarak boyun eğmediklerini ilan etmiştir. Bu anlamıyla Amerikan toplumunda elit sporcuların toplumsal hayatı ilgilendiren konularda yaptıkları girdilerin önünü açmış, bir bakıma Colin Kaepernick tarafından başlatılan Amerikan milli marşı protestolarına zemin sağlamışlardır.
Anısı
[değiştir | kaynağı değiştir]17 Haziran 2022 tarihinde, toplantının 55. yıldönümünde toplantının yapıldığı yere bir anma plaketi yerleştirilmiştir. Törene Cleveland valisi Justin Bibb ile beraber ünlü NBA basketbol oyuncusu Dikembe Mutombo katılmıştır.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Zirveye dair 1 Haziran 2017 tarihli Jonathan Eig imzalı değerlendirme yazısı 8 Haziran 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce), 27 Haziran 2025 tarihinde erişilmiştir
- ^ 17 Haziran 2022 tarihli haber 17 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce), 27 Haziran 2025 tarihinde erişilmiştir