Darıca
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Temmuz 2011) |
| Darıca | |
|---|---|
 Bayramoğlu sahili | |
 Darıca ilçesinin Kocaeli'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Kocaeli |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Yüksel Kara |
| • Belediye başkanı | Muzaffer Bıyık (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 24 km² |
| Rakım | 50 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 201.468 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 214.796 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| ISO 3166 kodu | TR-41 |
| Posta kodu | 41700 |
| İl alan kodu | 0262 |
| İl plaka kodu | 41 |
Darıca, Kocaeli'nin en kalabalık üçüncü ilçesi.[3] Nüfus yoğunluğu açısından bakıldığında ise en kalabalık ilçesidir. İlçenin yüzölçümü 23 km²dir.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]İzmit ile İzmit Körfezi MÖ 12. yüzyılın başlarında Yunan kökenli kavimlerin istilasına uğramış; bu kavimlerin istilasıyla birlikte bu bölgede başlayan yerleşik düzenle tarihi gelişmelerinde başlandığı söylenebilir.
Trakya'dan Anadolu içlerine göçen Frigler, daha sonra Misyalılar Kocaeli bölgesinin ilk yerleşik halkı oldukları kabul edilir.
Osmanlılar döneminde Kocaeli adı verilen yarımadayı bir ara Tinyalılar, daha sonra Bithynler ele geçirerek MÖ 378'de Bithynia krallığını kurmuşlardır. Bu krallık döneminde Darıca'nın kurulduğu söylenebilir. Bithynia krallığının eyalet olarak Roma İmparatorluğuna bağlanmasından sonra 1329 Pelekonon savaşına kadar Darıca Bizanslıların yönetiminde kalmıştır, Bizans hükümdarı III. Andronikos'un Osmanlı Hükümdarı Orhan Bey tarafından 1329 Haziranında Pelekonon denilen yerde yenilgiye uğratılınca Darıca Osmanlı İmparatorluğunun hakimiyetine geçmiştir. Sultan Yıldırım Beyazıt'ın Ankara Savaşıyla 1402'de Timur'a yenilmesiyle altı oğlu arasındaki taht kavgaları Osmanlılarda Fetret Devri'ni başlatmış Şehzade Süleyman Çelebi tahta oturabilmek için kendine destek sağlamak açısından Gebze, Hereke, Eskihisar, Darıca'yı Bizans İmparatorluğuna verdi. Böylece tekrar Bizans hakimiyetine giren Darıca Sultan Mehmed'in komutanlarından Gazi Timurtaşoğlu Umurbey tarafından yeniden fethedilerek Osmanlı topraklarına katıldı. Fethedilen bu toprakları Sultan Mehmed Bursa'daki imaretine vakfetmiştir. Darıca'daki arazilerin bir kısmı bu vakıf aracılığı ile alınıp satılmaktadır.
20 Kasım 1920'de Yunan ordusu tarafından işgal edilen kasabada belediye başkanı Osman Efendi'nin mührü zorla elinden alındı. I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı 1914-1921 yılları arasında Darıca bazı azınlıklar ve yerli çetecilerin yağmasına maruz kalmış, bunlar (Küçük Aslan Bey) vs. 28 Nisan 1921 tarihinde Darıca Yunan ve İngiliz birliklerince işgal edilmiş bu işgali küçük yaşta yaşamış olan Şakir Yapıcı, işgallerin başlamasıyla Darıca'da oturan Türklerin buradan göç ederek Üsküdar, Kartal, Tavşancıl'a yerleştiğini ifade etmektedir. İşgal kuvvetlerinin 26 Haziran 1921'de Darıca'dan çekilmesiyle göç eden Türklerin tekrar Darıca'ya döndüğünü belirtmektedir. Kurtuluş Savaşı yıllarında yerli Rumlarla çeteci Küçük Aslan Bey'in Darıca yöresindeki olumsuzlukları bastırmak için (Büyük Aslan Bey) Kara Aslan, Arnavut Kaplan Ağa (Kaplan Sönmezyıldız) Kuvâ-yi Milliye ile birleşerek Darıca'nın Kurtuluş Mücadelesine katkıda bulunmuşlardır.
Darıca (Daritzion) Kalesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kocaeli İli Darıca İlçesinde bulunan bu kalenin Bizans dönemindeki ismi Daritsion'dur. Ancak eski isminin Tararion Kalesi olduğu kaynaklarda belirtilmiştir. Tarihte ilk kez ismini Pelekonon Savaşları sırasında duyurmuştur. Yöre Osmanlıların eline geçince buraya Darıca Kalesi ismi verilmiştir. Bizans döneminde bu kalenin, önündeki iskeleyi koruma amaçlı bir karakol kalesi olarak yapıldığı sanılmaktadır.
Evliya Çelebi Seyahatnamesinde bu kale ile ilgili bazı bilgiler vermektedir: "Lebi deryada dört köşe kalesi vardır. Kalenin limana hazır cihetinde bir kapısı vardır. Kalenin komutanı ve muhafızı yoktur. İçinde 20 civarında üzeri örtülü ev mevcuttur". Evliya Çelebi'nin bu bilgisinden yola çıkarak kalenin Osmanlı döneminde kullanılmadığı ve içerisinde yalnızca bir mahalle olduğu anlaşılmaktadır.
Darıca Kalesi kıyıdan 200 m yukarıda, sahile hakim bir sırt üzerinde yapılmıştır. Günümüze yalnızca kalenin küçük bir sur duvarı ile bir burcu gelebilmiştir. Zemin kısmı taş örme olan burcun üst kısmı Bizans üslubu taşıyan bir işçilikle Horasan harcı kullanılarak yapılmıştır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Bayramoğlu
[değiştir | kaynağı değiştir]Bayramoğlu, körfez şeridi üzerinde Darıca'ya bağlı doğal güzelliğe sahip, üç burundan oluşan bir yarımadadır. Marmara Bölgesi'nin en modern tatil merkezi olarak bilinmektedir. Güneşi denizi, kumsalı ve modern dinlenme tesisleriyle gerek günü birlik gerekse uzun süreli tatillerini geçirmek isteyenler için güzel imkanlar sunmaktadır. Şu an sahil yeniden düzenlenmiş olup halka açık hale getirilmiştir.
Darıca sahili
[değiştir | kaynağı değiştir]16 km'lik kıyı şeridiyle, Darıca sahilleri Marmara bölgesinin en güzel yerlerinin başında gelmektedir. Sahil boyunca kafeteryalar, restoranlar, piknik alanları, çocuk oyun grupları ve balık tutulabilecek alanlar mevcuttur.
Dudayev Parkı
[değiştir | kaynağı değiştir]İçerisinde oyun alanları, çay bahçeleri, yürüyüş alanları ve ayda 300 bine yakın kişinin ziyaret ettiği, Şehirler ve Kültürler Kaynaşması festivalinin yapıldığı amfitiyatrosu ve standları ile Dudayev Parkı, ailelerin günlerini güzel geçireceği mekanlardandır.
Denizlerin Sevgi Parkı
[değiştir | kaynağı değiştir]Manzarası ve çevre düzenlemesi ile halkın, gezeceği, eğleneceği, dinlenebileceği, spor yapabileceği, denize girebileceği nadide alanlardandır. İçerisinde yürüyüş yolları, kafe, lokanta, çocuk oyun grupları, meydan girişi ile bütünleştirilmiş gemi maketi ve seyir balkonları yer alır.
Sancaktepe
[değiştir | kaynağı değiştir]Güneşin batışının izlenebildiği eşsiz manzarası ile Sancaktepe, Darıca'nın en yüksek tepesinde kurulmuştur. 200 dönüm arazi üzerine, 15 bin dikili fidanı ile gezilip görülmeye değer yerlerin başında gelmektedir. İçerisinde piknik alanları, yürüyüş yolları, izleme kuleleri, kafeteryası ile ailece vakit geçirmek için en güzel alanlardan biridir. Ayrıca Sancaktepe Peyzaj tasarımı ile ülke çapında iki ödül almıştır.
Tarihi Evler
[değiştir | kaynağı değiştir]Darıca'da birçok tarihi ev bulunmaktadır. Bunlar Rum evleri ve köşklerdir. Bunlardan bazıları; Keremyalı, Diposta ve tarihi Rum evleridir. Günümüzde kendi haline terk edilen Darıca evleri bakımsızlıktan dolayı göçme ve çökmeler meydana geldiğinden dolayı yıkılmış vaziyettedir.
Darıca Deniz Feneri
[değiştir | kaynağı değiştir]Geçmişten gelen birikimiyle, tarihimizi aydınlatan deniz feneri 1896 yılında deniz yolcularının, karaya çarpmadan yollarına devam edebilmeleri için yapılmıştır. Fener 15 saniyede bir çakarak 25 mil mesafedeki gemilere kılavuzluk eder. Denizden yüksekliği 20 m olan ve 114 yıldır hizmet veren fenerin tüm bakımı 5 kuşaktır aynı aile tarafından yapılmaktadır.
Darıca Hayvanat Bahçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'yi dünyaya tanıtan, yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgi odağı olan ve kuş türleri açısından, dünyada benzeri olmayan Darıca Kuş Cenneti, Darıca'da 200.000 m2 alan içine kurulu ve içerisinde 200 çeşidin üzerinde 3.000 hayvanı barındırmaktadır. Ayrıca 150 çeşit bitki türü ile, Türkiye'nin sayılı botanik parkları arasındadır.
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | İsim | Parti | |
|---|---|---|---|
| 1963 | Ali Arıcan | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 1968 | Ecmel Sünear | Adalet Partisi | |
| 1973 | |||
| 1977 | Hasan Ciddi | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 1984 | Zeki Bozkurt | Anavatan Partisi | |
| 1989 | Zihni Topçu | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | |
| 1994 | İbrahim Pehlivan | Refah Partisi | |
| 1999 | Fazilet Partisi | ||
| 2004 | Şükrü Karabacak | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 2009 | |||
| 2014 | |||
| 2019 | Muzaffer Bıyık | ||
| 2024 | |||
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin takımı olan Darıca Gençlerbirliği SK, 1934 kurulmuş bir futbol kulübüdür. Maçlarını 2.610 kişilik Darıca İlçe Stadyumu'nda oynamaktadır.
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçede bulunan Darıca Tren İstasyonu, TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur. İstanbul-Haydarpaşa - Ankara demiryolu üzerinde yer alan istasyon, Marmaray projesi kapsamında inşa edilerek 12 Mart 2019'da hizmete girmiştir ve B1 (Halkalı - Gebze) Banliyö Trenleri'ne hizmet vermektedir.
M1 (Darıca Sahil - Gebze OSB) Metro Hattı, Kocaeli'nin Gebze ve Darıca ilçeleri arasında inşa hâlindeki metro hattıdır. Hattın Darıca Sahil ile Gebze OSB arasında, 15,4 km uzunluğunda ve 11 istasyonlu olması planlanmaktadır. Hat, Kocaeli'nin Darıca ve Gebze ilçelerinde yer alacağı için, Türkiye'de il merkezinin dışında yer alan ilk metro hattı olacaktır.
Yaz aylarında Darıca ve İstanbul Büyükada arasında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nce deniz seferleri yapılmaktadır.[5]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam |
|---|---|
| 2008[6] | 135.966 |
| 2009[7] | 140.302 |
| 2010[8] | 146.896 |
| 2011[9] | 152.542 |
| 2012[10] | 157.304 |
| 2013[11] | 164.385 |
| 2014[12] | 173.139 |
| 2015[13] | 182.710 |
| 2016[13] | 191.123 |
| 2017[13] | 198.153 |
| 2018[13] | 201.468 |
| 2019[13] | 207.345 |
| 2020[13] | 214.796 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Komutanlığı. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 14 Aralık 2025.
- ^ "Darıca'dan Büyükada'ya vapur seferleri 18 Haziran'da Başlıyor". Darıca Gazetesi. 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2024.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Darıca Nüfusu - Kocaeli". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Kocaeli Darıca Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- darica.bel.tr 18 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Darıca Belediyesi resmi İnternet sitesi
