Dev kazanı

Dev kazanı, içinde çakıltaşları olan bir akarsunun, şelaleden düştüğü alanlarda, oluşturduğu derin oyuk. Su yüksekten döküldüğünde yaptığı burgaç hareketiyle çakıl taşı ve kumların hareketlendirir ve üzerinde bulunduğu kayayı zamanla aşındırır.^[1]

Dev kazanının oluşumunda, şelalenin üst kısmındaki direçli kayaçlar ve alt kısmında bulunan az dirençli kayaçların bulunması önemlidir. Bu yapı şelale oluşumuna neden olur. Yukarıdan dökülen suların hareketlendirdiği çakıl taşları alt kısımdaki dirençsiz kayaları aşındırması sonucu büyükçe bir oyuk oluşturur.^[2]

Dev kazanları 10–15 m çapa kadar ulaşabilir. Çoğunlukla derinlikleri genişliklerinden fazladır. Kenarları düzdür, suyun burgaçının yanında su ile dökülen taşlarında oyulmaya etkisi vardır. Anakayanın ve hareketli çakılların sertlik derecesine göre değişmekle birlikte 1–2 m derinliğindeki oyukların 25 ila 75 yılda oluştuğu belirlenmiştir. Dev kazanının içinde ve akış yönünde çakıl ve kum birikintileri bulunur.^[3]

Kaynakça

^ "devkazanı". TDK. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2018.
^ "Şelaleler ve Dev kazanı" (PDF). wordpress.com. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2018.
^ İZBIRAK, Prof. Dr. Reşat (1977). "Dev kazanı" (PDF). dicle.edu.tr. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2018.

[1] "devkazanı". TDK. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2018.

[2] "Şelaleler ve Dev kazanı" (PDF). wordpress.com. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2018.

[3] İZBIRAK, Prof. Dr. Reşat (1977). "Dev kazanı" (PDF). dicle.edu.tr. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2018.

[1]

[2]

[3]

g t d Gölet, su birikintisi ve havuzlar
Gölet	Kül havuzu Dengeleme gölü Balast havuzu Beel Soğutma havuzu Gözaltı havuzu Çiğ havuzu Buharlaşma havuzu Fakültatif lagün Bahçe göleti Buz göleti Daldırma havuzu Sızma havuzu Kazan arazi şekli Günlük gölet erime havuzu Değirmen havuzu Parlatma havuzu Yarış yolu göleti Tutma havuzu Sag göleti Tuzla Çökelti havuzu Çöktürme havuzu Güneş havuzu Stepwell Güveç havuzu Maden atıkları Tarn Çöp havuzu Atık stabilizasyon havuzu
Havuz	Anchialin havuzu Salamura havuzu Sonsuzluk havuzu Doğal havuz Dev kazanı Yansıtan havuz Kullanılan yakıt havuzu Akış havuzu Yüzme havuzu Gelgit havuzu Yerel havuz
Su birikintisi	Kuş banyosu Kahve halkası efekti Su birikintisi Bir yüzeydeki su birikintileri Seep su birikintisi
Biyom	Kunduz barajı Ördek göleti Livar Japon balığı göleti Koi göleti
Ekosistem	Su ekosistemi Tatlı su ekosistemi Göl ekosistemi
İlgili	Havalandırılmış lagün Baki duşu Büyük balık-küçük gölet Su kütlesi Yapılanmış sulak alan Tam gölet Hidrik toprak Fitotelma Kevser Gölet kaplaması Gölet Su birikintisi (MC Escher) Kaynak Yüzme deliği Su havalandırma Su bahçesi Nilüferler (Monet)