Ebû Amr bin Alâ
Ebû Amr bin Alâ | |
|---|---|
| Kişisel yaşamı | |
| Doğum | y. H.S. 70 (689/690) |
| Ölüm | H.S. 154 (770/771) |
| Ana ilgi alan(lar)ı | Arapça, Kur'an |
| Dini yaşamı | |
| Din | İslam |
| Senior posting | |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri | |
Ebû Amr Zebbân b. el-Alâ’ b. Ammâr el-Mâzinî el-Basrî (Arapça: أبو عمرو بن العلاء); (689/90-770/71; yaklaşık 70-154 Hicri[1]) Irak'ın Basra şehrinin Kur'an okuyucusu ve bir Arap dilbilimcisidir.[1]
Mekke'de doğmuştur.[2] Temim'in bir kolundan gelen İbn el-Alāʼ,[3] Kur'an'ın rivayet zincirinin yedi ana nakledicisinden birisidir.[4] Basra Arapça dilbilgisi filoloji okulunu kurmuştur.[5] Okuma tarzı Nâfi bin Abdurrahman ve Ebu Ma'bed İbn Kesir'in tarzlarından etkilenmiş olsa da, bir dilbilimci olarak olduğu kadar bir okuyucu olarak da tanınıyordu.[6] Memleketi Mekke ve Basra'da Kur'an okuma üzerine yaptığı çalışmaların yanı sıra, Kufan okulunda ve Medine'de bu uygulama hakkında daha fazla bilgi edinmek için de seyahat etmiştir.[6]
İbn el-Alâ', İbn Abi İshak'ın yanında eğitim gördü ve kendi öğrencileri arasında Halîl bin Ahmed el-Ferâhîdî,[7][8] Yunus bin Habib,[1][9] Abdulmelik el-Esmaî[5] ve Harun ibn Musa [10] vardı. El-Esmaî, İbn el-Alâî'ye bin tane gramer sorusu sorulduğunu ve her birine bir örnekle cevap verdiğini rivayet etmiştir.[4] Bir diğer öğrencisi ise İbn el-Alâ'yi filoloji, gramer, Arap şiiri ve Kur'an konusunda en bilgili insan olarak nitelendiren Ebu Ubeyde idi.[11] Etnik olarak Fars olan Sîbeveyhi ile hiç tanışmamış olmasına rağmen, Sîbeveyhi Kitab'ında İbn el-Alâ'dan 57 kez alıntı yapar; bunların çoğu İbn Habib ve el-Farahidi'den nakledilmiştir.[12]
Kur'an okuyucusu Al-Duri, İbn al-ʻAlāʼ'nun öğrencisi olan al-Yazīdī'nin öğrencisiydi ve onun okuma yöntemini koruyarak Niftawayh ve Muhammed bin Davud al-Zahiri'ye aktardı.[13] İbn al-ʻAlāʼ, birçok erken dönem Müslüman ileri geleninin çağdaşıydı; kendi deneyimine göre Hasan-ı Basri ve Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî'nin Arap dilinin en güzel ve saf konuşmacıları arasında ilk ve ikinci sırada olduğunu belirtmiştir.[14] Suriye valisini ziyaretinden dönüşünde İbn al-ʻAlāʼ bir dizi bayılma nöbeti geçirdi ve 770 yılında (154 Hicri) Kufe'da ölmüş[1] ve aynı şehirde defnedilmiştir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Sībawayh, ʻAmr bin ʻUthmān (1988), Hārūn, ʻAbd al-Salām Muḥammad (Ed.), Al-Kitāb Kitāb Sībawayh Abī Bishr ʻAmr bin ʻUthmān bin Qanbar, Introduction (3rd bas.), Cairo: Maktabat al-Khānjī, s. 13
- ^ a b İbn Hallikân's Biographical Dictionary, translated by William McGuckin de Slane. Paris: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by Institut de France and Royal Library of Belgium. Cilt 2, sayfa 402.
- ^ Taberî, Peygamberler ve Melikler Tarihi, trans. G. Rex Smith. Vol. 14: The Conquest of Iran, pg. 71. Albany: SUNY Press, 1989.
- ^ a b İbn Hallikân, cilt 2, sayfa 399.
- ^ a b al-Aṣmaʿī at the Encyclopædia Britannica Online. ©2013 Encyclopædia Britannica, Inc. Accessed 10 Haziran 2013.
- ^ a b Peter G. Riddell, Early Malay Qur'anic exegetical activity, p. 164. Taken from Islam and the Malay-Indonesian World: Transmission and Responses. Londra: C. Hurst & Co., 2001. 9781850653363
- ^ Introduction to Early Medieval Arabic: Studies on Al-Khalīl Bin Ahmad, pg. 2. Ed. Karin C. Ryding. Washington, D.C.: Georgetown University Press, 1998. 9780878406630
- ^ Eckhard Neubauer, "Al-Khalil Ibn Ahmad and Music." Taken from Early Medieval Arabic: Studies on Al-Khalīl Ibn Aḥmad, pg. 63. Ed. Karin C. Ryding. Washington, D.C.: Georgetown University Press, 1998. 9780878406630
- ^ İbn Hallikân, Deaths of Eminent Men and History of the Sons of the Epoch, cilt 4, sayfa 586. Trns. William McGuckin de Slane. Londra: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland, 1871.
- ^ M.G. Carter, Sibawayh, sayfa 21. Part of the Makers of Islamic Civilization series. Londra: I.B. Tauris, 2004. 9781850436713
- ^ İbn Hallikân, cilt 2, sayfa 400.
- ^ M.G. Carter, Sibawayh, pg. 19.
- ^ Taberî, trans. Franz Rosenthal. Vol. 1: General Introduction and From the Creation to the Flood, pg. 58.
- ^ İbn Hallikân, cilt 1, sayfa 370.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nik Hanan Mustapha, "To What Extent Did Abu 'Amr ibn al-'Ala and al-Kisa`i Adhere to Their Respective Schools of Grammar? An Analytical Study in the Light of the Qur'anic qira`at." Journal of Qur'anic Studies, vol. 10, #1, pg. 202. January 2008.
