Enver Yetiker
Enver Kemal Yetiker (1869 - 16 Mayıs 1955) Türk öğretmen, gümrük müfettişi ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kurucu üyesi.[1][2][3]
Enver Yetiker | |
|---|---|
 Enver Yetiker, 1949 | |
| Doğum | Enver Kemal 1869 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 16 Mayıs 1955 (86 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Mülkiye Mektebi |
| Meslek | Öğretmen, Gümrük Memuru |
| Evlilik | Zehra Yetiker |
| Ödüller |  Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası |
Ayasofya Camii'nin baş vaizi Abdurrahman Hulusi Efendi'nin oğlu olarak 1869 yılında İstanbul'da doğmuştur. 1892 yılında 23 yaşındayken Mülkiye Mektebi'nden mezun olan Enver Bey, gümrük memuru olarak göreve başlamıştır. 1904 yılından itibaren Türkçe öğretmeni olarak görev aldığı Saint Joseph Lisesi'nde, beyaz sarığı ile derslere girerken; öğrencileri, dönemin istibdat yönetimi koşullarından ötürü faaliyeti kesinlikle yasak olan futbol oyunu için; bir takımı kurma eylemi konusunda çekinceliyken, onlara futbol takımı oluşturmalarını telkin etmiş ve ardından öğrencilerinin bu girişimine yardımcı olmaya destek olmuş, işte bu nedenle de daha sonraları; Fenerbahçe Spor Kulübü'nün sembolik olarak kurucu üyeleri arasında adına yer verilmiştir. Fenerbahçe'nin ilk futbol takımı kadrosunda bulunan çoğu oyuncuyu da kendisi, Saint Joseph Fransız Lisesi'nde öğrencisi olduğu kişilerden (Bunardan birisi Galip Kulaksızoğlu, diğeri de Nasuhi Baydar'dır) seçerek, onları her cuma günü Moda Çayırı'nda toplayarak futbol idmanları yaptırmıştır.[4] Fenerbahçe'nin 3 numaralı kurucu üyesi olan Bahriye subayı Necip Okaner ise, 1952 yılında Türk Spor Tarihçisi Rüştü Dağlaroğlu'na, Fenerbahçe'nin kuruluş dönemini anlattığı ve kulüp müzesinde günümüzde de sergilenen 3 sayfalık mektubunda; Enver Bey'in kulüpte hiçbir zaman resmî olarak görev almadığını, yalnızca kulübün fahri bir kurucu üyesi olduğunu belirtmiştir.[5][6]
Enver Bey, dönemin Maliye Nazırı Cavid Bey'in Cravford isimli bir İngiliz gümrük mütehassısına açtırdığı bir imtihanda; gümrük müfettişliğini kazanan 3 kişiden birisidir.
Gümrük müffettişliği yaptığı yıllarda ilkin; Trabzon'a başmüdür olan Enver bey, daha sonra İzmir ve en son Sirkeci'ye tayin olmuştur. Kurtuluş Savaşı yıllarında Sirkeci Gümrük Müdürü'yken, her gün ortalama 20 sandık silah ve cephaneyi 'tüccar malı' adı altında Anadolu'ya kaçırmış, işgalcilere karşı Anadolu'daki Türk direnişçilere bu sayede mühimmat desteğinde bulunmuştur. Bu eylemleri nedenle de Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ile Mustafa Kemal Atatürk tarafından kendisine bizzat teşekkür mektubu yazılmış olup, Mustafa Kemal Paşa tarafından imzalı bir de takdirname almıştır.[4]
Enver Yetiker, kendisi gibi öğretmen olan Zehra Yetiker ile evlendi. Bu evlilikten Mediha, Fazıla ve Belkıs isimli üç çocuğu oldu. Adı, İstanbul Eyüpsultan'da bir sokağa verilmiştir. Ölümünden bir süre önce İstanbul İhracat Gümrüğü Başmüdürüydü. 16 Mayıs 1955'te 86 yaşında İstanbul'da öldü. Kabri, Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.[3]
Enver Bey’in, 1953 yılında Prof. Dr. Rüştü Dağlaroğlu'na verdiği mülakattan bir alıntı:
“ Fenerbahçe'nin kuruluşundaki rolüm; istibdat içinde kıvranan gençlere hürriyet sevgisi aşılamaktı ve futbol toplantıları bu iş için en uygun zamanlardı"
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fenerbahçe Kulüp Tüzüğü | Fenerbahçe - Fenerbahçe SK". www.fenerbahce.org. Fenerbahçe Spor Kulübü. 9 Eylül 2023. 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2024.
- ^ "Fenerbahçe Tarihi". Fenerbahçe SK. fenerbahce.org. 17 Nisan 2008. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2008.
- ^ a b Er, Tayfun (17 Ocak 2015). "Asıl Kurucu Muallim Enver". Takvim Gazetesi. 2 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2015.
- ^ a b Dağlaroğlu, Rüştü; 1907-1987 Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi, İstanbul 1988.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017.
- ^ "Fenerbahçe'nin Kuruluşunda Enver Hoca (I)". Fenerbahçe Tarihi. fenerbahcetarihi.org. 10 Ekim 2020. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.