Eşek - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Genel özellikleri
  • 2 Kültürel etkileri
  • 3 Fotoğraf galerisi
  • 4 Kaynakça
  • 5 Ayrıca bakınız

Eşek

  • Afrikaans
  • አማርኛ
  • Aragonés
  • العربية
  • الدارجة
  • مصرى
  • Asturianu
  • Авар
  • Kotava
  • Aymar aru
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Basa Bali
  • Boarisch
  • Žemaitėška
  • Bikol Central
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • Bamanankan
  • বাংলা
  • བོད་ཡིག
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • 閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
  • Нохчийн
  • کوردی
  • Corsu
  • Čeština
  • Kaszëbsczi
  • Чӑвашла
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Dagbanli
  • Deutsch
  • Thuɔŋjäŋ
  • Zazaki
  • Eʋegbe
  • Ελληνικά
  • Emiliàn e rumagnòl
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Fulfulde
  • Suomi
  • Võro
  • Français
  • Nordfriisk
  • Furlan
  • Gaeilge
  • Gàidhlig
  • Galego
  • Avañe'ẽ
  • Wayuunaiki
  • Hausa
  • 客家語 / Hak-kâ-ngî
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • Igbo
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • Jawa
  • ქართული
  • Tyap
  • Kongo
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • Yerwa Kanuri
  • 한국어
  • کٲشُر
  • Kurdî
  • Latina
  • Ladino
  • Lëtzebuergesch
  • Лакку
  • Лезги
  • Lingua Franca Nova
  • Limburgs
  • Ligure
  • Ladin
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Moore
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • မြန်မာဘာသာ
  • مازِرونی
  • नेपाली
  • नेपाल भाषा
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Sesotho sa Leboa
  • Diné bizaad
  • Ирон
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Papiamentu
  • Polski
  • پنجابی
  • پښتو
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Armãneashti
  • Руски
  • Русский
  • Ikinyarwanda
  • Саха тыла
  • ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
  • Sardu
  • Sicilianu
  • Scots
  • سنڌي
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Taclḥit
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenčina
  • سرائیکی
  • Slovenščina
  • ChiShona
  • Soomaaliga
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Sunda
  • Svenska
  • Ślůnski
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Tagalog
  • Tolışi
  • Татарча / tatarça
  • Тыва дыл
  • Удмурт
  • ئۇيغۇرچە / Uyghurche
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • Walon
  • Winaray
  • 吴语
  • ייִדיש
  • Yorùbá
  • ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Equus asinus sayfasından yönlendirildi)
Eşek
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Takım: Perissodactyla (Tek toynaklılar)
Familya: Equidae (Atgiller)
Cins: Equus
Alt cins: Asinus
Tür: E. asinus
İkili adlandırma
Equus asinus
Linnaeus, 1758

Eşek (Equus asinus), atgiller (Equidae) familyasının evcilleştirilmiş türlerinden biridir. Eşekler, ilk kez MÖ 3000 civarında Mezopotamya veya Mısır'da evcilleştirilmiş ve dünyaya yayılmıştır.[1][2]

Genel özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Eşeklerin inatçı olduklarına dair oluşan fikir, kimi zaman sahiplerinin bu hayvanların oldukça gelişmiş "kendini koruma dürtülerini" yanlış algılamalarından kaynaklanmaktadır.[kaynak belirtilmeli] Bir eşeğe, onu zorlayarak ya da korkutarak, kendi yararına olmadığına güdülendiği bir işi yaptırmaya çalışmak oldukça zordur.

Eşeklerin davranış ve bilişleri üzerine yapılan ciddi çalışmalar sonucunda, bu hayvanların oldukça zeki, dikkatli, arkadaş canlısı, oyuncu ve öğrenmeye meraklı gibi görülmektedir.

2006 yılında Fransa'da yapılan araştırmalara göre eşek sütünün protein bakımından en zengin süt olduğu kanıtlanmıştır. Eşekler, atların aksine daha küçük boyutlarda ve daha kalın kemikli yapıya sahiptirler. Yine de, eşekler oldukça güçlü ve dayanıklı hayvanlardır. Doğal olarak, yavaş ve dikkatli bir şekilde hareket ederler, ancak uzun süre yük taşıma ve çalışma konusunda çok dayanıklıdırlar. Eşeklerin kılları genellikle sert ve kalındır, bu da onları sıcak ve soğuktan korur.

Eşeklerin beslenmesi, ot ve yapraklarla beslenmekten oluşur. Genellikle çöl ve yarı kurak bölgelerde bulunurlar, bu nedenle suya ihtiyaçları azdır. Eşekler, sıcak ve kurak ortamlarda yaşayabilme yetenekleri nedeniyle insanlar tarafından yüzyıllardır kullanılmışlardır.

Eşeklerin çiftlik hayvanı olarak kullanımı, genellikle yük taşıma, tarlada iş yapma ve yol inşaatında kullanılmaları nedeniyle yaygındır. Ayrıca, eşek sütü ve eti de bazı kültürlerde tüketilir.[kaynak belirtilmeli]

Son yıllarda, eşeklerin terapötik etkilerinden yararlanılmış ve terapi hayvanları olarak kullanılmıştır. Eşeklerin sessiz, sakin doğası ve sevecen kişilikleri, özellikle otizm, depresyon ve diğer zihinsel sağlık sorunları olan kişiler için faydalı olabilir.

  • Özellikleri: Kulakları uzun, yelesi dik ve kısa tüylü, kuyruğu kısa, ince püsküllüdür.
  • Ömrü: 25-35 yıldır.[3]
  • Çeşitleri: Evcil eşek, Afrika yaban eşeği, Asya yaban eşeği, Somali yaban eşeği, çizgili yaban eşeği (zebra), Moğol yaban eşeği (kulan)

Kültürel etkileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarım toplumlarında çalışkanlığı nedeniyle takdir edilen bir hayvandır. Türk toplumunda ise hakaret edilen ve hor görülen bir hayvandır.

ABD'de Demokrat Parti'nin sembolü eşektir.

Napoli takımın maskotu eşektir ve kulüp yayınlarında eşek figürü sıklıkla kullanılmaktadır. Başka bir İtalyan takımı olan Chievo Verona takımının lakabı uçan eşeklerdir.

Winnie-the-Pooh ve Shrek yapımları başta olmak üzere birçok animasyon filminde eşek karakteri kullanılmaktadır.

Katalonya bölgesine özgü Katalan Eşeği bölge halkı tarafından bölgenin sembollerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Kolombiya'da Festival del Burro adı verilen geleneksel eşek festivali bulunmaktadır. Bu festival eşekleri onurlandırmak için yapılmaktadır.

Ayrıca eşek bir argo sözü olarak kullanılmaktadır.

Fotoğraf galerisi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 3 haftalık bir sıpa.
    3 haftalık bir sıpa.
  • İtalya eşeği
    İtalya eşeği
  • İtalya eşeği
    İtalya eşeği
  • Yük taşıyan eşekler
    Yük taşıyan eşekler
  • 1900 yılında Kıbrıs'ta bir eşeğe nal çakan nalbantlar
    1900 yılında Kıbrıs'ta bir eşeğe nal çakan nalbantlar

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Nowak, Ronald M. (1999). Walker's Mammals of the World (6. bas.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-5789-8. 
  2. ^ Rossel S, Marshall F et al. "Domestication of the donkey: Timing, processes, and indicators." PNAS 105(10):3715-3720. March 11, 2008. Abstract 7 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "Ömrü 25-35 yıl arasında değişmektedir". 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Asya yaban eşeği
  • Afrika yaban eşeği
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • HDS: 041558
  • NKC: ph548963
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Eşek&oldid=36528786" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Eşekler
  • Eşek ırkları
  • Çalışan hayvanlar
  • Evcil hayvanlar
  • 1758'de tanımlanan omurgalılar
  • 18. yüzyılda tanımlanan memeliler
  • Carl Linnaeus tarafından adlandırılmış taksonlar
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Otomatik taksonkutu eklenmesi gereken sayfalar
  • Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler
  • HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 20.47, 15 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Eşek
Konu ekle