Erden Kıral
Erden Kıral | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 10 Nisan 1942 Gölcük, Kocaeli, Türkiye |
| Ölüm | 17 Temmuz 2022 (80 yaşında) Kumluca, Antalya, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Beyin kanaması |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Meslek | Senarist, yönetmen, sinema eleştirmeni |
| Etkin yıllar | 1968-2022 |
| Evlilik | Tezer Özlü (e. 1968; b. 1981) |
| Çocuk(lar) | 1 |
| Ödüller | Tüm Liste |
Erden Kıral (10 Nisan 1942, Gölcük[1] - 17 Temmuz 2022, Kumluca[2]), Türk yönetmen,[1] senarist ve sinemacı.
Hayatı ve eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1942 yılında Gölcük'te doğan Kıral, denizci bir baba ile Gürcü asıllı bir annenin oğludur.[3] 1968'de yazar Tezer Özlü ile evlenmiştir ve 1973'te bu evlilikten Deniz adını verdikleri bir kızları olmuştur. Çift, 1981 yılında ayrılmıştır.[4]
17 Temmuz 2022'de geçirdiği beyin kanaması nedeni ile Antalya, Kumluca'da tedavi gördüğü hastanede 80 yaşında öldü. Erden Kıral'ın cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilmek üzere 18 Temmuz 2022'de İstanbul'a getirildi.[5][6][7]
İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Seramik bölümü mezunudur. Gerçek Sinema, Çağdaş Sinema ve Güney dergilerinde sinema yazıları yazdı ve editörlük yaptı. Vatan gazetesinde ve 7. Sanat dergisinde "3. Dünya Sineması" ile ilgili araştırmaları yer aldı. 1984 yılından beri Berlin Akademie der Künste üyesidir. Bu kuruluşun Sinema bölümünün kurucuları arasında yer aldı. Yolda filmi 2005 yılında Harvard Üniversitesi Sinemateğine kabul edildi. İzmit Rotary Klübü Aviva, Adana Film Festivali, Uluslararası İstanbul Film Festivali ve Beykent Üniversitesi tarafından 'Yaşam Boyu Başarı' ve 'Onur Ödülleri' aldı. 2009 yılında 4. Köyceğiz Film Festivali tarafından 'Onur Ödülü' verildi.
Filmografisi[8]
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Yapım | Senaryo | Yapımcı | Yönetmen | Oyuncu | Yapım tasarımı | Yönetmen yardımcısı | Reji ekibi | Not(lar) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1966 | Kenarın Dilberi | 
|
|||||||
| 1966 | Düğün Gecesi |
|
|||||||
| 1967 | Hindistan Cevizi |
|
|||||||
| 1967 | Merhamet |
|
|||||||
| 1968 | Gül ve Şeker |
|
|||||||
| 1968 | Kumcu Ali Yaşar |
|
|
||||||
| 1978 | Kanal |
|
|
|
|||||
| 1979 | Bereketli Topraklar Üzerinde |
|
|
|
|||||
| 1982 | Hakkâri'de Bir Mevsim |
|
|
||||||
| 1984 | Ayna |
|
|
||||||
| 1984 | Neşemizi Bulalım |
|
|||||||
| 1987 | Dilan |
|
|
||||||
| 1988 | Av Zamanı |
|
|
||||||
| 1993 | Mavi Sürgün |
|
|
|
|||||
| 1995 | Aşk Üzerine Söylenmemiş Her Şey |
|
|
||||||
| 1996 | Ay Hikâyeleri |
|
|||||||
| 1997 | Avcı |
|
|
|
|||||
| 1998 | Hayalet |
|
|||||||
| 1999 | Baba |
|
|||||||
| 2000 | Unutulmuşlar |
|
|||||||
| 2001 | Baba Evi |
|
|
||||||
| 2002 | Babam ve Biz |
|
|
||||||
| 2005 | Canım Kocacığım |
|
|||||||
| 2005 | Yolda / Rüzgar Geri Getirirse |
|
|
||||||
| 2008 | Vicdan |
|
|
||||||
| 2010 | Haliç |
|
|
||||||
| 2012 | Kuş |
|
|||||||
| 2012 | Yük |
|
|||||||
| 2014 | Gece |
|
|
|
|
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1981: 18. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Yönetmen Ödülü - Bereketli Topraklar Üzerinde
- 1981: Sinema Yazarları Derneği Ödülleri - En İyi Yönetmen Ödülü - Bereketli Topraklar Üzerinde
- 1993: 30. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Yönetmen Ödülü - Mavi Sürgün
- 1994: 8. Altın Koza Film Festivali - En İyi Yönetmen Ödülü - Mavi Sürgün
- 1994: Sinema Yazarları Derneği Ödülleri - En İyi Yönetmen Ödülü - Mavi Sürgün
- 2007: 14. Altın Koza Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
- 2012: 19. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali - En İyi Yönetmen Ödülü - Yük
- 2015: 52. Uluslararası Antalya Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "TSA' da Erden Kıral". tsa.org.tr. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023.
- ^ "Yönetmen Erden Kıral yaşamını yitirdi". Sol gazetesi. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kutlar, Onat (1993). "Erden'e küçük bir sinopis". Cumhuriyet. OpenAccess Marmara. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ Balık, Macit (15 Şubat 2019). "Tezer Özlü". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ "Yönetmen Erden Kıral vefat etti". Gazete Duvar. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ "Yönetmen Erden Kıral'ın cenazesi İstanbul'a gönderildi". Haber Türk. 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ "Türk sinemasının ünlü yönetmeni Erden Kıral İstanbul'da son yolculuğuna uğurlanacak". Sabah. 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ "Sinematürk' te Erden Kıral". sinematurk.com. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyazperde'de Erden Kıral 4 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMDb'de Erden Kıral 10 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sinemalar.com'da Erden Kıral 28 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SinemaTürk'te Erden Kıral 25 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TSA'de Erden Kıral 28 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Altın Portakal En İyi Yönetmen Ödülü sahipleri
- 1942 doğumlular
- 2022'de ölenler
- Gölcük doğumlular
- Antalya ilinde ölenler
- Türk film yönetmenleri
- 20. yüzyıl Türk senaristleri
- 21. yüzyıl Türk senaristleri
- Ankara Uluslararası Film Festivali Ödülü sahibi yönetmenler
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- Erden Kıral'ın yönettiği filmler
- Gürcü asıllı Türkler