Ertem Eğilmez

Ertem Eğilmez
Doğum	18 Şubat 1929(1929-02-18) Trabzon, Türkiye
Ölüm	21 Eylül 1989 (60 yaşında) İstanbul, Türkiye
Defin yeri	Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul
Milliyet	Türk
Meslek	Yönetmen, yapımcı, senarist
Etkin yıllar	1959-1989
Çocuk(lar)	Canan Eğilmez Alev Eğilmez Ferit Eğilmez Ferdi Eğilmez
Ödüller	Tüm Liste

Ertem Eğilmez (18 Şubat 1929, Trabzon - 21 Eylül 1989, İstanbul), Türk senarist, yapımcı ve yönetmen. Geniş izleyici kitlesinin ilgisini çeken kalabalık kadrolu güldürüleriyle Türk sinemasında bir tarz oluşturan Eğilmez, meslek hayatı boyunca 44 film yönetti, 5 senaryo kaleme aldı ve 97 filmin yapımcılığını üstlendi. Aralarında Kemal Sunal, Münir Özkul, Adile Naşit, Şener Şen, Halit Akçatepe, Ayşen Gruda ve Zeki Alasya gibi oyuncuların Türk sinemasında varlık göstermesine öncülük etti.

Erken dönem yaşamı

18 Şubat 1929'da Trabzon'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Konya'da tamamladı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden mezun olduktan sonra dükkân açıp bakkallık yaptı. Askerlik sonrasında, 1954'te Refik Erduran ile birlikte Çağlayan Yayınevi'ni kurdu. Aynı yıl yine Erduran ve Haldun Sel'le birlikte, birçok karikatüristin yetiştiği Tef adlı mizah dergisini çıkarmaya başladı. Yayın dünyasında çıkardığı cep kitapları ile bir devrim yaptı. Kemal Tahir’e, Mayk Hammer takma adıyla polisiye romanları yazdırdı. Cep kitapları işinde batınca Türkiye'nin ilk langırt makinelerini getirtti.

Kariyeri

1961 yılında Efe ve 1964 yılında Arzu Film şirketini kurarak sinemacılığa başladı. 1961'de Yaman Gazeteci filmiyle yapımcılığa, 1964'te de Fatoş'un Fendi Tayfur'u Yendi ile yönetmenliğe adım attı. Bir Millet Uyanıyor'la 1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde en iyi tarihsel film ödülünü kazandı.

Ertem Eğilmez'in Karacaahmet Mezarlığı'ndaki mezarı, İstanbul

Her türü denediyse de, çoğunlukla kolay izlenen ve geniş izleyici kitlesinin ilgisini çeken güldürüler yönetti. 1960'lı yıllardaki popüler aşk filmlerinin ardından, 1970'li yıllarda sevgi, dostluk ve güncel olayları güldürü öğesiyle kaynaştırdığı duygusal güldürülere yöneldi. Genellikle aynı oyuncu kadrosunu kullandığı ve ileride "Arzu Film Güldürüleri" diye adlandırılacak bu filmlerde zaman zaman toplumsal eleştiriye de yer veriyordu. Özellikle 1973'te çektiği Canım Kardeşim, insancıl tavrı, hüzünle güldürüyü kaynaştıran havası ve yer yer ulaştığı şiirsel anlatımıyla dikkati çeker.

Karakter oyuncularına başrol veren, Münir Özkul, Adile Naşit, Kemal Sunal, İlyas Salman, Halit Akçatepe, Zeki Alasya, Metin Akpınar, Şener Şen ve Ayşen Gruda gibi güldürü oyuncularının sinemada başarı kazanmalarında payı olan Eğilmez, filmleştirilmesi oldukça güç sayılan Rıfat Ilgaz'ın Hababam Sınıfı romanını 1975'te beyaz perdeye aktardı. Hababam Sınıfı'nın başarısı üzerine Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Tatilde ve son olarak da Hababam Sınıfı Güle Güle adlı dört devam filmi çekti.

1980-81 sezonunda Kanlı Nigar adlı müzikli oyunu sahneye koyan Eğilmez, bir süre uzak kaldığı sinemaya 1984'te Namuslu filmiyle geri döndü. 1980 yılında yaptığı Banker Bilo ve 1984 yılında yaptığı Namuslu filmleriyle, Türkiye'nin temel sorunlarını kendi mizahi bakış açısıyla ele aldı. Geniş ilgi gören Namuslu'yu, ticari açıdan başarısız olan Aşık Oldum (1986) ile gişede büyük bir başarı elde eden Arabesk (1988) izledi. 21 Eylül 1989'da İstanbul'da 60 yaşında öldü.

Filmografisi

Yıl	Yapım	Senarist	Yönetmen	Yapımcı	Not(lar)	Yıl	Yapım	Senarist	Yönetmen	Yapımcı	Not(lar)
1961	Yaman Gazeteci			Evet		1971	Emine			Evet
1962	Gençlik Hülyaları			Evet		1971	Tarkan: Viking Kanı			Evet
1962	Battı Balık			Evet		1971	Hayat Sevince Güzel			Evet
1962	Beş Kardeştiler			Evet		1972	Tarkan: Altın Madalyon			Evet
1963	İki Gemi Yanyana			Evet		1972	Tatlı Dillim		Evet	Evet
1964	Fatoş'un Fendi Tayfur'u Yendi		Evet	Evet		1972	Sev Kardeşim		Evet	Evet
1964	Kırk Küçük Anne			Evet		1972	Feryat			Evet
1964	Gözleri Ömre Bedel			Evet		1972	Karaoğlan Geliyor			Evet
1965	Kart Horoz		Evet			1973	Canım Kardeşim		Evet	Evet
1965	Helal Adanalı Celal		Evet	Evet		1973	Yalancı Yarim		Evet	Evet
1965	Sürtük		Evet	Evet		1973	Oh Olsun		Evet	Evet
1965	Senede Bir Gün		Evet	Evet		1973	Tarkan: Güçlü Kahraman			Evet
1965	Bilen Kazanıyor			Evet		1973	Babaların Günahı			Evet
1965	Taçsız Kral			Evet		1974	Ah Nerede			Evet
1966	Ölmeyen Aşk	Evet		Evet		1974	Mavi Boncuk	Evet	Evet	Evet
1966	Bir Millet Uyanıyor		Evet	Evet		1974	Salako	Evet		Evet
1966	Ben Bir Sokak Kadınıyım		Evet	Evet		1974	Köyden İndim Şehire		Evet	Evet
1966	Seni Seviyorum		Evet			1974	Salak Milyoner		Evet	Evet
1966	Denizciler Geliyor			Evet		1974	Hasret			Evet
1966	Allahaısmarladık Yavrum			Evet		1974	Boşver Arkadaş			Evet
1966	Seni Bekleyeceğim		Evet	Evet		1974	Kanlı Deniz			Evet
1967	Büyük Kin			Evet		1975	Bizim Aile			Evet
1967	Silahları Ellerinde Öldüler			Evet		1975	Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı		Evet	Evet
1967	Sürtüğün Kızı		Evet	Evet		1975	Delisin			Evet
1967	Ölünceye Kadar		Evet			1975	Hababam Sınıfı		Evet	Evet
1967	Yaşlı Gözler		Evet	Evet		1976	Aile Şerefi			Evet
1967	Ömre Bedel Kız		Evet	Evet		1976	Süt Kardeşler		Evet	Evet
1967	Kara Davut			Evet		1976	Hababam Sınıfı Uyanıyor		Evet
1967	Elveda			Evet		1976	Tosun Paşa			Evet
1968	Maskeli Beşlerin Dönüşü			Evet		1976	Öyle Olsun			Evet
1968	Gönüllü Kahramanlar			Evet		1977	Şaban Oğlu Şaban		Evet
1968	Nilgün		Evet			1977	Hababam Sınıfı Tatilde		Evet	Evet
1968	Sevemez Kimse Seni		Evet	Evet		1977	Gülen Gözler		Evet	Evet
1968	İngiliz Kemal		Evet	Evet		1977	Nehir			Evet
1968	Maskeli Beşler			Evet		1977	Cennetin Çocukları			Evet
1969	Allah'ın Arslanı Hazreti Ali			Evet		1977	Çöpçüler Kralı			Evet
1969	Mezarımı Taştan Oyun			Evet		1977	Şabanoğlu Şaban			Evet
1969	Fakir Kızı Leyla			Evet		1978	Neşeli Günler			Evet
1969	Boş Çerçeve	Evet	Evet			1978	Kibar Feyzo			Evet
1969	Ayşecik'le Ömercik			Evet		1978	Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor			Evet
1969	Çakırcalı Mehmet Efe			Evet		1978	Sultan			Evet
1969	Tarkan			Evet		1979	N'Olacak Şimdi			Evet
1970	Sürtük		Evet	Evet		1979	İsyan			Evet
1970	Küçük Hanımefendi		Evet			1979	Erkek Güzeli Sefil Bilo		Evet	Evet
1970	Tarkan: Gümüş Eyer			Evet		1980	Banker Bilo		Evet	Evet
1970	Seven Ne Yapmaz			Evet		1981	Hababam Sınıfı Güle Güle		Evet	Evet
1970	Kalbimin Efendisi		Evet	Evet		1983	Şekerpare			Evet
1970	Yavrum			Evet		1984	Namuslu		Evet
1970	Dikkat Kan Aranıyor			Evet		1985	Aşık Oldum		Evet
1971	Son Hıçkırık		Evet	Evet		1986	Milyarder			Evet
1971	Beyoğlu Güzeli		Evet	Evet		1988	Arabesk		Evet	Evet
1971	Senede Bir Gün		Evet	Evet

Ödüller

• 1967: 4. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Tarihi Film - Bir Millet Uyanıyor
• 1970: 7. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Yönetmen - Kalbimin Efendisi
• 1972: 9. Altın Portakal Film Festivali - En İyi 2. Film - Sev Kardeşim
• 1989: 26. Altın Portakal Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü

Hakkındaki kitaplar

• 2010: Filim Bir Adam Ertem Eğilmez, Cem Pekman, Agora Kitaplığı, ISBN 605-103-076-0

Ayrıca bakınız

• Türkiye'deki film festivalleri
• Yeşilçam oyuncuları

Dış bağlantılar

• Beyazperde'de Ertem Eğilmez 2 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• IMDb'de Ertem Eğilmez
• Sinemalar.com'da Ertem Eğilmez 20 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• SinemaTürk'te Ertem Eğilmez 8 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• TSA'de Ertem Eğilmez 7 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.