Eryaman
| Eryaman | |
|---|---|
 | |
 Eryaman'ın Ankara haritasındaki yeri | |
Koordinatlar: 39.1° N 35.6° E | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ankara |
| İlçe | Etimesgut Yenimahalle |
| Coğrafi Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Mahalle Muhtarları Toplu Konut Yönetimleri |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 78,5 km² |
| Rakım | 1100 m |
| Nüfus (2025) | |
| • Toplam | 278.346 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAS) |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | 06 |
Eryaman, Ankara ilinin Etimesgut ve Yenimahalle ilçelerindeki aynı isimli mahalle de dahil toplam 15 mahalleyi içine alan bir semtin adıdır.
Mahalleleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman semti, Etimesgut ilçesine bağlı, Altay, Şehit Osman Avcı, Göksu, Yeşilova, Şeyh Şamil, Tunahan, Şeker, Eryaman, Güzelkent, Devlet, Etiler ve Yavuz Selim mahalleleri ile Yenimahalle ilçesine bağlı Susuz, Ata ve Cumhuriyet mahallelerinin birleşiminden oluşmaktadır.
İlk kurulduğu yıllarda bugünkünden çok daha küçük bir alanı kapsayan ve çok daha az mahalleye sahip olan Eryaman semti zamanla Göksu, Devlet, Tunahan gibi yeni mahallelere bölünmüştür. Semtin zaman içinde büyüyüp genişlemesi Şeker, Susuz, Etiler gibi farklı mahallelerin de zamanla Eryaman ile kaynaşmasını sağlamıştır.[1]
Yenimahalle'nin Yeni Batı mahallesinin Belediyesi tarafından 15 Ocak 2025 tarihinde alınan bir karar ile ikiye bölünmesi sonucunda mahallenin Eryaman'a taraf kısmı Eryaman'ın en yeni mahallesi olan Cumhuriyet mahallesi oluşturmuştur.[2]
Posta kodu
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman semtinin farklı mahallelerinde farklı posta kodları kullanılmaktadır.[3]
Eryaman, Devlet, Tunahan ve Şeyh Şamil mahallelerinde 06824. Şeker, Altay, Şehit Osman Avcı ve Göksu mahallelerinde 06820. Yavuz Sultan Selim ve Güzelkent mahallelerinde 06827. Yeşilova ve Etiler mahallelerinde 06796. Ata ve Susuz mahallelerinde 06105 Cumhuriyet mahallesinde ise 06370 posta kodu kullanılmaktadır.[3]
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe ve Büyükşehir Belediyeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalleleri iki farklı ilçenin sınırları içinde bulunan Eryaman semtinin kendine ait ayrı bir belediye başkanı yoktur. 31 Mart 2024 yerel seçimlerinden bu yana semtin Etimesgut ilçesindeki mahallelerini Etimesgut'un İlçe Belediye başkanı Erdal Beşikçioğlu; semtin Yenimahalle ilçesindeki mahallelerini ise Yenimahalle'nin İlçe Belediye başkanı Fethi Yaşar yönetmektedir. Semtin bağlı olduğu iki ilçe de Ankara Metropoliten İlçeleri olduğu için Eryaman semti de Ankara'nın Metropoliten Kent bölgesinin içinde yer almaktadır.[4]
Toplu Konut Yönetimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Semtin 1990lar ve 2000lerde inşa edilmiş toplu konut bölgelerinin yerel ilçe belediyesinin yanı sıra kendi 'toplu yapı yönetimleri' bulunmaktadır. Toplu Yapı Yönetimleri idareleri altındaki etapların su, elektrik, ısıtma, güvenlik, park bahçe bakımı, çevre düzenlemesi ve bağlı bölgedeki okul, kreş ve sağlık ocaklarının bakımından sorumludur. Toplu konut yönetimindeki bölgelerde ilçe belediyesi yalnızca çöp toplama sorumluluğunu doğrudan üslenir, diğer hizmetleri toplu konut yönetmelikleri ile koordineli bir şekilde yapar.[5]
Toplu yapı yönetimleri mahalle kavramından ayrı bir oluşumdur. Yönetim bölgelerin sınırları mahalle sınırları ile örtüşmez. Örneğin Tunahan Mahallesinin içinde hem 4. hem 5. etap Toplu yapı yönetimleri yer almaktadır.
Yönetim seçimleri 2 yılda bir yapılmaktadır. Önce blok yönetimleri seçimleri yapılır, seçilen yönetici ve 20 daireden fazla blok denetçileri (yaklaşık 500 kişi) üst yönetimi seçerler.[5]
Eryaman'ın önde gelen toplu yapı yönetimleri[6][7]
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1. Etap Toplu Yapı Yönetimi
- 2. Etap Toplu Yapı Yönetimi
- 3. Etap Toplu Yapı Yönetimi
- 4. Etap Toplu Yapı Yönetimi
- 5. Etap Toplu Yapı Yönetimi
- 6. Etap Toplu Yapı Yönetimi
- 7/1.Etap Polsan1 Konutları
- 7/2.Etap Polsan2 Konutları
- Doğakent Yönetimi
- Göldekent Yönetimi
- Eryaman Evleri Toplu Yapı Yönetimi
- Güzelkent Ege Grup Yönetim
- Oyak Yönetimi
Daha sonraki yıllarda Semte inşa edilen Metromall, Kaşmir ve Mevaşehir gibi Rezidans siteleri de kendi sitelerindeki elektrik su ısıtma, güvenlik temizlik park bahçe bakımı gibi hizmetleri üstlenen toplu konut yönetimlerine sahiptir.
İlçe Olma Tartışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Toplu konut projelerinin başlamasından bu yana devamlı olarak büyüyen ve parçası olduğu ilçelerin merkezlerine bitişik bir konumda bulunmayan Eryaman, 2010'lu yıllardan itibaren Ankara'nın nüfus ve yüzölçümü itibarıyla en büyük semtlerinden biri olmuştur. Haliyle Eryaman'ın parçası olduğu ilçelerden ayrılıp kendi ayrı bir ilçe olması bölge halkı tarafından dönem dönem tartışılan bir konu halini almıştır, bu konuda internette bir imza kampanyası bile başlatılmıştır. Lakin Eryaman'ın ayrı bir ilçe yapılması konusunda 2025 yılı itibarıyla henüz TBMM'ye hiçbir resmi teklif getirilmemiştir.[8]
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Alışveriş-Ticaret
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman Ankara'nın özellikle Kuzeybatısında içinde en çok sayıda alışveriş merkezi bulunduran bölgesidir. Bu da Sincan merkez, Etimesgut merkez, Fatih ve Yenikent gibi çevre bölgelerden insanların sıkça Eryaman'a alışveriş yapmaya gelmesine sebep olmaktadır.
.jpg)
Eryaman semtindeki alışveriş merkezlerinden bazıları bazıları:
- Metromall AVM
- Optimum AVM
- Eryaman Port AVM
- Gimsapark Eryaman
- Kaşmir Center AVM
- Göksu AVM
- Gamador AVM
- İstport AVM
- Maximum Life AVM
Büyük alışveriş merkezlerinin yanı sıra semtte halkın günlük ihtiyaçlarını giderebilecekleri Mavi Çarşı, 2. Etap Çarşısı ve Okyanus Plaza gibi çeşitli çarşılar; Şeker Semt Pazarı ve 3. Etap Pazarı gibi kapalı pazar alanları da mevcuttur.
Sanayi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman semt sınırlarının içinde, veyahut semte doğrudan komşu bir organize sanayi bölgesi bulunmamaktadır. Lakin semt, konum itibari ile Ankara'nın en büyük organize sanayi bölgelerinden Sincan, OSTİM ve Kazan Saraykent organize sanayi bölgelerinin ortasında bulunur. Sincan OSB ve OSTİM OSB'sine Eryaman'dan metro ile; Kazan Saraykent OSB'sine 501-2 numaralı Ego otobüsü ile ulaşım sağlanılabilir.[9]
Ofis-İş Merkezi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman'daki ofis ve iş merkezi kapasitesi, semtin kurulduğu ilk yıllarda yalnızca semtteki yerel, mahalli işletmelerin ihtiyacını karşılayacak düzeyde, çarşı ve plazaların üst katlarında konumlanmış şekildeydi.
2010'lu yıllara gelindiğinde Eryaman'daki artan büyük AVM ve rezidans sayısı ile beraber, semtin ofis ve iş merkezi sayısı da artmaya başlamıştır. Metromall F Blok ve Gamador Business Center bu yeni ofis binalarına örnek olarak gösterilebilir. AVM ve konut bölgeleri ile bitişik, karma kullanım komplekslerine dahil olan bu yapılar, daha çok danışmanlık ofisleri, özel bürolar ve küçük ölçekli ticari işletmeler tarafından tercih edilmektedir.[10]
2020'li yıllara gelindiğinde ise semtin, Ayaş yolu boyunca uzanan, Sincan ve Etimesgut'taki nüfus merkezlerine yakın güney mahallelerinde konut ve ticaretten çok, safi ofis-iş merkezi odaklı projeler görülmeye başlanmıştır.
Timko Yeşilova projesi bu tür yeni daha çok ofis-iş merkezi odaklı projelere örnek gösterilebilir, 1500 m²lik 350 adet iş yerinden oluşan proje emlak, sağlık, yazılım, inşaat ve çeşitli sanayi dallarında yer alan küçük ve orta büyüklükteki şirketlere ofis ve showroom imkanı sağlamaktadır.[11]
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Okullar
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman sınırları içerisinde farklı mahallelere dağılmış çok sayıda devlet anaokulu, ilkokulu, ortaokulu ve lisesi bulunmaktadır. Eryaman'daki devlet okullarının listesi:[12]
- Anaokulu: Ata, Ayşegül Tuna, Çağla, Eryaman Başak, Gelincik, Mehmetçik, Mine, Şehit Eyyüp Oğuz, Şehit Lütfi Gülşen, Şehit Muhammet Yalçın, Şehit Seçkin Çil, Şehit Tevhit Akkan, TOKİ Göksu, Türkkonut, Yasemin
- İlkokul: Cahit Zarifoğlu, Şehit Rıfat Çelik, Eryaman Türkkent, İlhan Gerim, Kadri Subayan, Samime Talat, Şehit Erkan Tümer, Şehit Ferhat Koç, Şehit Mahmut Uslu, Şehit Mehmet Çetin, Şehit Tufan Kanuva, Türkkonut Emel Ünal
- Ortaokul: Cenk Yakın, Eryaman Cumhuriyet, Eryaman Kooperatifler, Eryaman şehit Abdülkadir Yüzbaşı, Hafize Özal, Hasan Ali Yücel, Şair Zihni, Samiye Naim Eğitim Vakfı, Susuz Şehit Tamer Kılıç, Şehit Çağdaş Tamkoç, Şehit Erdem Ertan İmamhatip, Şehit Hamza Yıldırım
- Lise: Şehit Ertan Akgül, Eryaman Şehit Okan Koç İmam hatip Anadolu lisesi, Cezeri, Mustafa Kemal Meslek ve Teknik Anadolu, Özkent Akbilek, Şehit Aytekin Kuru, Şehit Haydar Çetin, Şehit Oğuzhan Yaşar, Ufuk Arslan
Semt sınırları içerisinde birçok farklı özel okul ve dershane de bulunmaktadır.
Halk Eğitim Merkezleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Akademik eğitim vermesi amacıyla Devlet ve özel tarafından kurulmuş okulların yanı sıra Eryaman'da insanların kendilerini farklı alanda eğitip geliştirebilmeleri için Ankara büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyeleri tarafından ''Güzelkent Aile Yaşam Merkezi'', ''Göktürk Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi ''gibi çok sayıda halk eğitim ve kurs merkezi de açılmıştır.[13][14]
Eryaman sınırları içerisinde semtin tek üniversite yapısı olan OSTİM Teknik Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu bulunmakla birlikte[15] Eryaman'da oturup çevre bölgelerde üniversite okuyan öğrenciler için Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından Yeşilova mahallesine 2024 Eylül ayında ''Eryaman KYK Kız Öğrenci Yurdu'' açılmıştır.[16]
Kültür ve turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]100. Yıl Kültür ve Kongre Merkezi
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılını kutlamak için inşa edilmiştir. Öğrencilerin ders çalışmak için kullanabildiği bir kütüphane, sergi alanları ve tiyatro salonları bulunan merkezde farklı sanat dallarında ücretsiz kurslar da verilmektedir.
Göksu Parkı
[değiştir | kaynağı değiştir]Park, 2003 yılında büyükşehir belediyesi tarafından Susuz Göleti ve çevresinde yürütülen rekreasyon çalışmaları sonucunda oluşturulmuştur. peyzajında yaklaşık 80 farklı bitki türü bulunan parkta plaj voleybolu oynayabilir. Gondola ve Dağ kızağına binebilirsiniz.
Parkın yanındaki açık hava tiyatrosunda yazın ücretsiz sinema ve gösterimleri de yapılmaktadır.
Emir Yaman Cami ve Anıt Mezarı
[değiştir | kaynağı değiştir]2018 yılında Etimesgut belediyesi, Eryaman'ın isim babası, Oğuzların Emir boyunun lideri ve Horasan kökenli Anadolu erenlerinden biri olan Emir Yaman hazretlerini anmak için Emir Yaman'ın kabrinin bulunduğu alana bir anıt mezar, anıt mezarın yaslanacağı bir anıt duvar ve cami inşa edilmiştir. Cami ve anıt mezar tasarım itibari ile döneminin 11. yüzyıl İslami mimari estetiğini yansıtmaktadır.[17]
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman Stadyumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Yapımı 2018 yılında tamamlanan stadyum 20.672 kişilik kapasiteye sahiptir. İnşası 80 milyon TL'ye mâl olan stadyum TFF 2. Lig ekiplerinden Ankaragücü ve Trendyol Süper Lig ekiplerinden Gençlerbirliği'nin iç saha maçlarına ev sahipliği yapmaktadır. Stadyum Devlet mahallesi istasyonunun hemen yanındadır.
21 Ekim 2025 tarihte Eryaman Stadı'nın bulunduğu sokağa "Gençlerbirliği Sokağı" ismi verilmiştir.[18]
Türkiye Olimpiyatlara Hazırlık Merkezi Eryaman Şubesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez judo, eskrim, boks, tekvando ve halter gibi spor dallarında sporcular yetiştirmek ve onlara tesis imkanı sağlamak için 2015 yılında Altay mahallesinde 80 dönümlük bir arazide kurulmuştur.
Tesiste farklı spor dalları için IAAF standartlarına uygun spor salonların yanı sıra 200 yatak kapasiteli bir otel, 90 kişilik yemekhane, konferans salonu ve havalı silahlar atış poligonu bulunmaktadır.[19]
Eryaman Spor Köyü
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeşilova mahallesine kurulan kompleksin yüz ölçümü 110 bin 577 metrekaredir. Köy amatör futbol kulüplerine FIFA standartlarına uygun stadyum sağlamaktadır. Köydeki yüzme havuzları, koşu yolları ve tenis kortları farklı spor dallarından sporculara hizmet vermektedir. Köyde ayrıca konser ve piknik alanları da mevcuttur.[20]
Semtin aynı zamanda Eryaman Spor adında bir spor kulübü de mevcuttur.
Eryaman Spor Kulübü resmi sayfası/
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman'ı oluşturan 15 mahallenin toplam nüfusu 6 Şubat 2025 itibarıyla 278.346 kişidir.[21]
| Mahalle | Nüfus |
|---|---|
| Göksu | 33.858 |
| Eryaman | 30.165 |
| Ata | 29.032 |
| Şehit Osman Avcı | 24.694 |
| Tunahan | 22.626 |
| Cumhuriyet | 20.600 |
| Şeyh Şamil | 18.609 |
| Devlet | 15.993 |
| Güzelkent | 15.412 |
| Altay | 14.337 |
| Yeşilova | 13.101 |
| Yavuz Sultan Selim | 11.154 |
| Şeker | 10.683 |
| Susuz | 9.073 |
| Etiler | 9.009 |
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Konumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman'ı oluşturan mahallelerin toplam yüzölçümü 78,5 kilometrekaredir. Semt Ankara'nın kuzeybatı ucunda yer alır. Etimesgut ve Yenimahalle ilçe sınırları içinde bulunur. Sincan ve Kahramankazan ilçelerine sınırı vardır. Batısında Sincan'ın Fatih semti, kuzeyinde Kahramankazan'ın Saray mahallesi, doğusunda Yenimahalle'nin Batıkent semti, güneyinde ise Etimesgut ilçesinin merkezi bulunur.[22]
_-_panoramio.jpg)
Yer Şekilleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ankara'nın doğusundaki Altındağ, Keçiören gibi ikametgâhlara kıyasla Eryaman rakımı daha alçak ve daha düzlük bir araziye kurulmuştur. Yine de semtte yer yer tepecikler görülmektedir. Semt Ankara çevre yolu tarafından büyük ölçüde iki parçaya bölünmektedir, güneyinde Yeşilova ve Etiler mahallelerinden Çubuk Çayı geçer. Göksu mahallesinde komşu Susuz mahallesine adını veren Susuz Göleti bulunur. Ata mahallesinin kuzeyindeki rakımı görece çok daha yüksek boş araziler ise Belören adlı bölgeyi oluşturur.
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Raylı ulaşım Eryaman'da oldukça gelişmiştir. Göksu, Eryaman, Devlet ve Cumhuriyet mahallelerinde Ankara M3 metro hattında bulunan Eryaman 1-2, Eryaman 5 ve Devlet Mahallesi/1910 Ankaragücü ve İstanbul Yolu durakları bulunmaktadır.[23] Ayrıca Elvankent Başkentray İstasyonu'nun bir tarafı da Yeşilova Mahallesi'nde bulunur.
Eryaman ayrıca Ankara'nın kalanından ayrı kendine ait bir yüksek hızlı tren (YHT) durağına sahiptir. Etiler mahallesinde bulunan durağın hemen yanına tüm Türkiye'deki tren trafiğini daha rahat ve daha etkili kontrol edebilmek için "Eryaman Trafik Kumanda Merkezi" adlı yeni bir raylı ulaşım merkezi inşa edilmektedir.[24]
Etimesgut belediyesi tarafından başlatılan Geribass otobüsü semt içi ücretsiz ulaşım sağlamaktadır. Otobüs Eryaman'ın en güneyi Etiler mahallesinden başlayıp metro istasyonları, aile yaşam merkezleri ve avmler gibi çeşitli noktalara uğramaktadır.[25]
Ankara şehir merkezine 25 km mesafede bulunan semte İstanbul Yolu üzerinden otomobil ile ortalama 20-25 dakikada ulaşılabilir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk Çağlarda Eryaman
[değiştir | kaynağı değiştir]Eryaman bölgesinde insan yerleşime dair ilk izler günümüzden 4000 ila 3800 yıl öncesine dayanmaktadır. Susuz gölü çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda bulunan tahta kayıklar ilkel aletler ve kil çömlekler gölün kıyısındaki antik balıkçı köylerinin varlığını doğrular niteliktedir.
Benzer şekilde günümüzde Emiryaman köyünün bulunduğu bölgede yer alan Çıngırdaklıtepe I ve II höyüklerinde yapılan kazılar sonucunda Geç Bronz ve Demir çağlarına ait çok sayıda seramik parçası ve Hitit mimarisinde tapınak, saray benzeri büyük yapıların inşasında kullanılan ''Kyklop'' tarzı taştan duvar ve geçit parçaları bulunmuştur. Çıngırdaklıtepe Höyükleri Koruma Kurulu kararıyla, 1993 yılında 1. Derece Arkeolojik SİT Alanı olarak tescillenmiştir.[26][26]
Roma Döneminde Eryaman ''Cenaxis Palus''
[değiştir | kaynağı değiştir]Erken Klasik çağda gelindiğinde Eryaman, tarihi "Kral Yolu" üzerindeki transit konumu sebebi ile Pers ve Makedon imparatorlukları döneminde ticari anlamda önem kazanmıştır.
Eryaman, Ankara dolayları Romalılar tarafından fethedildikten sonra İmparator Augustus döneminde kurulan Galatya eyaletine bağlanmıştır. Bu dönemde Latince "Cenaxis Palus" ismi ile anılan Eryaman, bağlı olduğu Galatia eyalet merkezi Ankyra (Ankara)'nın askeri dini ve idari olarak önem kazanmasından olumlu etkilenmiştir. Öyle ki Ankara'da birleşen 8 ana askeri yoldan Batı Anadolu ve İstanbul^'a uzanan anayol Cenaxis Palus'dan geçer. İstanbul-Kudüs haç yolu üzerindeki 111-a, 111-b ve 112 numaralı kilometre taşları da Cenaxis Palus'da bulunur.
Cenaxis Palus'dan Anadolu'daki önde gelen erken dönem Hristiyanlık şehitlerinden Aziz Thedori'nin ''Izdıraplar'' adlı eserinde de bahsedilmiştir. Metinde Aziz Plato'nun Cenaxis Palus'da idam edildiği dile getirilmektedir.[27][28][29]
Erken Ortaçağ Dönemi ve Antik Eryaman'ın sonu
[değiştir | kaynağı değiştir]Geç Klasik dönem boyunca İç Anadolu'nun barbar akınlarından ve savaşlardan daha az etkilenmesi sayesinde görece refah ve önemli bir ikametgâh olmayı sürdüren Eryaman/Cenaxis Palus Erken Orta Çağa gelindiğinde artık Anadolu'ya kadar uzanmaya başlayan Barbar ve Hun akınlarından oldukça olumsuz etkilenmiştir. Kasaba halkı bu akınlardan korunabilmek yerleşkelerini terk edip eyalet merkezi Ankara'nın Ankara Kalesi tarafından korunan sur içlerine göç etmiştir. Yıllar içinde nüfusu ve ekonomik değeri azalan Eryaman/Cenaxis Palus 602-628 Doğu Roma Sasani savaşları sırasında Galatya Sasaniler tarafından ele geçirilince büyük yıkıma uğramıştır. Sonradan Romalılar bölgeyi geri alsa da yaşanan büyük yıkım sonucu Cenaxis Palus önemini iyice yitirmiştir ve bir daha toparlanamamıştır.[27]
Türklerin Anadolu'ya Girişinden Cumhuriyete Kadar Eryaman
[değiştir | kaynağı değiştir]1071 Malazgirt zaferinden kısa bir süre sonra 1073 yılında Kutalmışoğlu Süleyman Bey komutasındaki Selçuklu Askerleri Ankara dolaylarını fethetmiştir. Fetih ile birlikte Türk boyları bölgeye yerleşmeye başlayınca antik Cenaxis Palus kasabası dolaylarına da Oğuzların İmir/Emir/Eymir boyu yerleşmiştir. Zaten Eryaman günümüzdeki ismini de bu Türkmenlerin lideri, ayrıca Horasan kökenli Anadolu erenlerinden biri olan İmir Yaman Bey'in isminden almaktadır.[30]
İmir Yamanın türbesi günümüzde aynı isimli Emiryaman camiindedir.
Selçuklulardan Sonra sırasıyla Moğollar ve Ahilerin kontrolüne geçen Emiryaman köyü en sonunda Osmanlılarca fethedilip varlığını Ankara Sancağının Yenikent (Zir) Nahiyesine bağlı bir köy olarak devam ettirmiştir. Emiryaman köyüne ait kadı defterleri, vergi ve nüfus verileri günümüze kadar gelmiştir.
Erken Cumhuriyet Döneminde Eryaman
[değiştir | kaynağı değiştir]Ankara'nın başkent oluşu ve Cumhuriyetin ilanından sonra Emiryaman, Atatürk'ün emri doğrultusunda köyün hemen güneyinde örnek bir cumhuriyet beldesi olması için Ahi Mesud (Etimesgut) Nahiyesinin oluşturulmasından olumlu etkilenmiştir. Nahiyeye Ankara Şeker ve Ankara Çimento fabrikalarının, Güvercinlik hava üstünün de kurulması ile Emiryaman'daki istihdam imkanları artmış ve bu durum köyün nüfusuna da yansımıştır. Öyle ki köyün nüfusu 1935 yılında 187 iken 1955 yılına gelindiğinde 555 olmuştur. 1960 yılına kadar Etimesgut nahiyesine bağlı bir köy olarak varlığını sürdüren Emiryaman, 1960 yılına gelindiğinde bağlı olduğu nahiye ile birlikte Yenimahalle ilçesine bağlanmıştır.[31][32]
Modern Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yirminci yüzyılın ikinci yarısında artık resmi evraklarda ismi günümüzdeki ''Eryaman'' şekliyle anılmaya başlayan ve 1990'lı yıllarda yeni kurulan Etimesgut ilçesine bağlanan köy,[33] Turgut Özal tarafından TOKİ'ye yaptırılan inşaat projeleri sonucunda modern bir yerleşim birimine dönüşmeye başlamıştır. Özellikle 2005 yılından itibaren TOKİ tarafından bölgede sürdürülen inşaat faaliyetleri daha da yoğunlaşmış ve bölgenin gelişimini hızlanmıştır. Bu ilk dönemde semte inşa edilen konut bölgeleri etaplardan oluşuyordu. Bu etapların ve sitelerin büyüyüp organize edilmesi mahalleleri oluşturmuştur. Toplu konut projesi kapsamında oluşturulan ilk mahallerden Altay Mahallesi 1. Etap bölgesini, Şehit Osman Avcı Mahallesi 2. Etap bölgesini kapsamaktadır. Bu iki mahallenin zamanla büyümesi bölgede halihazırda var olan Şeker Mahallesinin Eryaman ile kaynaşmasını sağlamıştır. 3. Etap Şeyh Şamil Mahallesini 4. ve 5. Etaplar da Tunahan Mahallesini oluşturmuştur. Devam eden yıllarda Eryaman'ın mahalle ve etap sayısı artmıştır.
_04.jpg)
Toplu konut projelerinin yanında 2003 yılında açılan Göksu parkı ve 2004 yılında hizmete giren Optimum avm 2000'li yılların başında Eryaman'a damga vuran diğer yatırımlara örnek gösterilebilir. Eryaman'ın bu erken dönemindeki toplu konut hayatı Barış Bıçakçı'nın "Sinek Isırıklarının Müellifi" kitabına da sahne olmuştur.[34]
Toplu konut projesinin başlatıldığı dönemde Yenimahalle'ye bağlı Susuz Mahallesi, ayrı bir köy ve o köyü çevreleyen geniş boş arazilerden oluşuyordu. Mahallenin güneyinde yer alan ve aynı İsimle anılan Susuz Göleti 2000'li yılların başında bölgede yürütülen rekreasyon ve inşaat çalışmaları sonucunda yenilenmiş ve Göksu Parkı hailini almıştır. Göksu Mahallesinin ismi de yine Göksu Parkından gelmektedir. Sonraki yıllarda Eryaman'ın kuzeye doğru genişlemesi ve Etimesgut ilçe sınırlarını aşıp Susuz Mahallesine bağlı boş arazilerine doğru büyümesi sonucunda 2017 yılında Susuz Mahallesinin O-20 Otoyolu'nun batısında kalan kısmı mahalleden ayrılmış ve Ata Mahallesini oluşturmuştur. Bunun yanı sıra özellikle son yıllarda Göksu Mahallesinin kuzeyine doğru devam eden şehirleşme ve inşaat projelerinin sonucunda yine Susuz Mahallesinin kalanı da Eryaman ile kaynaşmıştır.
2020'li yıllara gelindiğinde ise Yenimahalle'nin Yeni Batı mahallesinin Eryaman'da bulunan ve mahallenin kalan yarısından kopuk vaziyetteki yarısı. Yenimahalle belediyesinin 15 Ocak 2025 tarihinde aldığı kararla mahallenin Batıkent'teki yarısından ayrılmış ve Cumhuriyet mahallesi ismini almıştır. İlk muhtarlık seçimleri 2 Mart 2025'te yapılan mahalle Eryaman'ın Yenimahalle ilçesindeki 3. mahallesi olmuştur.[2]
12 Şubat 2014'te Eryaman metrosunun ve 15 Mart 2018'de Eryaman YHT'nin hizmete başlaması; 28 Ocak 2019'da Eryaman Stadının 27 Aralık 2023'te 100. Yıl Cumhuriyet Kültür Merkezi'nin açılması da semtin gelişimi açısından açısından önemli günler sayılabilir.[35][36][37][38]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Eryaman 5 Metro İstasyonundan Gün Batımı 2024 -
15 Temmuz Şehitleri Hatıra Ormanından Manzara 2024 -
Eryaman Evleri 2021 -
Eryaman 5 Karlı Bir Kış Akşamı 2023 -
Eryaman 1-2 Metro İstasyonu 2021 -
Göksu Mahallesi 2021 -
Şeyh Şamil Mahallesi, Şeyh Şamil Parkı, Şeyh Şamil Heykeli -
Güzelkent Mahallesi 2006 -
Eryaman Çevreyolu 2021 -
Şeyh Şamil Mahallesi 2022 -
Yeşilova Mahallesi 2024
_06.jpg)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Etimesgut belediyesi resmi sosyal medya hesabı".
- ^ a b "Yenimahalle Belediye Başkanı resmi sosyal medya hesabı".
- ^ a b "Postal-codes.cybo.com". 22 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ "Ankara Metropolit Bölge" (PDF).
- ^ a b "Hakkımızda - Eryaman Toplu Yapı Yönetimi". 18 Aralık 2019. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2025.
- ^ bilgi@cinfikir.com, cinfikir.com,. "Eryaman Toplu Yapı Yönetimleri". Eryaman Toplu Yapı Yönetimleri. Erişim tarihi: 6 Nisan 2025.
- ^ "Oyak Eryaman Konutları". oyakeryamankonutlari.com. 6 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2025.
- ^ "Kampanyayı İmzala". Change.org. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "Hareket Saatleri". EGO Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2025.
- ^ "Metromall | Hayatı Kolaylaştırdık!". www.metromall.com.tr. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2025.
- ^ "TİMKOETİ | Gayrimenkul İşletme Kooperatifi". timkoeti.com. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ Başkanlığı, T. C. Millî Eğitim Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı İnternet Hizmetleri Daire. "Okullar ve Diğer Kurumlar". meb.gov.tr (İngilizce). 7 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2025.
- ^ "Göktürk aile yaşam". 15 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2025.
- ^ "Güzelkent Aile Yaşam". 15 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2025.
- ^ "Contact Us". Yabanci Diler Yüksekokulu. 18 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2025.
- ^ "KREDİ VE YURTLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ". kygm.gsb.gov.tr. 11 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2025.
- ^ Yumpu.com. "Günümüzde Etimesgut". yumpu.com. 21 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2025.
- ^ "Eryaman Stadı'nın yanındaki sokak Gençlerbirliği Sokağı ismini aldı". sporanki.com. Erişim tarihi: 2025-10-23.
- ^ "Eryaman Olimpiyatlara hazırlık merkezi". 30 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2025.
- ^ "Eryaman Spor köyü". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "6 Şubat 2025 Tüik Mahalle Nüfusu verileri". 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "Mahalle yüzölçüm". 22 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ "Raylı Sistemler Hizmetleri". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2024.
- ^ "ERYAMAN TRAFİK KUMANDA MERKEZİ - Etimesgut, Ankara - Yorumları, İletişim, Bilgi". Placera. 30 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2025.
- ^ "Etimesgut Geribass otobüsü". 13 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Eryaman Köyü Çıngırdaklıtepe". 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ a b "Etimesgut Ankara tarihi ile ilgili Etimesgut Belediyesine ait kitabın internet kopyası". 30 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024.
- ^ Ανεστοπούλου, Μαρία (17 Şubat 2020). "Büyük şehit aziz Theodoros Tiron1 hakkında vaaz". Ortodokslar Topluluğu. 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2025.
- ^ "Cenaxis Palus, Macun Çiftlik? near Etimesgut – Digital Atlas of the Roman Empire". imperium.ahlfeldt.se. 15 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2025.
- ^ "Etimesgut tarihi .org.tr". 9 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ [chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sosyalarastirmalar.com/articles/population-geography-of-etmesgut-district-ankara.pdf "Emiryaman nüfus"]
|url=değerini kontrol edin (yardım) (PDF). - ^ "ATATÜRK VE ETİMESGUT". etimesut.org. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2025.
- ^ "eryaman modern tarihi". 11 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ "Ankara'da kültür-sanat: Çok iyi bir roman kahramanıdır bu şehir". Gazete Oksijen. 14 Aralık 2024. 14 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2025.
- ^ İHA (22 Ocak 2019). "Eryaman Stadı'nın açılış tarihi belli oldu". Hürriyet. 30 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024.
- ^ "Eryaman YHT". 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024.
- ^ "Eryaman Metrosu". 30 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Eryaman 100. yıl Kültür kongre merkezi". 30 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024.
