Etna Yanardağı - Vikipedi

Etna Yanardağı
En yüksek noktası
Etna, Katanya'dan görünümü

Yükseklik	3.357 m
Çıkıntı	3.329,6 m
Yalıtılma	998,79 kilometre (620,62 mi)
Koordinatlar	37°45′03″K 14°59′36″D / 37.75083°K 14.99333°D / 37.75083; 14.99333
Jeoloji
Dağ türü	Stratovolkan
Son patlama	15 Ağustos 2024
Tırmanma
En kolay rota

UNESCO Dünya Mirası
Konum	İtalya
Kriter	Doğal: vii, viii, ix
Referans	1427
Tescil	2013 (37. oturum)
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika

Etna Yanardağı (Sicilya lehçesinde Mongibeddu, İtalyanca Mongibello, dağ anlamına gelen Latince mont- ve Arapça jebel-'in kombinasyonu), Sicilya'nın doğu kıyısında, Messina ve Katanya'ya yakın aktif yanardağ. Avrupa kıtasındaki en yüksek yanardağdır. Şu anki yüksekliği 3.357 m olmakla beraber zirvedeki püskürmelerle bu yükseklik zaman zaman değişmektedir.^[1] 1190 km² alan kaplamakta, taban çevresi 140 km'ye varmaktadır. İtalya'nın en büyük üç aktif yanardağından biridir, yüksekliği en yakın rakibi Vezüv'ün üç katı, Stromboli'nin 3,5 katı kadardır. 2013'te Dünya Mirası ilan edilmiştir.^[2]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Etna Yanardağı ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Etna Yanardağı bir püskürme halinde
Etna Yanardağı

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "L'Etna si supera. Nuovo record di altezza a 3357 metri". 10 Ağustos 2021. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2021.
^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017.

g t d İtalya'daki Dünya Mirasları
Kuzeybatı	Crespi d'Adda Cenova: Le Strade Nuove ve Palazzi dei Rolli Ivrea Mantova ve Sabbioneta Monte San Giorgio¹ Porto Venere, Palmaria, Tino ve Tinetto, Cinque Terre Corniglia Manarola Monterosso al Mare Riomaggiore Vernazza Savoya Kraliyet Hanedanı Sarayları Moncalieri Kalesi Racconigi Kalesi Rivoli Kalesi Castello del Valentino Turin Kraliyet Sarayı Carignano Sarayı Madama Sarayı, Turin Venaria Sarayı Stupinigi Av Köşkü Villa della Regina Albula / Bernina Peyzajlarındaki Rhaetian Demiryolları ¹ Valcamonica Kaya Resimleri Lombardiya ve Piyemonte'nin Kutsal Dağları Santa Maria delle Grazie, Milan Venedik Savunma Yapıları⁴ Bergamo Piyemonte'deki Üzüm Bağları Peyzajı: Langhe-Roero ve Monferrato ve Grinzane Cavour Kalesi	The Last Supper by Leonardo da Vinci in the Church of Santa Maria delle Grazie, Milan Venice Spanish Steps, Rome Royal Palace of Caserta Arab-Norman Palermo, Palatine Chapel Sanctuary of Monte Sant'Angelo
Kuzeydoğu	Aquileia Bologna'nın Portikoları Dolomitler Ferrara Modena Katedrali, Torre della Ghirlandina ve Piazza Grande, Modena Padova Botanik Bahçesi Ravenna'daki İlkel Hristiyanlık Anıtları Venedik Savunma Yapıları⁴ Bergamo Palmanova Peschiera del Garda Venedik Verona Vicenza Şehri ve Veneto'daki Palladyan Villaları
Orta	Assisi Assisili Francesco Bazilikası Cerveteri ve Tarquinia'daki Etrüsk Nekropoller Floransa Hadrianus'un Villası Medici Villaları Piazza del Duomo, Pisa Pienza Roma² San Gimignano Siena Urbino Val d'Orcia Villa d'Este
Güney	Alberobello Amalfi Sahili Castel del Monte Cilento ve Vallo di Diano Ulusal Parkı ile Paestum ve Velia Antik Kentleri ve Certosa di Padula Herkulaneum Oplontis ve Villa Poppaea Napoli 18. Yüzyıl Caserta Kraliyet Sarayı ve Bahçesi, Vantielli Su Kemeri ve San Leucio Kompleksi Pompeii Sassi ve Matera'nın Rupestrian Kiliseleri Parkı
Adalar	Eolie Adaları Arap-Norman Palermo ve Cefalú ve Monreale'deki Katedral Kiliseleri Agrigento Arkeolojik Alanı Barumini nuraghes Etna Yanardağı Siraküza ve Pantalica Nekropolü Val di Noto Caltagirone Katanya Militello in Val di Catania Modica Noto Palazzolo Acreide Ragusa Scicli Villa Romana del Casale
Uluslararası	İtalya'daki Lombardlar, Güç Mekanları (M.S. 568–774) Brescia Cividale del Friuli Castelseprio Spoleto Campello sul Clitunno'daki Clitumnus Tapınağı Benevento'daki Ayasofya Monte Sant'Angelo'daki Monte Sant'Angelo Tapınağı Alplerin çevresinde yer alan Tarihöncesi Kazık Evler³ Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları ⁵
¹ İsviçre ile paylaşılmaktadır. ² Kutsal Makam ile paylaşılmaktadır. ³ Avusturya, Fransa, Almanya, Slovenya ve İsviçre ile paylaşılmaktadır. ⁴ Hırvatistan ve Karadağ ile paylaşılmaktadır. ⁵ Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Hırvatistan, İspanya, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Ukrayna ile paylaşılmaktadır.

g t d Avrupa'nın önde gelen dağları
İskandinavya	Galdhøpiggen Kebnekaise Jiehkkevárri Snøhetta Store Lenangstind Sarektjåkkå — Adalarda: Beerenberg Hvannadalshnúkur Newtontoppen Novaya Zemlya HP
Batı Avrupa	İspanya: Mulhacén Aneto Torre de Cerredo Almanzor — Masif Merkezi: Puy de Sancy
Atlantik adaları	Kanaryalar: Teide Roque de los Muchachos Pico de las Nieves Malpaso — Azores: Pico Madeira: Ruivo
Alpler	Mont Blanc Grossglockner Finsteraarhorn Wildspitze Bernina Hochkönig Dufourspitze Hoher Dachstein Marmolada Viso Triglav Barre des Écrins Säntis Ortler Baldo Gran Paradiso Coca Cima Dodici Dents du Midi Chamechaude Zugspitze Antelao Arcalod Grintovec Großer Priel Grigna Settentrionale Bondone Presanella Birnhorn Col Nudo Pointe Percée Jôf di Montasio Polinik Tödi Birkkarspitze Ellmauer Halt Grande Tête de l'Obiou Cima Tosa Hochtor Grimming Grand Combin Tournette Zirbitzkogel Kesch
Apeninler	Corno Grande Amaro Serra Dolcedorme Montalto Cimone
Doğu Avrupa	Karpat: Gerlachovský štít Parângu Mare Moldoveanu Peleaga Pietrosul Rodnei — Kırım: Roman-Kosh — Ural: Narodnaya
Balkanlar	Musala Olimpos Vihren Taygetus Korab Jezercë Athos Kyllini Ossa Nemerçkë Pangaion Hills Kajmakčalan Smolikas Giona Jakupica Këndrevica Radomir Parnassus Botev Çika Valamara Baba Psili Koryfi
Akdeniz adaları	Korsika: Cinto — Sardunya: Punta La Marmora — Sicilya: Etna — Girit: Ida Lefka Ori Dikti — Other Greek islands: Dirfi Ainos Fengari — Kıbrıs: Olimpos
Kafkaslar	Elbrus Bazardüzü Kazbek Tebulosmta Aragats Dykh-Tau Dyultydag Dağı Kaputjugh Addala-Shukhgelmeer Dağı Shani

İtalya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Bir dağ veya dağ grubu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Avrupa jeolojisi

Ülkeler

Egemenliği tanınan devletler	Arnavutluk Andorra Ermenistan Avusturya Azerbaycan Belarus Belçika Bosna-Hersek Bulgaristan Hırvatistan Kıbrıs Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Almanya Yunanistan Macaristan İzlanda İrlanda İtalya (Sicilya) Karadağ Kazakistan Kosova Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Malta Moldova Monako Hollanda Kuzey Makedonya Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya İspanya İsveç İsviçre Türkiye Ukrayna Birleşik Krallık
Sınırlı tanınan devletler	Abhazya Artsakh Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Transdinyester
Özerk devletler	İngiltere Kuzey İrlanda İskoçya Galler Cebelitarık Alderney Guernsey Jersey Man Adası Åland Adaları Jan Mayen Svalbard Faroe Adaları

Jeolojik bölgeler

Orojenez	Akadya Alp Belomorya Kadomyan Kaledoniyen Dalslandiyen Got Grampian Hallandian-Danopolonian Helen Laxfordya Lopya Sami İskandinavya Scourian Timanide Svekofinniyen Svekonorveç Ural Variskan
Sıradağlar	Alpler Apeninler Kafkas Dinar Alpleri Harz Massif Central Ore Dağları Pireneler İskandinav Dağları Südetler Urallar Batı Karpatya
Okyanus havzaları	Atlas Okyanusu Arktik Okyanusu Biskay Körfezi Karadeniz Akdeniz Norveç Denizi
Kıtalararası Havzalar ve Grabenler	Akitanya Havzası Barents Havzası Baltık Denizi Havzası Central Lowlands Dnieper–Donets yarığı Ebro Havzası Avrupa Senozoik Rift Sistemi Helen Çukuru Limagne Grabeni Mezen Havzası Molasse Havzası Moskova Havzası Kuzey Denizi Havzası Oslo yarığı Karpat Havzası Paris Havzası Hazar Depresyonu Timan-Pechora Havzası Beyaz Deniz Rift Sistemi
Tektonik levhalar ve Mikro kıtalar	Adriyatik levhası Ege Denizi levhası Anadolu levhası Avrasya levhası İberya levhası Jan Mayen Mikro kıtası Moesya levhası Pelso levhası Tisza levhası
Araziler	Armorika arazisi Avalonya Baltika Kimmeriya Doğu Avrupa kratonu Finnoiskandinavya kratonu Sarmatya kratonu Volga–Ural

UNESCO Dünya Mirası Alanları