Ewald von Demandowsky
Ewald von Demandowsky | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 21 Ekim 1906 Berlin |
| Ölüm | 7 Ekim 1946 Berlin |
| Meslek | Film yapımcısı, gazeteci |
Ewald von Demandowsky (d. 21 Ekim 1906, Berlin – ö. 7 Ekim 1946, Berlin), Nazi Almanyası döneminde Tobis film şirketinin yapım sorumlusu ve Reichsfilmdramaturg (Reich Film Dramaturgu) olarak görev yapmış Alman gazeteci, editör ve film yapımcısıdır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Demandowsky, yazar Axel Delmar’ın oğluydu. Bir yüksekokulda öğrenim gördü, bankacılık stajı yaptı ve bir süre yazar olarak çalıştı. 1924-1932 yılları arasında tiyatrolarda küçük roller aldı, ardından Berlin'deki Brunnen Yayınevi'nde sekreterlik yaptı. 1 Mayıs 1931'de NSDAP'ye katıldı, ancak Nisan 1932'de partiden ayrıldı. Haziran 1933’ten itibaren partinin resmi yayın organı olan Völkischer Beobachter gazetesinde kültür politikaları üzerine editörlük yaptı.[1]
1 Mayıs 1937'de yeniden NSDAP’ye katıldı (üye no: 5.849.603). Aynı yıl Reichsfilmdramaturg olarak atandı, 1939'da ise Tobis film şirketinin yapım şefi oldu.[2] Fritz Hippler ile birlikte, 1933 sonrası totaliter Almanya’daki en etkili film yöneticilerinden biri olarak anılır. Her ikisi de Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in himayesinde hızla yükselmiş ve onun en yakın güvendiği kişilerden sayılmıştır. Demandowsky, birçok önemli toplantı ve film galasına katıldı. Ohm Krüger adlı İngiliz karşıtı propaganda filminin ve Ich klage an adlı ötenazi yanlısı filmin yapımcılığını üstlendi.[2] Ayrıca, UFA film şirketinin "führer ilkesine" göre yönetilmediğini savunarak daha sıkı bir kontrolü savundu.[3]
1940 yılında oyuncu Lena Norman ile evlendi; bu evlilikten bir kız ve bir erkek çocuğu oldu. Çocuklar savaşın son yıllarında Güney Almanya'ya tahliye edildi. Çift ayrı yaşamaya başlamışken, 1944'te Demandowsky, o dönemde 18 yaşında olan oyuncu Hildegard Knef ile romantik bir ilişkiye başladı.[4] Nisan 1945'te Volkssturm’a çağrıldı. Mayıs 1945’te Polonyalı milisler tarafından Knef ile birlikte esir alındı ve Sovyet yetkililere teslim edildi.[5] 25 Ağustos 1945’te Sovyet esir kampından serbest bırakılarak Berlin’e döndü.[4]
7 Kasım 1945’te ABD askeri polisi tarafından tutuklandı ve Şubat 1946’da bilinmeyen nedenlerle Sovyet Askerî İdaresi’ne teslim edildi. 6 Temmuz 1946’da Berlin-Lichtenberg’deki Sovyet askeri mahkemesi tarafından madde 58-2 uyarınca ölüm cezasına çarptırıldı ve 7 Ekim 1946’da kurşuna dizilerek idam edildi. Nisan 2005’te, Rusya Federasyonu Askeri Başsavcılığı tarafından "Siyasi Takibat Mağdurlarının İtibarı Hakkındaki" 18 Ekim 1991 tarihli Rusya Federasyonu yasası uyarınca itibarı iade edildi; mahkûmiyetin hukuksuz olduğu belirtildi.[4]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Seine Majestät der Kindskopf: Axel Delmar'dan uyarlanan 3 perdelik bir komedi, 1935
- Feine Leute: Axel Delmar'dan uyarlanan 3 perdelik bir spekülatör komedisi, 1935
- Revolution bei Busse: Tiyatro eseri, 1936
- Busse & Sohn: Tiyatro eseri, 1941
Edebiyat
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ulrich Döge: Ewald von Demandowsky. In: CineGraph – Lexikon zum deutschsprachigen Film. Lieferung 51, 2012.
- Ernst Klee: Das Kulturlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. S. Fischer, Frankfurt am Main 2007, ISBN 978-3-10-039326-5.
- Hildegard Knef: Der geschenkte Gaul. Bericht aus einem Leben. Molden, Wien 1970.
- Klaus-Dieter Müller, Thomas Schaarschmidt, Mike Schmeitzner, Andreas Weigelt: Todesurteile sowjetischer Militärtribunale gegen Deutsche (1944–1947). Eine historisch-biographische Studie. Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2015, ISBN 978-3-525-36968-5, Kurzbiographien auf beiliegender CD, dort S. 90f.
Film
[değiştir | kaynağı değiştir]- Knef – Die frühen Jahre: Almanya yapımı bir belgesel film (2005), süresi 59 dakikadır. Kitabını yazan ve yönetmenliğini üstlenen kişi Felix Moeller'dir. Yapımcılar arasında N.E.F., Tagore Films, WDR, rbb ve Avro yer alıyor. Film ilk kez 25 Kasım 2005'te West 3 kanalında yayımlandı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Klaus-Dieter Müller, Thomas Schaarschmidt, Mike Schmeitzner, Andreas Weigelt: Todesurteile sowjetischer Militärtribunale gegen Deutsche (1944–1947). Eine historisch-biographische Studie, Göttingen 2015, CD eki biyografi, s. 90 vd.
- ^ a b Ernst Klee: Das Kulturlexikon zum Dritten Reich, S. Fischer, Frankfurt am Main 2007, s. 97.
- ^ "Demandowsky'nin Völkischer Beobachter'deki UFA eleştirisi". 25 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2025.
- ^ a b c Knef – Die frühen Jahre, belgesel film, Almanya, 2005
- ^ Christian Schröder: "Erken Yılların Cesareti". Der Tagesspiegel. 10 Mart 2009. 18 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
