Fabl

Fabl ya da öykünce^[1] sonunda ders verme amacı güden, güldüren, düşündüren ve genellikle manzum öykülerdir. İnsana ait bir özelliğin insan dışında bir varlığa verilmesidir. Fablların kahramanları genellikle hayvanlardır. Ama bu hayvanlar insanlar gibi düşünür, konuşur ve insanlar gibi davranır.^[2]

Dünyanın en ünlü fabl yazarları Ezop, La Fontaine ve Beydeba'dır. Ezop'un fablları MÖ 300 yılında derlenerek yazıya geçirilmiştir. Amerikalı James Thurber ve İngiliz George Orwell, çağdaş fabl yazarlarıdır. Fablı ilk olarak yazanlar Friglerdir. Hititler fablları taş tabletlere yazıp resimliyorlardı. Fabllar günümüzde eğitimde çok kullanılmaktadır.

"Fabl" sözcüğünün kökeni Latince "hikâye" manasına gelen "fabıla"'dır. Fakat bu sözcük zamanla bir ahlak ilkesi veya davranış kuralını anlatan kısa sembolik (simgesel) bir hikâye türünün adı olmuştur.

Türkçeye "fabl" kelimesi Fransızcadan geçmiştir.^[2]

Türk edebiyatında ise ilk fabl örneği, 126 beyitten oluşan Harnâme adlı bir mesnevidir.

Fablın bölümleri

Serim

Kişiler kısaca tanıtılır, olayın geçtiği çevre belirtilir, olay başlatılır.

Düğüm

Çatışma ortaya konur ve olay düğümlenir. Olayın ayrıntılarına girilir. Merak duygusu yoğunluk kazanır.

Çözüm

Düğüm çözülür, çatışma sona erer.

Öğüt

Olayla ilgili ana fikir, öğüt biçiminde verilir.

Örnekler

Fabl yazarları

Kaynakça

^ "Öykünce". Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü. 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b "Fabl Ne Demek? TDK'ya Göre Fabl Sözlük Anlamı Nedir?". Sabah. 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.

[1] "Öykünce". Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü. 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[:0-2] "Fabl Ne Demek? TDK'ya Göre Fabl Sözlük Anlamı Nedir?". Sabah. 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.

[1]

[2]