Felix Baumgartner
Felix Baumgartner | |
|---|---|
Baumgartner 2014'te | |
| Doğum | 20 Nisan 1969 Salzburg, Avusturya |
| Ölüm | 17 Temmuz 2025 (56 yaşında) Porto Sant'Elpidio, İtalya |
| Resmî site | felixbaumgartner.com |
| İmza | |
Felix Baumgartner, (20 Nisan 1969, Salzburg, Avusturya - 17 Temmuz 2025, Porto Sant'Elpidio, İtalya) Avusturyalı bir base jumper ve ekstrem sporcuydu. 14 Ekim 2012 tarihinde 39.000 metre yükseklikten uzay atlayışı yaparak 1,342 km/h (833.9 mph) hıza ulaşarak Sovyet paraşütçü Evgeni Andreyev'e ait olan serbest düşüş dünya rekorunu kırdı. Ancak 24 Ekim 2014 tarihi itibarıyla bu rekor, Google'ın eski bilgisayar uzmanı Alan Eustace'a geçmiştir. Avusturya Ordusu mensubuyken pek çok paraşütle atlama denemesi gerçekleştirmişti.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Felix Baumgartner, 20 Nisan 1969'da Avusturya'nın Salzburg şehrinde doğdu. 1999 yılında Malezya'nın Kuala Lumpur şehrindeki Petronas Kuleleri'nden paraşütle atlayarak dünya rekoru kırdı. 2003 yılında Manş Denizi'ni özel bir karbon fiber kanatla hava dalışı yaparak geçen ilk kişi oldu. Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrindeki Kurtarıcı İsa heykeli'nden de 39 m ile dünyadaki ilk atlayışı gerçekleştirdi. 2004 yılında Millau Viyadüğü'nden, 2006 yılında Turning Torso'dan atlayışlar gerçekleştirdi. 2007 yılında Taipei 101 binasının 91. katından atlayan ilk kişi oldu.

Red Bull Stratos
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 2010'da bir takım bilim insanı ve Red Bull sponsorluğu ile en yüksekten atlama rekorunu gerçekleştirmek istediğini açıkladı. Proje Baumgartner'ın 36 km uzaklıktan atlayarak ses duvarını geçen ilk kişi olmasını kapsıyordu. Atlayış 9 Ekim 2012'de yapılacaktı ancak hava şartları yüzünden 14 Ekim'e ertelendi. 14 Ekim Pazar öğleden sonra, New Mexico'nun Roswell şehrinde gerçekleştirilen, uzayın sınırından atlayış görevi Red Bull Stratos, Felix Baumgartner'ın canlı yayında 39.044 metreden atlaması ve üç dünya rekoru kırmasıyla başarıyla tamamlandı.
Felix, görevi canlı izleyen dünyanın dört bir yanından milyonlarca kişinin gözleri önünde New Mexico yerel saatiyle 09.31'de kalkış yaptı. Balon ile saatte 39,2 km ile uzayın sınırına kadar yükselen Red Bull sporcusu sonra da aşağı atladı.
Felix'in paraşütünü açması ve sağ salim yere inmesiyle görev başarıyla tamamlanmış oldu ve ekip de üç dünya rekorunun kırılmasını içeren, aynı zamanda gelecekteki hava-uzay projeleri için bol miktarda araştırma ve veri de sağlayacak olan bu benzersiz başarıyı kutladı. Atlayışını ortalama 1166 km/h hızla toplamda 4 dakika 19 saniyede tamamladı.[1]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Baumgartner 17 Temmuz 2025'te İtalya'nın Porto Sant'Elpidio (Fermo) kentinde yamaç paraşütü uçuşu sırasında 56 yaşında ölmüştür. Havada kalp krizi geçirdikten sonra aracın kontrolünü kaybetti[2] ve Le Mimose Aile Kamp Köyü'nün yüzme havuzuna düştü,[3] düştüğü yerde genç bir kadına çarparak yaraladı.[4][5]
Felix'in rekor kıran başarıları
[değiştir | kaynağı değiştir]- En hızlı serbest düşüş: Felix'in serbest düşüş sırasındaki en yüksek hızı 1.342,8 km/s
- En yüksek irtifadan serbest düşüş: 39.044 metre (yani 39 km. önceki rekor: 31.333 metre)
- En yüksek irtifaya insanlı balon çıkışı: 39.044 metre nihai yükseklik (önceki rekor: 34.668 metre)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Irvine, Chris (14 Ekim 2012). "Felix Baumgartner: Daredevil in record-breaking free fall attempt: live". The Daily Telegraph. London. 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2012.
- ^ Rebbin, Merle (17 Temmuz 2025). "Felix Baumgartner ist tot". ORF (Almanca). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
- ^ Mahlknecht, Selma (17 Temmuz 2025). "Felix Baumgartner in Italien ums Leben gekommen". Südtirol News (Almanca). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Zelman, Kevin (17 Temmuz 2025). "Felix Baumgartner, who jumped from stratosphere in 2012, dies at 56 from paragliding". KJZZ-TV (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Ford, Matt (17 Temmuz 2025). "Extreme skydiver Baumgartner dies in paragliding accident". Deutsche Welle (İngilizce). 17 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmi sitesi 12 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Red Bull Stratos Projesi 27 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.