Ferdi Merter
Ferdi Merter | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 19 Eylül 1939[1] İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 19 Eylül 2018 (79 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Defin yeri | Karşıyaka Mezarlığı,[1] Ankara |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Ankara Devlet Konservatuvarı |
| Meslek | Sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu |
| Etkin yıllar | 1939-2018 |
| Evlilik | Cansın Merter Fosforoğlu (e. 1965; ö. 2018) |
| Çocuk(lar) | 2 |
| Ebeveyn(ler) | Renan Fosforoğlu Muazzez Arçay |
| Akraba(lar) | Enis Fosforoğlu (kardeşi) Seren Fosforoğlu (yeğeni) |
Ferdi Merter Fosforoğlu[1] (19 Eylül 1939,[1] - 19 Eylül 2018,[1] Ankara), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yazar, yönetmen, seslendirme sanatçısı.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk kez 1939 yılında Muhsin Ertuğrul'un yönettiği Tosun Paşa filminde kamera karşısında yer aldı. Akabinde yaklaşık 20 filmde çocuk ve genç oyuncu olarak devam etti. 1945 yılında Yeşilçam'da dublaj sanatçılığı yapmaya başladı. Ferdi ismini dublaj hocası olan Ferdi Tayfur'dan almıştır. 1958 yılına değin İstanbul'da sinema ve tiyatro çalışmaları yapmanın ardından, 1959 yılında konservatuvara giren Merter; İtalyan Lisesi'nin ardından, 1962 yılında Ankara Devlet Konservatuvarından mezun oldu. 1963 yılında Sivas'ta askerliğini yaptıktan sonra, 1965 yılında eşi Cansın Hanım'la evlendi.
1962-2004 yılları arasında Devlet Tiyatrolarında oyuncu, yönetmen, edebi kurul üyesi, disiplin kurulu üyesi, baş rejisörlük, Ankara ve Adana Devlet tiyatrolarında sanat yönetmenliği yaptı, Ankara Sanat Tiyatrosunda çalıştı. Türkiye Oyun Yazarları ve Çevirmenleri Derneği yönetim kurulunda görev yapan Merter, ayrıca Tiyatro Yazarları Derneği başkanı olup, seslendirme çalışmaları yaptı ve çeşitli sinema ve dizi filmlerde rol aldı. "Ferdi Merter Sanat Akademisi"ni ve 2004'te oyuncu olan kızı Almula Merter'le birlikte Çığır Sahne'yi kurdu. Sinema alanında yönetmenlik ve senaryo yazarlığı çalışmalarında bulunan Ferdi Merter'in yazdığı beş kitap yayınlanmıştır. TV ekranlarında 2005-2007 yılları arasında başrolleri Kenan İmirzalıoğlu, Selin Demiratar, Oğuz Galeli, Ebru Kocaağa ve Anta Toros ile paylaştığı, Acı Hayat dizisindeki ''Sefa Kervancıoğlu'' karakteri ile ünlendi.
Ferdi Merter, Yeşilçam'ın karakter oyuncusu Renan Fosforoğlu ve oyuncu Muazzez Arçay'ın oğlu, tiyatro ve sinema sanatçısı Enis Fosforoğlu'nun ise ağabeyidir.[2]
19 Eylül 2018'de 79 yaşındayken Ankara'da öldü.[3] Karşıyaka Mezarlığı'na defnedildi.[4]
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yönettiği oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyefendi'ye Bir Yalancı Aranıyor : Dimitri Psathas - Tiyatro Cansın - 2012
- Anadolar : Muzaffer İzgü - Ankara Devlet Tiyatrosu - 2006
- Akvaryum (oyun) : Aldo Nicolai - Bursa Devlet Tiyatrosu - 2005
- Anadolar : Muzaffer İzgü - Ankara Devlet Tiyatrosu - 2006
- Genç Osman : Turan Oflazoğlu - Çığır Sahne Oyuncuları - 2004
- Cengiz Han'ın Bisikleti : Refik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 2001
- Domuz Ahırı : Athol Fugard - Ankara Devlet Tiyatrosu - 2000
- Arzu Tranvayı : Tennessee Williams - Ankara Devlet Tiyatrosu - 2000
- Dava : Ferdi Merter - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1999
- Şıpsevdi : Hüseyin Rahmi Gürpınar - Sivas Devlet Tiyatrosu - 1999
- Seviylardı Yaşamı : Ferdi Merter - Sivas Devlet Tiyatrosu - 1997
- Eski Fotoğraflar : Dinçer Sümer - Antalya Devlet Tiyatrosu - 1997
- Boyacı : Tuncer Cücenoğlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1996
- Kuğular Şarkı Söylemez : Ferdi Merter - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1995
- Yüzsüz : Dario Fo - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1994
- Madalyon : Refik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1993
- Bir Kadın Bir Erkek Vardı : Ferdi Merter - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1993
- Gizli Oturum : Jean-Paul Sartre - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1991
- Barbaros Hayrettin (oyun) : Fazıl Hayati Çobanlıoğlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1990
- Bunu Yapan İki Kişi : Refik Erduran\Tülay Güngör - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1989
- Yanlışlık : Albert Camus - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1988
- Sevgili Tiyatro : Ahmet Önel - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1987
- Deli İbrahim : Turan Oflazoğlu - Adana Devlet Tiyatrosu - 1987
- Akvaryum (oyun) : Aldo Nicolai - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1986
- İmparotor Jones : Eugene O'Neill - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1979
- Gülünç Kibarlar : Moliere - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1978
- Cephede piknik : Fernando Arabal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1978
- Alattin'in Sihirli Lambası : Ferdi Merter - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1972
- Ne Güzel Şey : İsmet Kür - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1971
- Silahlar ve Melekler : Ferdi Merter - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1969
- Pof ile Paf : Ergun Sav- Ankara Devlet Tiyatrosu - 1967
Rol aldığı oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mustafam Kemal'im : Tuncer Cücenoğlu - Müjdat Gezen Tiyatrosu - 2008
- Sınıf Bunadı : Müjdat Gezen - Müjdat Gezen Tiyatrosu - 2007
- Dövme : Den Loher - Almula Merter Tiyatrosu - 2002
- Kuğular Şarkı Söylemez : Ferdi Merter - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1995
- Cumhuriyet Kızı : Memet Baydur - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1989
- Buzcu Geliyor : Eugene O'Neill - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1988
- Bir Sabah Gülerek Uyan : Necati Cumalı - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 1985
- Yaz Misafirleri : Maksim Gorki - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1982
- Scapin'in Dolapları : Moliere - Erzurum Devlet Tiyatrosu - 1981
- Akın : Faruk Nafiz Çamlıbel - Erzurum Devlet Tiyatrosu - 1981
- Hep Vatan İçin : İsa Coşkuner - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1980
- Bir Umut İçin Montserrat : Emmanuel Robles - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1979
- Güneş Çocukları : Maksim Gorki - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1978
- Cephede piknik : Fernando Arabal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1978
- III. Selim : Celal Esat Arseven\Salah Cimcoz - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1977
- Aman Bana Bir Eğlence : Cevdet Yavuzdoğan - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1976
- Pas Pas : İon Baişeu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1975
- Kedi Oyunu : István Örkény - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1975
- Bağdat Hatun : Güngör Dilmen - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1973
- Akın (oyun) : Faruk Nafiz Çamlıbel - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1973
- Yanlışlıklar Komedyası) : William Shakespeare - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1972
- Becket Yahut Tanrılarının Şerefi : Jean Anouilh - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1971
- IV. Murat : Turan Oflazoğlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1970
- Lisistrata : Aristophanes - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1969
- Meçhul Asker ve Karısı : Peter Ustinov - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1968
- Çınar Dede ile Ihlamur Nine : Semih Sergen - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1968
- Deli İbrahim : Turan Oflazoğlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1967
- IV. Hanry : Luigi Pirendello - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1967
- My Fair Lady : Alan Jay Lerner - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1966
- İstanbul Efendisi : Müsahipzade Celal - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1965
- Dünyanın Düzeni : Seán O'Casey - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
- Dumanlıda Telaki Var : Nazım Kurşunlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
- Buzlar Çözülmeden : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1964
- Juls Sezar : William Shakespeare - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1963
- Dumanlı'da Telakki Var : Nazım Kurşunlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1962
- Göç (oyun) : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
- Büyük Jüstinyen : Refik Erduran - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
- Kral Oidipuz : Sofokles - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyuncu
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kiralık Aşk -2015-2017 - Hulusi İplikçi
- Vay Başıma Gelenler 2,5 - 2014
- Kolpaçino: Bomba - 2011 - Kemal
- Kurtlar Vadisi Pusu - 2011-2014 - Beyefendi
- Kaptan - 2007
- Acı Hayat - 2005-2007 - Sefa Kervancıoğlu
- Cumhuriyet - 1998 - Recep Peker
- Kurtuluş - 1996 - Petros Protopapadakis
- Kuruluş "Osmancık" - 1987
- Kurt ve Kuzu - 1983
- Şeytan - 1974
- Turist Ömer Uzay Yolunda - 1973
- Ayrı Dünyalar - 1969
- İhtiras Kurbanları - 1966
- Asi Evlat - 1958
- İhtiras Kurbanları - 1953
Yönetmen
[değiştir | kaynağı değiştir]- İpini Boynunda Bil (1971)
- Unutumayan Anılar (1994, TV dizi)
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zincir, Piramit yayınları, ISBN 975-8854-16-X
- Lise ve Dengi Okullara Tiyatro, Piramit Yayınları, ISBN 975-8854-34-8
- İlköğretim Okullarına Tiyatro, Piramit Yayınları, ISBN 975-8854-27-5
- Ateşte Semaha Durmak, Piramit Yayınları, ISBN 975-8854-19-4
- Tiyatro Tiyatro Tiyatro, Truva Yayınları, ISBN 9944-975-64-8
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e ABB Mezarlık Bilgi Sistemi 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Sanata adanmış bir ömür". 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ "Usta oyuncu Ferdi Merter hayatını kaybetti". 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018.
- ^ "Ferdi Merter, Yarın Defnedilecek". 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1939 doğumlular
- İtalyan Lisesinde öğrenim görenler
- Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarında öğrenim görenler
- 20. yüzyılda Türk erkek oyuncular
- 21. yüzyılda Türk erkek oyuncular
- Türk erkek tiyatro oyuncuları
- Türk erkek sinema oyuncuları
- Türk erkek dizi oyuncuları
- Türk film yönetmenleri
- Türk tiyatro yönetmenleri
- Türk senaristler
- Türk masonlar
- 20. yüzyıl Türk yazarları
- 21. yüzyıl Türk yazarları
- Devlet tiyatroları sanatçıları
- 2018'de ölenler
- Ankara ilinde ölenler
- Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilenler
- Adana Devlet Tiyatrosu müdürleri
- Ankara Devlet Tiyatrosu müdürleri
- Devlet tiyatroları başrejisörleri