Finlandiya-Sovyet Antlaşması
 Sovyetler Birliği ile Finlandiya arasında Moskova'da imzalanan Fin-Sovyet Antlaşması'nın imzalanması, 6 Nisan 1948 | |
| Tür | İkili anlaşma |
|---|---|
| İmzalanma | 6 Nisan 1948 |
| Yer | Moskova, Sovyetler Birliği |
| Bitiş | 20 Ocak 1992 |
| Özgün imzacılar |  Vyaçeslav Molotov Mauno Pekkala |
| Taraflar | Sovyetler BirliğiFinlandiya |
| Dil | Rusça, Fince, İsveççe |
Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Anlaşması, 1948'den 1992'ye kadar Fin – Sovyet ilişkilerinin temelini oluşturdu. Paasikivi-Kekkonen doktrini adı verilen Finlandiya politikasının uygulanmasında kullanılan başlıca araçtı.
6 Nisan 1948'de imzalanan antlaşmaya göre Sovyetler, Batılı ülkelerin Finlandiya toprakları üzerinden Sovyetler Birliği'ne saldırmasını engellemeyi amaçlıyordu. Finler ise Finlandiya'nın Sovyetler Birliği'nden siyasi bağımsızlığını artırmayı amaçlıyordu. Böylece Finlandiya'nın Kola Yarımadası ve eski başkent Leningrad gibi stratejik Sovyet bölgelerine yakın bir konumda liberal bir demokrasi olarak varlığını sürdürmesi sağlandı.
Anlaşmaya göre, "Almanya veya müttefikleri" (aslında "Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri" olarak yorumlanıyor) Sovyetler Birliği'ne Finlandiya üzerinden bir saldırı yaparsa Finlandiya direnmek zorundaydı.[1] Finlandiya, gerekirse Sovyet askeri yardımı isteyecekti. Ancak paktın kendisi Sovyet ordusunun Finlandiya'ya girmesine ilişkin herhangi bir hüküm içermiyordu ve Finlandiya'nın yardım talebinde bulunması halinde bu tür eylemlerin her birinin ayrı ayrı kararlaştırılması gerektiğini şart koşuyordu. Ayrıca pakt, Sovyetler Birliği'ne saldırı Finlandiya üzerinden gerçekleşmeyecekse Finlandiya'nın harekete geçmesi konusunda herhangi bir gereklilik koymuyordu. Anlaşma ayrıca Finlandiya'nın büyük güç çatışmalarının dışında kalma isteğini de tanıyarak, ülkenin Soğuk Savaş'ta tarafsızlık politikası benimsemesine olanak sağladı.
Devam Savaşı'ndan sonraki yıllarda Fin – Sovyet ilişkilerinin belirsiz durumu ve antlaşmanın metninin kesin yorumu nedeniyle Finlandiya, Doğu Bloku ülkelerinin kararına uydu ve Marshall Planı'na katılmadı. Bunun sonucunda Finlandiya'nın savaş sonrası ekonomik sıkıntı dönemi, diğer Avrupa kapitalist ülkelerine kıyasla daha uzun sürdü ve ekonomik olarak Sovyetler Birliği'ne önemli ölçüde bağımlı hale geldi. Finlandiya genel olarak Batılı askeri güçlerle özellikle NATO ile ilişkilerini resmi olarak mesafeli tutmuştur. Batı'yı desteklemekten kaçınarak, Sovyetlerin Varşova Paktı'na katılma yönündeki baskısını savuşturmaya çalıştı. Sovyetlerin ara sıra teklifine rağmen hiçbir zaman ortak askeri tatbikat yapılmadı ve diğer askeri işbirlikleri asgari düzeyde kaldı.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The Agreement of Friendship, Coöperation, and Mutual Assistance". heninen.net. 6 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Agreement of Friendship, Cooperation, and Mutual Assistance | Finnish-Soviet Union | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.