Ahududu - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Özellikler
  • 2 Sınıflandırma
    • 2.1 Etimoloji
    • 2.2 Taksonomi
  • 3 Dağılım ve habitat
  • 4 Galeri
  • 5 Dış bağlantılar
  • 6 Kaynakça

Ahududu

  • Аԥсшәа
  • Aragonés
  • Ænglisc
  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Беларуская
  • Български
  • Català
  • 閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
  • Cebuano
  • Corsu
  • Čeština
  • Kaszëbsczi
  • Чӑвашла
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Võro
  • Na Vosa Vakaviti
  • Français
  • Nordfriisk
  • Galego
  • Gaelg
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Hornjoserbsce
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • 한국어
  • Перем коми
  • Kurdî
  • Кыргызча
  • Latina
  • Lëtzebuergesch
  • Ladin
  • Lombard
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Мокшень
  • Malagasy
  • Mirandés
  • Nedersaksies
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Livvinkarjala
  • Ирон
  • Polski
  • Piemontèis
  • Português
  • Română
  • Руски
  • Русский
  • Саха тыла
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Slovenščina
  • Anarâškielâ
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Тоҷикӣ
  • Türkmençe
  • Татарча / tatarça
  • Удмурт
  • Українська
  • Vèneto
  • Vepsän kel’
  • Tiếng Việt
  • Walon
  • 吴语
  • მარგალური
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Bekleyen değişiklikler
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Bekleyen değişiklikler
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Frambuaz sayfasından yönlendirildi)

Sayfa sürüm durumu

Bu, bu sayfanın kontrol edilmiş bir sürümüdür

Bu kararlı sürümüdür; 6 Ekim 2024 tarihinde kontrol edildi. 4 bekleyen değişiklik inceleme bekliyor.

DoğrulukGörüldü

Başlığın diğer anlamları için Ahududu (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Rubus idaeus
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1] (Avrupa)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Rosales
Familya: Rosaceae
Cins: Rubus
Tür: R. idaeus
İkili adlandırma
Rubus idaeus
L 1753
Sinonimler
  • Batidaea idea (L.) Nieuwl.
  • Batidaea vulgaris Nieuwl.
  • Batidea peramoena Greene
  • Rubus acanthocladus Borb
  • Rubus buschii (Rozanova) Grossh.
  • Rubus chrysocarpus Čelak. ex Gyer
  • Rubus euroasiaticus Sinkova
  • Rubus fragrans Salisb.
  • Rubus frambaesianus Lam.
  • Rubus glaber Mill. ex Simonk.
  • Rubus greeneanus L.H.Bailey
  • Rubus leesii Bab.
  • Rubus obtusifolius Willd.
  • Rubus sericeus Gilib.
  • Rubus vulgatus Rozanova
  • Rubus komarovii Nakai
  • Rubus melanolasius (Dieck ex Focke) Kom.
  • Rubus sachalinensis H.Lév.
  • Rubus sibiricus (Kom.) Sinkova
  • Rubus nipponicus (Focke) Koidz.
  • Batidea acalyphacea Greene
  • Batidea arizonica Greene
  • Rubus carolinianus Rydb.
  • Rubus melanolasius Dieck
  • Rubus neglectus Peck
  • Rubus strigosus Michx.
  • Batidea viburnifolia Greene

Rubus idaeus veya Ahududu ya da Frambuaz, Rubus cinsine bağlı, Avrupa ve Asya'nın kuzeyine özgü meyve veren bir bitki türüdür.[2][3]

Özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rubus idaeus genel olarak çok yıllık, köklü ve çalı formundadır. İlk yılında kök sürgünler, 5-7 yaprakcıklı 1,5-2,5 m (4 ft 11 in-8 ft 2 in) boyuna erişmek için uzumaya başlar ve genelde çiçeksizdir. İkinci yılında kökler uzamayı bırakır ve 3-5 yaprakcıklı yan dallar çıkarmaya başlar. Çiçeklenmeye başladığında çiçeklerin her biri yaklaşık 1 cm (0,39 in) çapında ve beş beyaz yapraklıdır. Meyvesi kırmızı, tatlı ve yenilebilir.[4][5][6][7]

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Etimoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türün adı olan idaeus, eski Yunanların aşina olduğu Türkiye'nin kuzeybatısında bulunan Kaz Dağı'nda (İda) bulunmasından gelir.[6]

Taksonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rubus idaeus türüne bağlı alttürler (2024):

  1. Rubus idaeus idaeus
  2. Rubus idaeus strigosus
  3. Rubus idaeus albus
  4. Rubus idaeus anomalus
  5. Rubus idaeus biflorus
  6. Rubus idaeus borealisinensis
  7. Rubus idaeus glabratus
  8. Rubus idaeus laevis
  9. Rubus idaeus maritimus
  10. Rubus idaeus marmoratus
  11. Rubus idaeus maximowiczii
  12. Rubus idaeus shikokianus
  13. Rubus idaeus sterilis
  14. Rubus idaeus succineus

Dağılım ve habitat

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yabani bir bitki olan Rubus idaeus tipik olarak ormanlarda, ağaç gölgelerinde veya açıklık alanlarda yetişir. Avrupa'nın güneyi ve Orta Asya'da yüksek rakımlı alanlarda dağılım gösterir.[5][6]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Ahududu (kızıl) - suluboya, 1892
    Ahududu (kızıl) - suluboya, 1892
  • Ahududu (siyah) - suluboya, 1893
    Ahududu (siyah) - suluboya, 1893
  • Ahududu ve yabanarısı
    Ahududu ve yabanarısı
  • Kızıl, mor, siyah ve albino ahududu
    Kızıl, mor, siyah ve albino ahududu
  • Rubus occidentalis - yaprağın alt yüzü gümüş beyazdır
    Rubus occidentalis - yaprağın alt yüzü gümüş beyazdır
  • Böğürtlen - yaprağın alt yüzü yeşildir
    Böğürtlen - yaprağın alt yüzü yeşildir
  • 5 yapraklı yabani kızıl ahududu
    5 yapraklı yabani kızıl ahududu
  • Yabani mor ahududu
    Yabani mor ahududu
  • Yabani albino ahududu
    Yabani albino ahududu
  • Mor çiçekli ahududu
    Mor çiçekli ahududu
  • İlk yılda ahududu fideleri meyve vermez
    İlk yılda ahududu fideleri meyve vermez
  • Farklı büyüklükte ahududu yaprakları
    Farklı büyüklükte ahududu yaprakları
  • Ahududu meyveleri
    Ahududu meyveleri

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Ahududu hakkında bilgiler (İngilizce)
  •  "Raspberry". Encyclopædia Britannica. 22 (11. bas.). 1911. 
  • "Rubus idaeus". Plants for a Future. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  • "Rubus sachalinensis". Plants for a Future. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  • Wikimedia Commons'ta Ahududu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
  • Vikitür'de Ahududu ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Rubus idaeus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 
  2. ^ "GBIF". 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  3. ^ "PaleoBioDB". 28 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  4. ^ "Rubus idaeus". Flora of NW Europe. 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b Blamey, M.; Grey-Wilson, C. (1989). Flora of Britain and Northern Europe. ISBN 0-340-40170-2. .
  6. ^ a b c Huxley, A., (Ed.) (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan. ISBN 0-333-47494-5. .
  7. ^ "eFloras". 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q12252383
  • APNI: 85754
  • BioLib: 39669
  • BOLD: 257166
  • Calflora: 10321
  • EoL: 625333
  • EPPO: RUBID
  • EUNIS: 179604
  • FNA: 200011446
  • FoC: 200011446
  • GBIF: 2993094
  • GRIN: 467361
  • iNaturalist: 54436
  • IPA: 9857
  • IPNI: 298089-2
  • ITIS: 24947
  • MoBotPF: 295999
  • NBN: NBNSYS0000003322
  • NCBI: 32247
  • NSWFlora: Rubus~idaeus
  • NZOR: fcb8a275-faa6-4213-a1ba-db21be9c9f51
  • NZPCN: 2936
  • Panartic Flora: 640508
  • Plant List: rjp-310
  • PLANTS: RUID
  • POWO: urn:lsid:ipni.org:names:298089-2
  • RHS: 16137
  • Tropicos: 27800177
  • VASCAN: 8933
  • VicFlora: 7177f2c9-87ea-4c39-841a-f899d2c2fa70
  • WisFlora: 4873
  • WFO: wfo-0001000827
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • NKC: ph500503
  • NLI: 987007563819205171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ahududu&oldid=33954745" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Asgari endişe altındaki türler
  • Rubus
  • 1753'te tanımlanan taksonlar
  • Carl Linnaeus tarafından adlandırılmış taksonlar
Gizli kategoriler:
  • Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler
  • 20'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • 25'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 15.54, 6 Ekim 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Ahududu
Konu ekle