Germakoçi
Germakoçi, Laz halk inancında orman içlerinde yaşayan, uzun boylu, vücudu kıllarla kaplı maymun ile insan arası bir orman yaratığının adıdır. Gürcüce'de Oçokoçi (ოჩოკოჩი) adındaki canavarla aynı özellikler gösterir. Megrelya'da Oçhokoçi adıyla bilinen efsanevi yaratık pek çok masal ve efsanenin temel kahramanı olup, bazı varyantlarda bir cadı karısının kocasıdır[1] ve yamyamdır. Antik dönemde Lazlar, köylerinde germakoçi olduğunu düşününce köylerini terk ederlerdi. Bir başka kaynağa göre, kalın kafalı germakoçi, insanlara saldırganlıkla değil merakla yaklaşır, insanlarla iletişime geçmeyi severdi. Germakoçiden kurtulmanın yolu ise dalla ateş yakmaktır. Yanmış dalı merakla eline alan germakoçinin kürkü yanardı. Kürkü yanan germakoçi kükreyerek Karadenize kadar koşar ve sonrasında Karadeniz'e atlardı.[2] Yamyam olmayan hatta safça davranışlarından dolayı kolaylıkla kandırılabilen Trabzon folklorundaki Karakoncolos[3] (yaban adamı) ile benzerlikler götermesine karşın kendine özgü farklılıkları da vardır.
Bazı halk bilimciler benzerleri tüm kültürlerde bulunan Amerikan Yerlilerince Sasquash, Nepal'de Yeti olarak isimlendirilen yarı insan dev yaratıkların öykülerinin Homo sapiens'in hafızasına kazınmış MÖ 100.000 -35.000 yılları arasında yaşamış Neanderthal insanların mirası olduğunu ileri sürmüşlerdir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Dağ adamı < Lazca germa "dağ" + koçi "adam"[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ziputina adlı masalda yamyam ve cadı karısıyla evli bir germakoçi motifine rastlanmıştır. Kaynak: Münir Yılmaz Avcı. Sima Doğu Karadenizliler Hizmet Vakfı. Yıl. s. Sayı. 4
- ^ Ascherson, Neal (2015). Black Sea: The Birthplace of Civilisation and Barbarism. Random House. s. 184. ISBN 1784700916. Erişim tarihi: 20 Aralık 2019.
- ^ Yunanca Kalli - Kantzaris bir çeşit deniz cini olup. Ege adalarında olduğu gibi Trabzon ve Rize'de Karakoncolos Ocak ayının en soğuk günlerinde denizden karaya çıkarak köylere uğrar
- ^ Özhan Öztürk. Karadeniz Ansiklopedik Sözlük 2 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 2005. İstanbul. ss. 417-18