Girus
| girus | |
|---|---|
 Girus ve sulkus | |
| Latince isim | gyri cerebri |
| Sistem | beyin |
| Tanımlayıcılar | |
| Microsoft Academic | 2779369059 |
| TA | 5432 |
| FMA | 83874 |
Nöroanatomide, bir girus (Latince: tek. gyrus, çoğ. gyri), beyin korteksindeki kıvrımların çıkıntılı kısmıdır. Genellikle bir veya daha fazla sulki ile çevrilidir.[1] Gyri ve sulci, insan ve diğer memeli beyinlerine kıvrımlı şeklini verir.
Yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Gyri, insan beyni ve diğer memeli beyinleri için daha geniş bir yüzey alanı oluşturan kıvrım sisteminin bir parçasıdır.[2] Beyin kafatasına sınırlı olduğundan, beyin büyüklüğü bu yapı içinde sınırlıdır. Çıkıntılar ve çöküntüler, daha büyük bir kortikal yüzey alanının ve daha gelişmiş bilişsel işlevlerin, daha küçük bir kafatası içinde bulunmasına izin veren katlar yaratır.[3]
Gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]İnsanlarda fetal ve neonatal gelişim sırasında beyin kıvrımlaşmaya başlar. Embriyonik gelişimde tüm memeli beyinleri, nöral tüpten çıkmış pürüzsüz yapılar olarak başlarlar. Yüzeyinde kıvrımlaşma görülmeyen bir beyin korteksi durumu için “pürüzsüz beyinlilik” anlamına gelen lizensefali kelimesi kullanılır.[4] Gelişme devam ettikçe, gyri ve sulci cenin beyninde şekillenmeye başlar ve korteks yüzeyinde derinleşen girintiler ve çıkıntılar oluşur.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Deng, Fan; Jiang, Xi; Zhu, Dajiang; Zhang, Tuo; Li, Kaiming; Guo, Lei; Liu, Tianming (2013). "A functional model of cortical gyri and sulci". Brain Structure and Function. 219 (4). ss. 1473-1491. doi:10.1007/s00429-013-0581-z. ISSN 1863-2653. PMC 3909019
. PMID 23689502.
- ^ Marieb, Elaine N.; Hoehn, Katja (2012). Human Anatomy & Physiology (9. bas.). Pearson. ISBN 978-0321852120.
- ^ Cusack, Rhodri (Nisan 2005). "The Intraparietal Sulcus and Perceptual Organization". Journal of Cognitive Neuroscience. 17 (4). ss. 641-651. CiteSeerX 10.1.1.452.462 . doi:10.1162/0898929053467541. PMID 15829084.
- ^ Armstrong, E; Schleicher, A; Omran, H; Curtis, M; Zilles, K (1991). "The ontogeny of human gyrification". Cerebral Cortex. 5 (1). ss. 56-63. doi:10.1093/cercor/5.1.56. PMID 7719130.
- ^ Rajagopalan, V; Scott, J; Habas, PA; Kim, K; Corbett-Detig, J; Rousseau, F; Barkovich, AJ; Glenn, OA; Studholme, C (23 Şubat 2011). "Local tissue growth patterns underlying normal fetal human brain gyrification quantified in utero". The Journal of Neuroscience. 31 (8). ss. 2878-87. doi:10.1523/jneurosci.5458-10.2011. PMC 3093305 . PMID 21414909.
