Glutatyon

Glutatyon
Tanımlayıcılar
CAS numarası	70-18-8;
ECHA InfoCard	100.000.660
PubChem CID	124886;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID6023101 ;
Özellikler
Kimyasal formül	C10H17N3O6S
Molekül kütlesi	307,32 g mol−1
Erime noktası	195°C (383°F; 468 K)
Çözünürlük (su içinde)	İyi çözünür.
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
	Bilgi kutusu kaynakları

Glutatyon (Glutathione, GSH) hücreleri serbest radikaller, peroksitler ve ağır metaller gibi reaktif oksijen türlerinin etkilerinden koruyan bir antioksidandır. Tripeptid yapısındadır ve γ-glutamil-sisteinil-glisin adıyla da bilinir. Oksidatif stresi önlediği için hücre ve hücre bileşenlerinin işlevselliklerinin korunmasında büyük öneme sahiptir.^[1]

Biyosentezi

Glutatyon biyosentezi, ATP bağımlı 2 basamaktan oluşur:

İlk olarak, L- glutamat ve sistein öncülünden glutamat—sistein ligaz aracılığıyla γ-glutamilsistein sentezlenir. Bu reaksiyon aynı zamanda glutatyon sentezinde hız sınırlayıcı basamaktır.
İkinci olarak, Glutamilsistein'in C-terminaline glisin eklenir. Bu reaksiyon, glutatyon sentaz tarafından katalize edilir.^[2]

Biyokimyasal işlevi

Glutatyon, hücrelerde indirgenmiş (GSH) ve oksitlenmiş (GSSG) formlarda bulunur. GSSG-GSH oranı hücresel oksidatif stresin bir ölçüsüdür. Sağlıklı hücre ve dokularda, glutatyon moleküllerinin % 90'ından fazlası indirgenmiş formda bulunur.

GSSG, NADPH tarafından indirgenmiş forma dönüştürülür. Bu reaksiyon glutatyon redüktaz tarafından katalize edilir:^[3]

NADPH + GSSG + H₂O → 2 GSH + NADP⁺ + OH^-

Faydaları

Glutatyon, mitokondrilerin sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir ve diğer hücrelere glutamin desteği sunar. Kaslarda yıkımı engelleyici etkisi vardır. Bu yüzden kas onarımı ve kas ağrılarının azaltılmasında dışarıdan takviye olarak alınabilir. Özellikle sporcular tarafından tercih edilmektedir.

Dozaj bilgisi

Uygun glutatyon dozunu belirlemek için yeterli bilimsel kanıt yoktur. Bazı uzmanlar,^[kim?] N-asetilsistein takviyesinin daha etkili olabileceğini öne sürer.

Belirli tıbbi durumları inceleyen çalışmalarda çeşitli dozlar çalışılmıştır. Bu çalışmalarda ulaşılan sonuç, uygun dozun, yaş, cinsiyet ve tıbbi geçmiş gibi çeşitli faktörlere bağlı olduğudur.^[4]

Kaynakça

^ Pompella A, Visvikis A, Paolicchi A, De Tata V, Casini AF (October 2003). "The changing faces of glutathione, a cellular protagonist". Biochemical Pharmacology. 66 (8): 1499–503. Erişim tarihi: 11 Şubat 2021.
^ "glutamat–sistein ligaz aktivitesi". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Şubat 2021.
^ Halprin KM, Ohkawara A (1967). "The measurement of glutathione in human epidermis using glutathione reductase". The Journal of Investigative Dermatology. 48 (2): 149–52.
^ "Glutathione!". 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022.

[1] Pompella A, Visvikis A, Paolicchi A, De Tata V, Casini AF (October 2003). "The changing faces of glutathione, a cellular protagonist". Biochemical Pharmacology. 66 (8): 1499–503. Erişim tarihi: 11 Şubat 2021.

[2] "glutamat–sistein ligaz aktivitesi". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Şubat 2021.

[3] Halprin KM, Ohkawara A (1967). "The measurement of glutathione in human epidermis using glutathione reductase". The Journal of Investigative Dermatology. 48 (2): 149–52.

[4] "Glutathione!". 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]