Golija
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
 Jankov kamen zirvesi | |
 | |
| Yükseklik | 1.833 m (6.014 ft) [1] |
|---|---|
| Koordinatlar | 43°20′16″K 20°16′36″D / 43.33778°K 20.27667°D |
| Sıradağ | Dinar Alpleri |
Golija (Sırpça: Голија, Sırp-Hırvatça telaffuz: [ɡǒlija]), güneybatı Sırbistan'da, Ivanjica ve Novi Pazar kasabaları arasında yer alan bir dağdır. Dinar sıradağlarının bir parçasıdır. Dağ, önemli biyolojik çeşitliliğe sahip yoğun ormanlarla kaplıdır. Sırbistan'daki ilk UNESCO - MAB kayıtlı biyosfer rezervi olan Golija-Studenica Biyosfer Rezervi'ni içerir. Aynı zamanda birkaç tarihi anıt ve manastırın bulunduğu küçük bir kayak merkezidir. En yüksek zirve, 1,833 m'lik yüksekliği ile Jankov kamen'dir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Golija, güneyde Novi Pazar ile Raška ve kuzeyde Ivanjica arasında S şeklinde, kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır. Yaklaşık 750 km²'lik bir alan kaplamaktadır. En yüksek zirvesi Jankov kamen'dir (1.833 m), ardından Radulovac (1.785 m), Bojevo Brdo (1.748 m) ve Crni Vrh (1.725 m) gelir. Zirvelerden, Golija ormanları ve otlaklarının yanı sıra yakındaki Kopaonik, Komovi ve Prokletije dağlarının zirvelerine bakış imkanı bulunmaktadır.
Moravica ve Studenica nehirlerinin kaynakları bu dağdadır. Studenica, birkaç kısa boğazın bulunduğu derin vadilerle dağın içinden geçer. İzubra kolu, toplam yüksekliği yaklaşık 20 m olan üç şelaleye ve birkaç çağlayana ev sahipliği yapmaktadır.
Golija bölgesi, bu dağlık bölgelerin özelliği olan 42 dağınık kırsal topluluk içinde 6.600 nüfusa sahiptir. Ana ekonomik faaliyetler hayvancılık, çiftçilik ve mantar ve şifalı otlar gibi orman ürünlerinin toplanmasına dayalıdır.[2]
Koruma alanı, kültürel bir Dünya Mirası alanı ve popüler bir turistik yer olan Studenica Manastırı'na ev sahipliği yapmaktadır. Sopoćani, Stari Ras ve Klisura manastırları Golija'nın eteklerinde yer almaktadır.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]
Golija üç ayırt edilebilir iklim alanı, 700 m rakımın altında vadi iklimi ve ılıman karasal iklim, 700–1300 m arasında kısa keskin kışlar ve yoğun kar yağışı ile geçiş iklimi ve 1300 m üzerinde şiddetli kışlar ve kısa yaz ile dağlık alan iklimi görülür.[3]
Biyoçeşitlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Golija-Studenica Tabiat Parkı 538,04 kilometrekare (207,74 sq mi) alan kaplar. Golija'nın bitkileri Sırbistan florasının yüzde 25'ini oluşturmaktadır.[4] Parkta 117 tür su yosunu, 40 tür kara yosunu, 7 tür liken ve 75 tür mantar içeren 1091 bitki türü kaydedilmiştir. Türlerin çoğu kalıntı ve endemiktir. Sırbistan'ın en korunmuş ağacı olan ve yaprak döken ve karma tip ormanları oluşturan Heldreich akçaağacı dağın sembolüdür.[3][5]
Golija, 95 kayıtlı kuş türü ile önemli dağlık Avrupa ornitoloji rezervlerinden biridir. 22 memeli türü arasında nadir ve korunan türler olan kurtlar, kahverengi ayılar, bayağı gelincikler, yediuyuklayanlar, kızıl sincaplar ve su fareleri bulunur.[3]
Eylül 2001'de UNESCO, Golija-Studenica Tabiat Parkı'nın bir bölümünü Sırbistan'ın ilk biyosfer rezervi olarak ilan etti.[2][4][5]
Turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]
Dağda, dağın üzerine inşa edilmiş iki otel ve Ivanjica ve Yeni Pazar çevresindeki birkaç tatil beldesi ile birkaç kayak tesisi vardır.[6] Ayrıca Čemernica, Grabovica ve Golija'da karaca, yaban domuzu ve tavşan avcılığı ile ilgili alanlar da bulunmaktadır.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Jovan Đokić. "Katalog planina Srbije". PSD Kopaonik Beograd. 18 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Golija-Studenica". UNESCO MAB Biosphere Reserves Directory. 10 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d "Planina Golija" (Sırpça). Tourist organization of Ivanjica municipality. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ a b "UNESCO declares Mount Golija Yugoslavia's first biosphere reserve". SerbiaInfo, news site of Government of Serbia. 21 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "O očuvanju naše prirodne baštine: najbolja zaštita u naconalnim parkovima", Politika-Magazin (Sırpça), 18 Haziran 2017, ss. 3-6
- ^ "GOLIJA - Ivanjica" (Sırpça). 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Golijainfo 19 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turist merkezi